De brexit is een feit, maar de corona-ellende vertroebelt het zicht

Steve Bray, de 51-jarige man die heel Engeland kent als de ‘stop brexit man’, heeft drie volle jaren met zijn protestborden op Parliament Square gestaan. Hij was er, gekleed in een uit een Britse vlag gemaakte lange jas, iedere maandag, dinsdag, woensdag en donderdag. Hij kwam opdagen bij iedere belangrijke stemming over de brexit en schreeuwde er door zijn enorme megafoon naar politici.

Gisteren was de laatste dag dat hij het parlement misschien nog zover kon krijgen dat ze tegen het akkoord zouden stemmen, al zou dat weinig hebben uitgemaakt. ‘Donder op met je brexit’, schreeuwde hij onder het balkon waar de BBC bij het middagjournaal vaak het politieke nieuws presenteert, maar hij wist al dat het niet ging lukken. “Volgende week zal ik moeten gaan proberen om met een Europeaan te trouwen, wil ik mijn vrijheden behouden.”

Vier jaren van ruzie en verdeeldheid

Het Britse Lagerhuis stemde woensdag voor het brexit-akkoord. Premier Boris Johnson jubelde dat de Britten vanaf vrijdag als onafhankelijke staat ‘een nieuw hoofdstuk van hun geschiedenis gaan schrijven’. Er zijn vier jaren van ruzie en verdeeldheid aan vooraf gegaan. Maar buiten op straat stonden dit keer, buiten Bray, geen demonstranten.

Nu de brexit deze week eindelijk zijn beslag krijgt, vier jaar nadat het Britse volk stemde om de EU te verlaten, heeft Londen wel iets anders aan zijn hoofd. Het coronavirus en vooral ook de nieuwe, nog besmettelijker variant ervan, treft iedere dag opnieuw meer mensen: dagelijks zijn er in het Verenigd Koninkrijk tienduizenden nieuwe ziektegevallen en honderden doden.

De hoofdstad is het zwaarst getroffen. De ziekenhuizen daar zijn overvol: patiënten worden op de parkeerplaats in ambulances geholpen. Gisteren ontvingen inwoners van Londen een tekstbericht van de National Health Service waarin hen werd gevraagd alleen nog maar de hulpdiensten te bellen als het om leven of dood gaat. Voor een eenvoudige hersenschudding is even geen plek.

‘We moeten door’

Hoofdstedelingen moeten thuis blijven, al mogen ze wel met één ander persoon naar buiten om een frisse neus te halen. Zoals de veertiger Andrew Akuffo, die heeft afgesproken met zijn beste vriendin Sam Ostrouchow op een bankje in het park. Hij is somber over de brexit. “Ik snap er geen snars van waarom we vier jaar hebben besteed aan het bereiken van een akkoord met de EU dat slechter is dan wat we daarvoor hadden”, zegt Akuffo. “Maar weet je? Ik ben er klaar mee. Nu moeten we dóór. De verdeeldheid waarin we leefden was ook geen doen.”

Hoe anders het Britse leven vanaf volgende week is, weet niemand. Akuffo, werkzaam in de wereld van de internationale marketing, vermoedt dat zijn professionele leven er niet op vooruit zal gaan. “Ik zal visa moeten aanvragen om, zoals ik veel deed, in Europa te kunnen werken. Ik weet niet of ze daar nog Britse bedrijven zullen vragen. Maar voor mijn familie is het goed. Mijn broer, die ik beschouwde als mijn beste vriend, stemde in 2016 voor de brexit. Hij wilde ‘soevereiniteit’, zei hij. We hebben er veel ruzie om gehad. ‘Welke verkeerde wet heeft Europa ons dan voorgeschreven?’ vroeg ik hem. Dan zei hij dat het om het principe ging. Het was een heel naar gesprek dat we steeds opnieuw voerden. Dat is nu voorbij.”

“Het is goed dat het nu klaar is”, zegt ook de zestiger Julia Ballin, met een groot pakket in de rij voor het postkantoor bij het Victoria Station. Jaren was ze de enige in haar hele kennissenkring die voor de brexit had gestemd. “Ik wil graag onafhankelijk zijn”, vindt zij nog altijd, ook al probeerde iedereen haar te vertellen dat het met het Verenigd Koninkrijk verschrikkelijk zou aflopen. “Nu kunnen we deze jaren van twist achter ons laten en vooruit gaan. Tenminste, als we een beetje afstand houden van elkaar, anders gaat het op dat front weer mis.”

Lees ook:

Brexit-opluchting verhult hardheid van het vertrek

Het kerstakkoord moet nog even indalen. Maar vrijdag is het toch echt zo ver: een historische economische scheuring.