NieuwsGroot-Brittannië

Boris Johnson begint met grote schoonmaak: veel hardliners in zijn kabinet

null Beeld REUTERS
Beeld REUTERS

De nieuwe Britse premier begint zijn eerste werkdag met een grote ontslagreeks. Ook Jeremy Hunt moet het veld ruimen.

Tim de Wit

Met een enorme bezem veegde Boris Johnson bijna de voltallige ministersploeg die onder Theresa May diende aan de kant. Hij stelde verschillende hardliners aan, die het liefst zonder akkoord de EU verlaten. En daarnaast sprak er uit zijn eerste speech als premier een ongekende ambitie om van alles in het land te veranderen en, uiteraard, om brexit te regelen. Maar net als de afgelopen weken bleven details hoe dat voor elkaar te krijgen uit.

Uit de school geklapt

Met een buiging introduceerde hij zichzelf aan koningin Elizabeth op Buckingham Palace. Daar installeerde zij de veertiende premier sinds ze 67 jaar geleden plaatsnam op de troon. Alleen deed Johnson vlak na diens installatie iets wat al die andere premiers nooit deden: uit de school klappen over de gesprekken met de Queen. Een journalist ving op dat Johnson tegen nieuwe medewerkers zei dat Elizabeth hem toevertrouwde dat “ze niet snapte wie de premiersbaan überhaupt zou willen”. Zijn medewerkers maanden hem vervolgens daar niet zo luid over te praten.

Met Johnson wordt veel anders, zoveel is duidelijk. “We gaan het vertrouwen van de bevolking in de democratie herstellen”, zei hij vol vuur op de stoep van Downing Street. “Ik heb er alle vertrouwen in dat we de EU binnen 99 dagen verlaten. Op 31 oktober, met of zonder deal.”

Veel May-ministers pasten duidelijk niet in zijn ambities. Zelfs een aantal dat zijn steun aan Johnson uitsprak, kon de biezen pakken. Ook zijn uitdager Jeremy Hunt werd als minister van buitenlandse zaken de laan uitgestuurd. Hunt zou een andere ministerspost aangeboden hebben gekregen, maar die hebben geweigerd. Johnson weet dat hij waarschijnlijk maar één kans krijgt om te slagen. En dan kun je als premier maar beter zoveel mogelijk breken met alles wat zich voor zijn komst afspeelde.

Raab op BZ

Verschillende hardliners kregen wel een belangrijke ministerspost, zoals Dominic Raab op Buitenlandse Zaken. Raab zal direct met de kwestie-Iran te maken krijgen, een kwestie overigens waar Johnson in zijn openingsspeech niet eens aan refereerde. Raab stemde meermaals tegen May’s deal en stapte vorig jaar nog op als brexit-minister.

Priti Patel wordt minister van binnnenlandse zaken. Patel geldt ook als brexit-havik, iemand die zich daarnaast enkele jaren geleden uitsprak vóór de doodstraf. Tegelijk koos Johnson voor de meer pragmatische Sajid Javid als minister van financiën en mocht brexit-minister Steve Barclay als een van de weinigen zijn baan behouden. Ook Michael Gove, die Johnson drie jaar geleden nog kielhaalde in zijn eerdere poging om premier te worden, blijft minister.

Maar de uitstraling van dit kabinet lijkt tot nu toe en stuk minder gebalanceerd dan dat van May. Zij koos voor een bewuste balans tussen harde en zachte brexiteers. Johnsons balans slaat duidelijk uit naar hen die een gevreesde No Deal niet schuwen. En daarmee is Johnson minder bruggen aan het bouwen in zijn eigen partij, dan sommigen op voorhand dachten.

Lees ook:

Hoe Boris Johnson de Britse Donald Trump werd

Boris Johnson werd vandaag met een grote meerderheid verkozen tot premier van Groot-Brittannië. Twee biografen leggen uit hoe het ongelukkige kind Al Johnson veranderde in de snoevende politicus Boris Johnson.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden