Britse premier Sunak: Bootmigrant komt het VK niet meer in

Dat is de kern van een nieuw, omstreden plan dat de Britse premier Rishi Sunak dinsdag presenteert. Bootmigranten die toch de Britse kust bereiken, worden gedetineerd en uitgezet naar een veilig land.

Volgens de krant Mail on Sunday, die een interview had met premier Sunak, zullen eenmaal gedeporteerde bootmigranten zich nooit meer in het Verenigd Koninkrijk kunnen vestigen en ook nooit meer de Britse nationaliteit kunnen krijgen. De conservatieve regering hoopt potentiële bootmigranten hiermee af te schrikken. “Vergis je niet”, aldus de premier. “Als je hier illegaal binnenkomt, zul je niet kunnen blijven.”

Vorig jaar sloot toenmalig premier Boris Johnson al een akkoord met Rwanda om asielzoekers daarheen te deporteren. Maar de eerste vlucht met asielzoekers ging door verzet via de rechter niet door en over het plan woedt nog altijd een juridisch gevecht. De rechtbank in Londen bepaalde in december dat de maatregel rechtmatig is, maar dat besluit wordt door tegenstanders aangevochten.

45.000 asielzoekers staken het Kanaal over

Sunak houdt vast aan het Rwanda-plan en hoopt dat de nieuwe maatregelen zullen helpen om de bootmigratie te beteugelen. “Onze wetten zullen simpel zijn, zowel wat betreft de bedoeling als wat betreft de praktijk – de enige route naar het VK zal een veilige en legale weg zijn”, aldus zijn binnenlandminister Suella Braverman.

Vorig jaar bereikten ruim 45.000 asielzoekers in bootjes over het Kanaal de Britse kust. De komst van de migranten, van wie velen worden opgevangen in hotels, veroorzaakt in sommige plaatsen spanningen en protesten. Zo was er zaterdag nog een anti-asielzoekersdemonstratie in Dover. Uit peilingen blijkt dat illegale immigratie een belangrijke zorg is van kiezers. Sunak staat onder druk, ook van politici in zijn eigen conservatieve partij, om er iets aan te doen. De premier bezoekt vrijdag de Franse president Emmanuel Macron in Parijs, met wie hij het plan zal bespreken.

Intussen dreigen de maatregelen op allerlei praktische, juridische en politieke hobbels te stuiten. Zo stelt de Britse regering dat er voor migranten andere, legale wegen zullen zijn om asiel aan te vragen. Maar het is onduidelijk hoe die wegen er uit zullen zien. Op dit moment bestaat zoiets alleen in beperkte mate voor Oekraïners, Afghanen en mensen uit Hongkong.

Ook is onduidelijk welke landen bereid zijn de uit te zetten migranten op te nemen. Daarnaast is onbekend waar de migranten zullen worden vastgehouden. De regering denkt aan leegstaande voormalige militaire kazernes, maar die zullen waarschijnlijk eerst moeten worden opgeknapt.

Wanhopige poging te ontsnappen

Vluchtelingenorganisaties vrezen voorts dat legitieme asielzoekers uit landen als Syrië en Eritrea lang vast zullen komen te zitten, alsof ze criminelen zijn. “De meerderheid van de mannen, vrouwen en kinderen die het Kanaal oversteken doen dat omdat ze wanhopig proberen te ontsnappen aan oorlog, conflict en vervolging”, aldus een woordvoerder van de Refugee Council in The Times. “Het is onwerkbaar, duur en zal de boten niet stoppen.”

Als Sunak het plan doorzet, zoekt hij de grenzen op van wat is toegestaan door het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM). Sommige Conservatieven zeggen dan ook dat het VK, als dat nodig is, uit het EHRM moet stappen. Maar de premier zou dit liever niet willen. Hij stelt dat het plan ‘juridisch waterdicht’ is.

Volgens de vakbond van immigratiepersoneel is de kans groot dat asielzoekers, als de wet van kracht wordt, zich weer meer per vrachtwagen het VK zullen laten binnensmokkelen. En ook de linkse oppositiepartij Labour is kritisch.

Labour onderkent wel dat er wat moet gebeuren om de illegale immigratie aan te pakken, maar betwijfelt of het nu aangekondigde plan gaat werken. “Ze hebben eerder gezegd dat ze plannen en wetgeving hadden die met dit probleem zouden dealen”, aldus Labour-parlementariër Jonathan Ashworth op tv-zender Sky News. “Maar er kwam niks van hun beloften terecht. In werkelijkheid zien we steeds meer boten arriveren en komen de mensensmokkelaars met steeds meer weg.”

Lees ook:

Deportatie asielzoekers naar Rwanda krijgt groen licht van Britse rechter

Een Brits plan om asielzoekers over te brengen naar Rwanda is volgens de rechtbank rechtmatig.