Catalaanse ‘heksen’ krijgen gratie van het parlement

Het Catalaanse parlement wil met de aangenomen motie de nagedachtenis aan de vrouwen eer aan doen en rechtzetten. Catalonië volgt daarmee het voorbeeld van Zwitserland, Noorwegen en Schotland, die vorig jaar besloten tot gratie voor de vrouwelijke slachtoffers in hun samenlevingen nadat meer dan honderd Europese historici een manifest hadden ondertekend met de titel Ze waren geen heksen; ze waren vrouwen.

Tussen 1580 en 1630 zouden in Europa volgens schattingen ongeveer 50.000 mensen ter dood zijn veroordeeld voor hekserij, van wie 80 procent vrouw. Catalonië was een van de gebieden waar deze praktijk veel voorkwam, en tevens een van de laatste waar deze werd verboden. Alleen al tussen 1619 en 1629 werden nog meer dan honderd vrouwen opgehangen in Catalonië wegens hekserij (anders dan in andere delen van Europa werden vrouwen daar niet verbrand, maar uit economische motieven opgehangen). Lokale inwoners huurden vaak ‘heksenjagers’ in, die ook na het verbod op heksenvervolging nog tot diep in de achttiende eeuw hun vervolgingen voortzetten.

‘Geïnstitutonaliseerde femicide’

President Aragonès noemt de heksenvervolgingen uit deze donkere periode ‘geïnstitutonaliseerde femicide’. De motie die door het parlement is aangenomen heeft overigens betrekking op alle vrouwen in de wereld die ‘onterecht zijn veroordeeld, geëxecuteerd en onderdrukt’ als gevolg van heksenvervolging. De motie roept ook de Catalaanse regering op om ‘academisch onderzoek’ naar de geschiedenis van heksenvervolgingen te promoten, en dat daarbij ‘oog voor gender’ moet zijn. Het onderwerp moet ook aan het academische curriculum worden toegevoegd, aldus een meerderheid van het parlement.

De lokale gemeenteraden in Catalonië worden met de motie ook opgeroepen om straten te vernoemen naar vrouwen die zijn veroordeeld voor hekserij, in het kader van het ‘historisch herstel’. De motie werd door alle linkse partijen gesteund. De rechtse Partido Popular en het rechts-populistische Vox stemden als enige partijen tegen de motie (de liberale partij Ciudadanos onthield zich van haar stem). Partido Popular-parlementslid Lorena Roldán vond de discussie symbolisch en noemde de discussie ‘respectloos’ tegenover de mensen die met echte problemen kampen.

Lees ook:

3837 Schotse heksen krijgen alsnog generaal pardon

Het Schotse parlement zal binnenkort zo goed als zeker een wet aannemen die alle ‘heksen’ met terugwerkende kracht onschuldig verklaart.