China heeft een nieuw machtsmiddel in het dreigende conflict met Taiwan: drones

Sinds de zomer zijn ze regelmatig boven de Taiwanese eilanden naast de Chinese kust te spotten: onbekende surveillancedrones, die Taiwanese legerbases inspecteren en fotograferen.

Een officiële afzender hebben ze niet, maar dat China met de drones de druk wil opvoeren, is hoogstwaarschijnlijk. Op Chinese sociale media circuleerden afgelopen zomer de gezichten van twee verbaasde Taiwanese militairen, in vogelperspectief.

Ook tijdens een mogelijke invasie van China in Taiwan zullen drones een ‘vitale rol’ spelen, waarschuwde het Chinese militaire tijdschrift Ordnance Industry Science Technology in een recente publicatie. Bij de lancering van die ‘laatste verenigingsoorlog’, zoals China het noemt, zou het Chinese leger, het “eiland van Taiwan op alle mogelijke manieren willen aanvallen – via land, zee, lucht, ruimte, elektriciteit en het internet.”

Volgens het tijdschrift zijn drones daar erg belangrijk voor: daarmee zou het Chinese leger immers kunnen spioneren, maar ook Taiwanese radarinstallaties en wapens kunnen vernietigen en kleinere schepen aanvallen – hoewel China zulke aanvalsdrones zover bekend in Taiwan nog niet heeft ingezet.

Oplopende spanningen

De aankondiging komt op een gevoelig moment. De spanningen lopen op tussen China en Taiwan, dat de Communistische Partij nog steeds als afvallig grondgebied beschouwt, terwijl het eiland voor de kust sinds 1949 in de praktijk zelfstandig is.

Zo reageerde China dinsdag boos, toen de Taiwanese president Tsai Ing-Wen de nieuwe Tsjechische president Petr Pavel per telefoon met zijn benoeming feliciteerde. Pavel is een stuk minder China-gezind dan zijn voorganger - een kans voor Tsai om de banden aan te halen.

Ook de aankondiging dat Kevin McCarthy, de Amerikaanse voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, deze lente Taiwan zal bezoeken riep woede op bij de Chinese Communistische Partij. Maandag waarschuwde China McCarthy om die reis niet te maken. Het bezoek aan Taiwan van de voormalige voorzitter, Nancy Pelosi, leidde vorig jaar tot een maritieme botsing op de Straat van Taiwan.

“Mijn onderbuik vertelt me dat we zullen vechten in 2025”, voorspelde de Amerikaanse luchtmachtgeneraal Mike Minihan dit weekend over mogelijke escalatie tussen China en Taiwan. Die opmerking ontving kritiek, want Minihan lichtte niet toe waarom China zijn buurland juist dán zou aanvallen.

Meerdere scenario’s

Het is niet bekend waar Minihan het jaartal op baseert. Duidelijk is wel dat China zich klaarmaakt voor verdere escalatie met Taiwan. “De heftigste mogelijkheid is een militaire invasie van China op het Taiwanese vasteland”, vertelt Xiaoxue Martin, onderzoeker bij het Clingendael China Centre.

“Maar er zijn ook minder heftige, en waarschijnlijkere scenario’s: dat China een handelsblokkade invoert, of dat het de druk blijft opvoeren in de Taiwanese Straat door er vliegtuigen en schepen naartoe te sturen. Dat gebeurt nu al. Het is belangrijk dat we met al deze scenario’s rekening houden.” Voor dat laatste scenario is de wendbaarheid van drones een grote meerwaarde.

De productie van zulke drones kan in eigen land. Volgens het Stockholm International Peace Research Institute (Sipri), die wereldwijde wapenhandel bijhoudt, heeft China in de afgelopen tien jaar zo’n 282 gevechtsdrones geleverd aan zeventien landen, waaronder aan Saudi-Arabië, Myanmar, Irak en Ethiopië. Dat maakt China de grootste exporteurs van gevechtsdrones ter wereld.

Ook het Taiwanese leger kijkt naar de inzet van drones, ziet Martin. “Ze zien de oorlog van Rusland tegen Oekraïne, een groot leger tegen een kleiner leger. Daaruit leert Taiwan, dat drones van grote waarde kunnen zijn.” Dus kocht Taiwan vorig jaar honderd helikopter-drones en verhoogde het zijn defensiebudget met 13 procent. In september 2022 schoot het Taiwanese leger voor het eerst een ongeïdentificeerde burgerdrone uit de lucht.

Een echte oorlog lijkt verder weg. Het Amerikaanse Centre for Strategic and International Studies simuleerde war games, die de verloop van een mogelijk conflict tussen Taiwan en China uitstippelen. Die tonen dat Taiwan zo’n invasie waarschijnlijk zou winnen. “Dat zou voor China ook grote economische gevolgen hebben", denkt Martin. “Maar met de investering in drones wil Taiwan China wel een stap voor zijn.”

Lees ook:

China wil een hereniging met Taiwan, maar hoe? Drie scenario’s

De spanningen tussen China en Taiwan lopen snel op. Een Chinese invasie van het eiland is een realistisch scenario. Maar welke mogelijkheden heeft China nog meer om zijn droom van ‘hereniging’ met Taiwan te verwezenlijken?