Navo-top
De Navo-top eindigt in ongekende harmonie
Nadat Erdogan zijn dreigement van een veto over verdedigingsplannen intrekt, eindigt de Navo-top in Londen toch in harmonie.
Na dagen van woordenwisselingen vooraf eindigde de Navo-top woensdag in ongekende harmonie. Regeringsleiders trokken op een landgoed in een buitenwijk van Londen hun vooraf geuite dreigementen in en zwakten hun prikkelende analyses af.
Het meest opvallend was de inkeer van de Turkse president Erdogan. Hij dreigde maandag nog om een update van het plan om Polen en de Baltische Staten tegen Rusland te verdedigen te vetoën als andere landen de Koerdische strijdgroep YPG niet als terreurorganisatie bestempelen. Dat ligt zeer gevoelig, want de andere Navo-leden zien YPG juist als een waardevolle bondgenoot in de strijd tegen Islamitische Staat in Syrië.
Erdogans grote woorden bleken een loos dreigement. Secretaris-generaal Jens Stoltenberg maakte na afloop van de top bekend dat het verdedigingsplan toch is vernieuwd. De ruzie over de YPG deed hij af als een al langer lopend meningsverschil van Turkije met andere landen. Volgens premier Mark Rutte ging Erdogan er uiteindelijk mee akkoord om de twee kwesties los van elkaar te zien. Dat deed hij na enig ‘praten en duwen achter de schermen’. Rutte zei dat hij daarin geen rol heeft gespeeld. In de marge van de top vonden wel gesprekken plaats tussen Erdogan en de Poolse en Baltische regeringsleiders, alsook tussen de Turkse president en zijn Amerikaanse collega Donald Trump.
Macron zwakt analyse af
Ook Emmanuel Macron was mild. Dinsdag zei de Franse president nog volledig achter een in november gegeven interview te staan. De portee van zijn controversiële analyse daarin was dat Rusland geen vijand van Europa is, maar tot bondgenoot dient te worden gemaakt voor de strijd tegen islamitisch terrorisme. En omdat de VS zich op de strijd met China richten, moet Europa zichzelf verdedigen.
Woensdag zwakte hij die analyse flink af. Europese defensiesamenwerking is volgens hem nu een pijler binnen de Navo, en Rusland kan ook best een bedreiging zijn. Met die woorden kwam hij tegemoet aan de Europese bondgenoten die wel bang zijn voor Rusland en sterk hechten aan Amerikaanse bescherming via de Navo.
Zo konden de landen het uiteindelijk ook nog eens worden over een korte slotverklaring. Nieuw daarin is dat de Navo China als gemeenschappelijk veiligheidsrisico bestempelt. Volgens Stoltenberg is dat pas een eerste stap, omdat Peking investeert in moderne wapens, zoals raketten die Europa en de Verenigde Staten kunnen treffen.
Supersnel internet
De echte discussie zal waarschijnlijk over de aanleg van 5G, supersnel mobiel internet gaan. De Verenigde Staten hebben de Chinese telecomgigant Huawei al uitgesloten van aanbestedingen, vanwege spionagerisico, en Europese landen moeten daarover binnenkort een beslissing nemen. Sinds woensdag is het ook een Navo-aangelegenheid.
In de slotverklaring erkennen regeringsleiders het belang van ‘veilige systemen’ bij de aanleg van 5G. De Britse premier Boris Johnson schetste het dilemma. Hij wil zijn land zo open mogelijk houden voor buitenlandse investeringen, maar toegang bieden aan Huawei kan het einde betekenen van de intensieve samenwerking tussen de Britse en Amerikaanse inlichtingendiensten. Dat laatste mag volgens Johnson niet in gevaar komen.
Snel geblust relletje
De laatste dag van de Navo-top leek te beginnen met een nieuwe rel rondom Trump. ’s Ochtends doken beelden op van de Canadese premier Trudeau die dinsdagavond op een receptie grappen maakte over Trump tegenover collega’s uit andere landen. Specifiek had hij het over de veertig minuten die de Amerikaan spontaan voor journalisten uittrok. “Je zag zijn adviseurs met open mond kijken.”
Trump noemde Trudeau vervolgens ‘dubbelhartig’, omdat ze kort daarvoor een goed gesprek hadden, maar direct daarop bedekte de Amerikaanse president het voorval met de mantel der liefde. Trudeau was een ‘aardige man’, en het was best te begrijpen dat hij stoom moest afblazen. Trump had hem immers net aangesproken op de lage defensieuitgaven van zijn land.
Trump liet later op sociale media weten na de top geen persconferentie te geven. Hij vloog direct terug. “We hebben in twee dagen al zo veel gegeven. Goede reis, iedereen.”
Lees ook
Turkije en Frankrijk slaags op een Navo-top vol ruzies
Trump is op de Navo-top in Londen ineens de man die het belang van de organisatie uitlegt, terwijl Frankrijk en Turkije ruzie maken.
Macron neemt Trump’s rol van onruststoker bij de Navo over
De Franse president schopt zijn bondgenoten al wekenlang hard tegen de schenen. Daardoor komt er weinig terecht van een hechtere Europese defensiesamenwerking.
