Biden lanceert zijn grote coronastrategie. Wat verandert er nu hij president is?

Er is iets veranderd in de Amerikaanse coronabestrijding, bleek toen op donderdag een oude bekende het podium van het Witte Huis beklom. Anthony Fauci, de mascotte van de infectieziektenbestrijding in Amerika, stond daar voor het eerst sinds november de journalisten weer te woord.

Fauci was in ongenade gevallen bij Donald Trump, al durfde hij de populaire wetenschapper niet te ontslaan. Nu gaf Fauci desgevraagd toe dat het wel ‘enigszins bevrijdend’ voelde: “Het idee dat je gewoon hier kunt praten over wat de wetenschap zegt.” Zonder bang te hoeven zijn voor een sneer van de president, dus.

De komende tijd moet blijken of die hernieuwde eerbied voor de wetenschap ook tot dalende coronacijfers leidt. Die zijn in Amerika gierend uit de hand gelopen. Per dag sterven er gemiddeld meer dan 3000 Amerikanen aan Covid-19, het totaalaantal doden is al opgelopen tot boven de 400.000 en zal eind februari waarschijnlijk tot een half miljoen gestegen zijn.

Een ‘oorlogsinspanning’, kondigde Biden dus aan voor de komende tijd. Wat voor mooie plannen hij verder ook heeft, het welslagen daarvan is allemaal afhankelijk van zijn succes in het bestrijden van de coronacrisis.

Daartoe ondertekende Biden op donderdag allerlei presidentiële besluiten, die tezamen zijn grote coronastrategie moeten ondersteunen. De kern daarvan is dat de landelijke overheid de regie weer in handen neemt. Trump had de bestrijding aan afzonderlijke staten overgelaten, met als gevolg een lappendeken van beleid, en onderlinge concurrentie om schaarse hulpmiddelen.

Biden wil met de centrale regie bereiken dat er veel meer testmaterialen geproduceerd worden, zodat de scholen weer open kunnen, en dat er veel meer gevaccineerd wordt: hij mikt op honderd miljoen doses in de komende honderd dagen.

Koploper in de vaccinatie

Experts verwachten dat Biden zeker winst kan boeken, na de soms chaotische aanpak van de regering-Trump. Zo is er een tekort aan personeel en locaties om vaccinaties uit te voeren, het zal helpen als de nieuwe regering daar een prioriteit van maakt.

Maar er zitten ook grenzen aan wat Biden vermag. De afzonderlijke staten blijven verantwoordelijk voor veel maatregelen. Biden kon niet meer doen dan een mondkapjesplicht afkondigen voor federale gebouwen en vluchten tussen staten. Voor de financiering van veel van zijn plannen moet hij bovendien eerst het grote steunpakket van 1,9 triljoen dollar door het Congres krijgen.

Ten slotte loopt hij aan tegen een beperkte, en al volledig benutte, productiecapaciteit van vaccins. Zó slecht gaat het trouwens nu ook weer niet met dat vaccineren. Al klinkt er in Amerika veel kritiek op allerlei gemiste doelen, het land heeft al vijf prikken per honderd inwoners gezet. Een volledige bescherming vergt twee prikken, maar toch: Amerika staat internationaal vierde, ruim voor de meeste Europese landen.

Heldere boodschap afgeven

Ook Fauci liet al doorschemeren dat er geen revolutie komt. “We hebben een paar nieuwe ideeën, maar ook ideeën van de vorige regering, die niet slecht waren.”

Toch zijn de meeste wetenschappers allang opgelucht. Zoals Ashish Jha, baas van de geneeskunde-opleiding van Brown University. “Het belangrijkste wat de regering nu kan doen, is een heldere boodschap afgeven. De slechtste dienst die Trump het land bewees, was steeds roepen dat de pandemie bijna over was.”

Lees ook:

Een nieuwe president, vijf crises en één aanvalsplan

Joe Biden heeft zeer ambitieuze plannen voor zijn eerste honderd dagen als president, maar hij steunt daarbij op een flinterdunne meerderheid.