Videoconferentie
Afrika stelt zich zo neutraal mogelijk op in ‘oorlog van het Westen’
De Oekraïense president Zelenski lobbyde afgelopen maanden niet alleen bij de Europese Unie voor steun. Hij probeert ook de Afrikaanse Unie aan zijn zijde te krijgen. Maar die houdt al maandenlang de boot af.
Terwijl Zelenski met zijn virtuele optredens in Europese hoofdsteden veel indruk maakt, krijgt hij in Afrika de deksel op zijn neus. In de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties stemden drie maanden geleden 28 van de 54 Afrikaanse landen nog wel in met een resolutie die Rusland opriep de invasie in Oekraïne onmiddellijk te staken. maar het tij lijkt gekeerd. Zelenski deed de afgelopen tijd verwoede pogingen om ook de Afrikaanse staatshoofden toe te spreken, maar zonder veel succes.
Eerder deze week was het dan toch zover. Zonder dat er veel ruchtbaarheid aan was gegeven, sprak Zelenski in een videoconferentie de leden van de Afrikaanse Unie achter gesloten deuren toe. Maar naar zijn tien minuten durende speech, waarbij hij wees op het koloniale verleden van Afrika en hoe Rusland nu Oekraïne probeert te kolonialiseren, luisterden van de 55 lidstaten slechts vier staatshoofden. Bij de videovergadering was het hoofd van de Afrikaanse Unie, de president van Senegal, Macky Sall aanwezig, plus de leiders van Ivoorkust en Congo-Brazzaville. En dan was ook de leider van de Libische presidentiële raad, Mohamed al-Menfi aangeschoven, die maar door een deel van de landen in de wereld wordt erkend. De rest was niet komen opdagen en dat is een veelzeggend signaal dat Afrika afgeeft.
Geen partij kiezen
Veel Afrikaanse leiders willen sinds de Russische invasie in Oekraïne geen partij kiezen en onderdeel worden van het geopolitieke conflict. Van de oorlog in Oekraïne wordt Afrika de dupe zeggen ze, omdat graan en mest niet meer het Afrikaanse continent bereiken. De helft van de Afrikaanse landen is voor een belangrijk deel van hun voedselvoorziening afhankelijk van graan uit Oekraïne en Rusland. Hetzelfde geldt voor kunstmest om zelf groente, mais en graan te telen. Voor miljoenen Afrikanen dreigt daardoor de hongersnood.
AU-voorzitter Sall reisde eerder deze maand af naar het Russische Sochi voor een ontmoeting met de Russische president Poetin. Sall drong er bij hem tevergeefs op aan voorraden graan en mest vrij te geven en de blokkades van havens op te heffen.
Rusland, Oekraïne en het Westen moeten het conflict vreedzaam oplossen door met elkaar te praten, is de boodschap van de Afrikaanse landen die het conflict beschouwen als een oorlog tussen het Westen, de Navo en Rusland om invloedssfeer en grondstoffen in Europa. Een deel van de Afrikaanse landen – onder meer Zuid-Afrika, Mozambique, Angola en Zimbabwe – is Moskou bovendien nog steeds erkentelijk voor de steun die het ontving voor de onafhankelijkheidsbewegingen.
Lees ook:
EU-landen en Afrika veroordelen het optreden van Poetin in Oekraïne, maar China zwijgt.
De wereld kijkt mee bij het conflict in Oekraïne. In de VN-Veiligheidsraad blijkt hoe de kaarten geschud zijn, al houdt China ze nog tegen de borst.
