Overal in de Verenigde Staten wordt geprotesteerd tegen politiegeweld. Geregeld worden de demonstranten met grof geweld verdreven. Zo ook maandagavond in Washington.
Even knielden de leden van de nationale garde, hun schilden nog geheven. Niet om solidariteit te betonen aan de demonstranten, die zich voor het Witte Huis op Lafayette Square in de Amerikaanse hoofdstad Washington hadden verzameld, maar om hun gasmasker op te zetten.
Kort daarna brak de chaos uit.
De rij zwaarbewapende mannen in zwarte uniformen, die gedurende de protesten vanaf de zijlijn toezicht hield op de demonstranten, begon naar voren te bewegen. Met rubberkogels, traangas en flitsgranaten werden de demonstranten uiteen gedreven.
Op filmbeelden van maandagavond is te zien hoe demonstranten hun T-shirt over hun hoofd trekken om zich te beschermen tegen de rookwolken en met geheven handen zo snel mogelijk proberen weg te komen. Twintig minuten voor in Washington de avondklok werd ingevoerd, werd het plein voor het Witte Huis hardhandig leeg geveegd.
Dat had niets te maken met het gedrag van de demonstranten. Het protest in Washington verliep vreedzaam. Gedurende de middag klonk er muziek, hielden mensen bordjes omhoog met de namen en foto’s van George Floyd en andere zwarte Amerikanen die door politiegeweld om het leven kwamen, en riepen ze met door mondkapjes gedempte stemmen: “Black lives matter, black lives matter.”
De demonstranten werden verjaagd om ruimte te maken voor de Amerikaanse president. Donald Trump maakte kort nadat de nationale garde was begonnen het park te ontruimen zijn opwachting in de tuin van het Witte Huis. Daarvandaan sprak hij het land toe. Na zijn toespraak wandelde de president over het inmiddels lege plein om een bezoek te brengen aan een episcopaalse kerk, zo’n honderd meter verderop. De kerk raakte beschadigd door vuur, tijdens een eerder protest. Met de Bijbel in de rechterhand en een frons in het voorhoofd poseerde Trump voor de camera’s.
De onschuldig ogende, misschien ietwat ongemakkelijke fotoshoot leidde tot woede in de Verenigde Staten. Niet in de laatste plaats bij de anglicaanse bisschop van Washington. “Ik kreeg niet eens een beleefdheidsbelletje om aan te kondigen dat ze de omgeving zouden ontruimen met traangas en een van onze kerken zouden gebruiken als een rekwisiet”, zei bisschop Mariann Budde tegen de Washington Post.
Kort voordat Trump de straat over stak naar St. Johns’s dreigde hij het leger af te sturen op de demonstraties die op verschillende plaatsen in het land in rellen waren ontaard. Budde vond het niet gepast dat de kerk werd gebruikt als achtergrond voor die aankondiging, die volgens haar haaks staat op de boodschap van liefde en tolerantie die de kerk wil uitdragen.
Want het leger inzetten tegen demonstranten? Dat gaat veel Amerikanen te ver. Al is er wel begrip voor de roep van Trump om hard op te treden tegen relschoppers. De afgelopen nachten werden op veel plaatsen in Amerika winkels geplunderd, zoals het iconische warenhuis Macy's in New York, en in Las Vegas werd een politieagent neergeschoten, vermoedelijk door een demonstrant.
Toch vrezen velen in de VS dat het leger niet alleen zal worden ingezet tegen de rellende minderheid, maar ook om straten en pleinen schoon te vegen, zoals in Washington gebeurde.
“Het is pijnlijk”, zei Davi Young, een demonstrant in Minneapolis maandagavond tegen de New York Times. “Je kunt je eigen mensen niet zo behandelen.” Zelf diende Young in de marine. Maar als hij nu nog in het leger had gezeten en de opdracht had gekregen op te treden tegen de protesten dan had hij geweigerd, bezwoer hij. “Ik zou mijn geweer neerleggen.”
Lees ook:
President Trump dreigt met inzet leger en provoceert met kerkgang
Donald Trump heeft gekozen. In een korte toespraak in de Rozentuin van het Witte Huis stak hij de demonstranten die nu al een week opmarcheren in Amerikaanse steden geen hand toe, maar sloeg hij hen in het gezicht.
Volledige mobilisatie nationale garde in Minnesota en Ohio vanwege rellen
In de Amerikaanse staten Minnesota en Ohio wordt de nationale garde volledig gemobiliseerd, vanwege rellen en plunderingen na de dood van George Floyd. De zwarte Amerikaan overleed nadat hij hardhandig was gearresteerd in de stad Minneapolis.
