Angst en woede na executies in Iran: ‘Dit zou een reden moeten zijn om te radicaliseren’

Deylam uit de Noord-Iraanse stad Rasht kent wel degelijk angst. Zeker na de tweede executie van een demonstrant, dinsdag in Mashad. De 23-jarige Majidreza Rahnavard is zover bekend de tweede persoon die is opgehangen vanwege betrokkenheid bij de grootschalige anti-regeringsdemonstraties in Iran. Maar, zegt Deylam: “De executie zou geen reden moeten zijn om bang te zijn, maar een reden om te radicaliseren”.

Via de geheime chatfunctie van Telegram vertelt ze over de situatie in haar stad. De berichten verdwijnen automatisch na een uur en zelfs haar echte naam in de krant zou te veel risico zijn. “Ik maak me zorgen over mijn veiligheid, dit soort dingen zeggen is gevaarlijk.”

Molotovcocktails

Op straat is de situatie complex, elke dag komt er wel weer twijfelachtig nieuws naar buiten, zegt ze. “Er zijn protesten, maar het is niet hetzelfde als in september of oktober. Mensen roepen nog steeds dezelfde slogans, maar anderen steken afvalcontainers in de fik of gooien met molotovcocktails naar de politie. Het is gevaarlijk, want als een demonstrant opgepakt wordt, kan die geëxecuteerd worden.” Deylam deelt wel veel van dit soort video’s op Instagram, maar houdt het zelf bij het scanderen van anti-regeringsteksten.

Vanwege deze keiharde repressie ziet de jonge Iraanse dat mensen ook op andere mensen hun ongenoegen proberen te uiten, bijvoorbeeld door meerdaagse collectieve stakingen, die ook in Rasht plaatsvonden de laatste weken. “Een week geleden sloten veel winkels in de stad en waren er op die dagen veel protesten.” Maar ook dat is niet zonder risico: “De regering dreigde deze winkels te sluiten en creëerde problemen voor de verkopers”.

Gebrek aan steun uit het Westen

Beïnvloeding door de propaganda van de overheid is een echt probleem, zegt ze. “De regeringsmedia proberen te zeggen dat mensen kalm moeten zijn en rustig moeten afwachten. Ze proberen mensen ervan te overtuigen dat iemand die een geldautomaat of een benzinestation in de fik steekt, een terrorist is. Daar hebben we veel last van.” Maar nog meer ziet ze een gebrek aan steun vanuit het Westen. “Westerse landen hebben totaal geen aandacht voor wat er hier gebeurt.”

Deylam raakt daarom ook behoorlijk gefrustreerd als de moraalpolitie ter sprake komt. Het bericht dat de moraalpolitie zou afgeschaft zijn werd in eerste instantie breed uitgemeten in internationale media, voordat daar twijfels bij werden geuit. “Het is nepnieuws en propaganda. Wat het regime hiermee wil zeggen is: ‘Kijk, wereld, we zijn niet zulke slechteriken, wij zijn aan het hervormen.’ Geloof dat niet!”

Doodgeschoten om een slogan

Op straat in Rasht merkt ze niks van versoepelingen. “Of het nu de moraalpolitie is of andere repressieve diensten, nog steeds arresteren en doden ze demonstranten op straat. Mensen die slogans op de muren schrijven worden ook gedood.” Volgens mensenrechtenorganisaties zijn er al duizenden tegenstanders van het regime opgepakt en tijdens protesten zijn honderden Iraniërs gedood door de veiligheidsdiensten.

Daarbij, zegt Deylam, zelfs al zou de moraalpolitie wel zijn afgeschaft, dan zou dat alsnog geen overwinning zijn. “Wij zijn niet aan het vechten tegen de hijab”, schrijft ze. “De problemen voor vrouwen in Iran zijn heel groot, maar het is een deel van het probleem. Deze revolutie is niet alleen tegen de moraalpolitie of de hoofddoek. Mensen in Iran worden gedood omdat ze vechten voor hun mensenrechten.”

De echte naam van Deylam is bekend bij de hoofdredactie

Lees ook:

EU-sancties tegen Iran na tweede executie, maar ‘niet duidelijk wat die moeten bereiken’

De EU voert strengere sancties tegen Iran in, nadat het land maandagochtend voor de tweede keer een demonstrant executeerde. Maar het effect van die sancties is klein, vermoeden experts.