Waarom het bezoek van de Surinaamse president aan Nederland historisch is

“Nederland kan weer op Suriname rekenen, Suriname kan weer op Nederland rekenen.” Volgens premier Mark Rutte is de jarenlange koelte tussen beide landen verdwenen. Het werkbezoek van de Surinaamse president Chandrikapersad - Chan - Santokhi bezegelt een hernieuwde vriendschap. “Historisch”, aldus Rutte.

Zeker zo historisch is dat koning Willem-Alexander, die Santokhi woensdagochtend ontving op Paleis Noordeinde, binnenkort door de Surinaamse president zal worden uitgenodigd voor een bezoek aan Suriname. Sinds de onafhankelijkheid van de voormalige kolonie in 1975 bracht het Nederlandse staatshoofd geen officieel bezoek meer aan Suriname. De banden tussen de landen raakten bekoeld toen legerleider Desi Bouterse in 1980 een dictatuur vestigde in Suriname. De Tweede Kamer drong eerder al aan op een bezoek van de koning aan Suriname. In 2008 was Ronald Venetiaan de laatste Surinaamse president die Nederland bezocht.

‘Vanaf het eerste telefoongesprek was het Mark en Chan’

Volgens Santokhi en Rutte werd de naam van Bouterse, die vorig jaar de Surinaamse presidentsverkiezingen verloor van Santokhi, geen enkele maal genoemd tijdens hun gesprek. De president wilde vooral de goede banden tussen Suriname en Nederland benadrukken, én die tussen Rutte en hemzelf. “Vanaf het eerste telefoongesprek was het Mark en Chan.” Bij een lunch van de twee, schoven ook de ministers Schouten (landbouw), Kaag (buitenlandse zaken), Hoekstra (financiën) en Dekker (rechtsbescherming) aan. Santokhi heeft vijf ministers meegenomen naar Nederland.

Hoewel het er veel van weg heeft, is het bezoek van de Surinaamse president geen staatsbezoek. Daaraan zijn verschillende protocollaire eisen verbonden, zoals een kranslegging en een staatsbanket.

Er liggen nog gevoeligheden

Vaak duurt het jaren om een staatsbezoek rond te krijgen, vandaar dat Santokhi het bij een ‘werkbezoek’ houdt. Ook liggen er nog iets te veel gevoeligheden in de onderlinge verhoudingen. Zo bleef Santokhi’s vicepresident, Ronnie Brunswijk, thuis. De oud-rebellenleider is in Nederland veroordeeld voor cocaïnesmokkel. Bij een bezoek aan Nederland zou hij zomaar opgepakt kunnen worden om zijn celstraf van acht jaar uit te zitten. Volgens Rutte zit Brunswijks vicepresidentschap het aanhalen van de banden niet in de weg: “Wij respecteren de positie van Brunswijk, maar de veroordeling is er.” Nederland zal daarom geen contacten onderhouden met de vicepresident.

Met name voor Santokhi is een betere relatie met Nederland belangrijk, aangezien hij een grote schuldenberg erfde van zijn voorganger. Door die slechte financiële positie kan Suriname geen geld lenen op de financiële markten. Santokhi hoopt alsnog via leningen bij Nederland aan miljoenen te kunnen komen. Ook ziet hij graag dat de Surinaamse gemeenschap in Nederland en Nederlandse bedrijven investeren in zijn land. En hij deed deze week in de Volkskrant een oproep aan Nederlandse boeren om zich in Suriname te vestigen: “De pluimvee- en veeteeltsector vormt voor Nederland, gezien alle negatieve milieueffecten, een flinke uitdaging. Dan zeg ik: kom hierheen, wij hebben die ruimte wel.”

Santokhi spreekt Anton de Komlezing uit

Donderdag krijgt Santokhi de kans om investeerders te vinden, als hij het Surinaams-Nederlands Business Forum bezoekt, waar ook minister De Bruijn van buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking aanwezig zal zijn. Ook ontvangen de voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer de president in de Ridderzaal. Daarbij zullen Kamerleden van beide Kamers aanwezig zijn. De Surinaamse president zal hen toespreken.

Op vrijdag spreekt Santokhi de Anton de Komlezing uit in het Koninklijk Instituut voor de Tropen in Amsterdam. Die lezing wordt mede georganiseerd door Trouw en het Verzetsmuseum. Anton de Kom streed tegen de koloniale onderdrukking in Suriname. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij verzetsstrijder in Nederland. De lezing vraagt aandacht voor de strijd tegen intolerantie en discriminatie en voor de geschiedenis van minderheidsgroepen en hun positie in de Nederlandse samenleving.

Lees ook:

Surinaamse Nederlanders zijn blij dat de banden worden aangehaald: ‘Suriname en Nederland hebben een bijzondere relatie’

De Surinaamse president Chan Santokhi zal in september leden van het Nederlandse parlement toespreken. Hoe kijken Surinaamse Nederlanders naar dit historische moment?