Botsing tussen China en EU om mogelijke inreisbeperkingen om coronapiek

Niet eerder sprak China zich zó scherp uit tegen de Europese coronamaatregelen als dinsdag. Dat de Europese Unie overweegt om met extra inreisbeperkingen besmette passagiers te weren, daar is China niet blij mee. “We keuren pogingen om de coronamaatregelen te manipuleren voor politieke doeleinden sterk af”, zei Mao Ning, woordvoerder van het Chinese ministerie van buitenlandse zaken. Als de EU dat plan doorzet, zullen tegenmaatregelen volgen, waarschuwde Mao, “gebaseerd op het principe van wederkerigheid.”

Aanleiding voor China’s felle waarschuwing: het crisisberaad van de Europese lidstaten deze woensdag. Die vergaderen over de vraag: hoe moet de EU Chinese reizigers gezamenlijk strenger gaan controleren, nu de besmettingen in het land rap stijgen?

China kampt immers met een een nationale corona-uitbraak van het coronavirus, nadat het land op 7 december alle coronamaatregelen losliet. Hoe erg die uitbraak precies is, is onduidelijk: China publiceert geen officiële coronacijfers meer en houdt het dodental op een hoogstwaarschijnlijk zeer onderschatte 20 personen. Dinsdag nog riep de Wereldgezondheidsorganisatie China nog op tot het delen van “een realistischer plaatje” van de coronasituatie in het land.

Coronatest voor vertrek

Lokale gezondheidsorganisaties delen die cijfers nog wel. In megastad Shanghai zouden sinds vorige maand zo’n 18 miljoen mensen, ongeveer 70 procent van de inwoners, het virus hebben opgelopen. De intensive cares zijn overvol; patiënten liggen op de gang.

Die besmettingsgolf was voor individuele lidstaten al reden om passagiers uit China extra te controleren. Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Italië en Spanje vereisen van reizigers uit China een negatieve coronatest voor vertrek. Dinsdag besloot België het afvalwater van vliegtuigen uit China te testen op nieuwe varianten; Oostenrijk overweegt hetzelfde te doen.

Dinsdag bereikten de EU-landen al overeenstemming over een “gecoördineerde aanpak” van de coronagolf in China. Maar hoe het weren van Chinese coronapassagiers er precies uit gaat zien, dat beslissen de lidstaten woensdag.

Testen van afvalwater

Een “grote meerderheid” van de lidstaten zou vóór het testen van Chinese passagiers naar EU-landen op specifieke vluchten zijn, meldde een woordvoerder. Ook ligt er een voorstel voor het dragen van maskers tijdens vluchten uit China en het testen van afvalwater van Chinese vluchten.

Maar of die maatregelen echt nut hebben? Epidemiologen twijfelen eraan. “In Europa hoeven we niet bang te zijn voor een uitbraak als in China", zegt epidemioloog Frits Rosendaal tegen Trouw. “Wij hebben al die fases al gehad, er is groepsimmuniteit ontstaan. En dat zal niet anders zijn als er iemand uit China met corona het land in komt.”

Ook het RIVM relativeert de dreiging van nieuwe, Chinese coronavarianten. “Het RIVM houdt het rioolwater in de gaten”, vertelt een woordvoerder. “Op dit moment circuleren daarin vooral subvarianten van de omikronvariant. En daarvoor hebben we binnen de EU een goede immuniteitsgraad.” Voor de zekerheid biedt de Veiligheidsregio Kennemerland alle passagiers uit China vanaf donderdag wel een gratis zelftest aan op Schiphol.

Geboortedorpen op het platteland

Vooralsnog dreigt het grootste gevaar van de Chinese coronapiek niet voor Europa, maar voor China zelf. Op 22 januari start immers het Chinees Nieuwjaar: dan reizen veel stedelijke Chinezen terug naar hun geboortedorpen op het platteland, waar de gezondheidszorg veel minder ontwikkeld is dan in de - ook al worstelende - stad. Het aanbod van de EU om overgebleven vaccins te doneren, wees China dinsdag opnieuw af. “De situatie is onder controle en de medische voorraad is voldoende”, aldus buitenlandwoordvoerder Mao.

Lees ook:

Europa vreest een nieuwe coronavariant uit China

Juist nu corona oplaait in China groeit het vliegverkeer ernaartoe. Europa beraadt zich op maatregelen, uit angst voor nieuwe virusvarianten.