Belgische agent deed Hitlergroet en zat minutenlang op overleden arrestant: waarom kwam er geen onderzoek?

In België is geschokt gereageerd op bewakingsbeelden uit een politiecel. Daarop is te zien hoe een 38-jarige Slowaakse man hardhandig wordt aangepakt door agenten en in coma raakt, nadat een agent minutenlang bovenop hem heeft gezeten. De man overleed enkele dagen later; hij was niet onder invloed van alcohol of drugs. Minister van justitie Koen Geens noemt de beelden ‘onbetamelijk, choquerend en ongepast’. Het hoofd van de Belgische luchthavenpolitie, de tweede man van de federale politie, maakte donderdag bekend op te stappen vanwege de kwestie.

De gebeurtenissen dateren van februari 2018, maar kwamen pas woensdag uit, nadat de weduwe van de overleden man de bewakingsbeelden openbaar had gemaakt. Volgens haar vlot het onderzoek naar de dood van haar man, Jozef Chovanec, niet.

Chovanec zou op de avond van 23 februari 2018 stampij hebben gemaakt op de luchthaven van Charleroi, toen hij niet mocht instappen. Volgens het Openbaar Ministerie (OM) wilde hij zijn ticket niet laten zien en gedroeg hij zich verward. Daarop werd hij opgepakt.

Tot bloedens toe

Op de bewakingsbeelden maakt de man een verwarde indruk; hij bonkt tot bloedens toe met zijn hoofd tegen de muur van zijn cel. Te zien is hoe agenten zich naar binnen werken en hem even later in bedwang houden op zijn bed, zijn polsen en enkels zijn aan elkaar vastgebonden. Een van agenten zit minutenlang boven op de man, een collega legt een deken op zijn hoofd. Ondertussen maakt een aanwezige agente een Hitlergroet. De federale politie – die de beelden naar eigen zeggen niet kende – besliste donderdag dat zij voorlopig alleen administratieve taken mag uitvoeren.

Volgens het OM heeft het onderzoek vertraging opgelopen door vragen van de nabestaanden en het coronavirus. Onzin, zegt advocaat Ann Van de Steen tegen de Vlaamse krant De Morgen. “In 2018, 2019 en in de eerste drie maanden van 2020 was van corona geen sprake. Toch duurde het 15 maanden voor zelfs maar het verslag van de wetsdokter klaar was. En dat verslag geeft geen enkel antwoord. We hebben daarop bijkomende onderzoeksdaden gevraagd. Eén persoon is intussen opnieuw verhoord, in een half jaar tijd. Dat is geen ernstig onderzoek.”

Minister van justitie Koen Geens noemde de beelden ‘onbetamelijk, choquerend en ongepast’, maar zei tegen ‘VTM Nieuws’ dat justitie gezien de omstandigheden niet te traag heeft gewerkt. Hij verwacht dat de zaak volgend jaar voor de rechter komt.

De zaak doet denken aan die van Jonathan Jacob, die in 2010 om het ­leven kwam in een politiecel. Pas nadat zijn vader bewakingsbeelden had gelekt kwam er schot in de zaak.

Lees ook:

Raadsleden in twaalf gemeenten willen cijfers politiegeweld

Juist nu wereldwijd wordt geprotesteerd tegen racisme en politie-agressie, buigt de Eerste Kamer zich over een wet die agenten die geweld hebben gebruikt moet beschermen. In navolging van landelijke partijen mengen nu ook raadsleden zich in het debat.