Vloggende jongeren steken lijnrecht het land door. ‘Ik hoop niet dat dit een trend wordt’

De twee jonge Britten in legeroutfits zijn opgelucht: de ladder die ze gisteren aan de rand van dit fabriekscomplex in Oost-Schotland hebben klaargelegd, is niet gejat. Tom Davies (31) zet de ladder tegen het hoge hek met prikkeldraad en begint te klimmen, voor de ogen van zijn miljoen YouTubevolgers. “Very well”, hijgt hij. Via zijn bodycam is te zien hoe zijn vriend een vloermat aangeeft, die Davies over het prikkeldraad gooit. Over de mat infiltreren de twee dertigers het fabrieksterrein. Hun doel: van de ene kant van het fabrieksterrein naar de andere geraken, voorbij de beveiligingspost daar, zonder gezien te worden.

Om aan de andere kant te komen, zouden ze makkelijk om het terrein kunnen lopen. Maar dan zou de missie falen: om in een kaarsrechte lijn van de ene kant van Schotland naar de andere te lopen. Over akkers van boeren, dwars door bossen, door de achtertuinen van mensen, over het grootste meer van Schotland. En dwars door dit fabrieksterrein. Het doel is om gedurende hun trektocht niet meer dan 25 meter van de uitgestippelde rechte lijn af te wijken.

De beste serie

Het is een opvallende, nieuwe trend: de straight line missions, bedacht door Davies en te zien op YouTubekanaal Geowizard krijgen steeds meer navolging. De Brit wist Noorwegen en – na drie pogingen – Wales te doorkruisen, in filmpjes die ondanks hun lichte toon en schuddende vloggerkwaliteit soms net zo spannend blijken als de Mission Impossible-films. “Dit is serieus de beste serie op YouTube”, reageert een fan in de commentaren. “Ik zou het fantastisch vinden om op een dag op zo’n avontuur met jullie te gaan.”

Naast fans heeft Davies ook volgers die in zijn voetsporen treden. De Nederlandse YouTuber Stefan de Vries probeerde Limburg en Luxemburg voor zijn 750.000 volgers in een rechte lijn te doorkruisen. Iemand anders klauterde in Kroatië door besneeuwde bosjes en over hekken. En op dit moment leggen twee Nieuw-Zeelandse tieners hun straight line mission in dat land vast, waarmee ze geld willen ophalen voor een goed doel voor natuurbehoud.

Negen-tot-vijfbestaan

Ook Emil Timmermans (27) uit Eindhoven is groot fan van Davies’ video’s. Hij kent de YouTuber al jaren van zijn video’s waarin hij Geoguesser speelt, een computerspel waarin je op basis van een Google Streetview-beeld in rap tempo moet raden waar ter wereld deze genomen is. “Het YouTube-algoritme bracht me ook naar zijn straight line-video’s. Ik vond het meteen leuk. Het is fijn wegkijken en lekker chill verteld in zijn Britse accent.”

Davies op zijn missie in Schotland, deel 1 van de 3. De video werd 1.4 miljoen keer bekeken.

Timmermans zelf zit in de overgang van het feestelijke studentenleven naar een serieuzer negen-tot-vijfbestaan. De filmpjes doen hem denken aan de avonturen die hij vroeger op vakanties zelf altijd met vrienden beleefde en inspireerden hem om dat opnieuw te doen. “Ik heb zelf nu twee straight line missions gedaan met vrienden. Een in Duitsland, een in Luxemburg.”

Ja, erkent Timmermans, hij had op vakantie in Luxemburg ook een mooi uitgezette wandelroute door het Mullerthal kunnen lopen, zoals de meeste toeristen doen. Maar een tocht over hekken, door doornstruiken en over boerenakkers bleek spannender én gaf achteraf het gevoel echt iets bereikt te hebben. “Het is nu toch winter – op die akkers was niets gezaaid. En de bramenstruiken waar we doorheen moesten, worden anders door herten ook opzijgeduwd.”

‘Je wil weten of het hem lukt’

Hoogleraar nieuwe media Mark Deuze snapt de aantrekkingskracht van de straight line missions wel, in het tijdperk waarop op TikTok elke maand een nieuwe ‘challenge’ rondgaat. Met name vanwege de authentieke uitstraling van de YouTubevideo’s – vergeleken met een programma op RTL. “Davies heeft een uniek persoonlijk verhaal. Hij deed dit als kind al, aardde niet goed op school, werd door zijn gamefilmpjes een beetje als nerd gezien. En hij dacht: ik ga met mijn jeugdvriend weer op avontuur, net zoals toen we jochies waren.”

Daarnaast past het concept van zo’n extreme missie volgens Deuze precies binnen wat scoort op YouTube. “Het is een bizar doel, maar ook weer normaal genoeg om haalbaar te zijn. Je wil weten of het hem lukt.” Of, zoals Davies zelf zei in een interview met The Guardian: “Het is een beetje ondeugend, maar tegenwoordig is er zoveel dat al gedaan is. Bergen zijn beklommen, regenwouden zijn doorkruist, iemand heeft op een eenwieler Amerika doorkruist.” Om kijkers te trekken, moest hij dus iets nieuws bedenken.

Youtuber Stefan de Vries probeerde Luxemburg in een rechte lijn te doorkruisen.

Levensgevaarlijke drijfzandsituatie

Natuurmonumenten uit lichte zorg over de opkomst van de rechtelijnmissies, zegt woordvoerder Marjolein Koek. Zij heeft er nog nooit van gehoord. Bij haar weten zijn in Nederland ook nog geen jongeren beboet omdat ze probeerden kaarsrecht door een broedgebied te trekken. “Maar ik hoop niet dat dit een trend onder vriendengroepen wordt. De regels om in natuurgebieden op de paden te blijven, zijn er niet voor niets. We moeten kwetsbare planten en dieren beschermen.”

Worden de rechtelijnmissies een nieuwe trend onder Nederlandse jongeren? Zelf zegt Davies zich geen grote zorgen te maken over copycats, die net zulke gevaarlijke stunts uithalen als hij doet. Aan het begin van elke video waarschuwt hij zijn kijkers voor de potentiële gevaren – zelf belandde Davies in Noorwegen in een levensgevaarlijke drijfzandsituatie.

Ook Deuze denkt niet dat dit hordes jongeren in de doornbossen zal jagen. “Er zullen allicht wat mensen zijn die dit na gaan doen. Maar je ziet in de filmpjes ook: dit is niet iets dat je zomaar doet. Davies treft maanden voorbereiding, onderzoekt van tevoren gevaarlijke plekken, legt op verschillende plekken alvast zakken met voedsel neer.” Dat doe je niet in een middagje.

Wel verwacht Deuze dat de rechtelijnmissies van Davies – die wegkijken als een Netflixserie – steeds meer kijkers zullen trekken. “Tijdens de coronacrisis vielen veel vloggers door de mand. Veel van die persoonlijkheden bleken te mooi om waar te zijn. Ze zaten in hun luxe appartementen met een glas champagne te vertellen hoe zwaar de lockdown ze viel. Totaal wereldvreemd, zagen kijkers ineens.” Rauwere content, van twee Schotse blokes die in legerpakken ansjovis eten in een verlaten krot, achternagezeten worden door een boer of met gevaar voor eigen leven een berg afdalen, is dan aantrekkelijker. Televisieproducenten die Davies benaderen, sloeg de Brit tot nu toe af. Fans betalen hem nu direct, via donaties, abonnementen of de muziek die hij zelf voor onder zijn filmpjes maakt.

‘Het bleek verslavend’

Toch lijkt het niet uitgesloten dat het rechtelijnwandelen in Nederland een opmars gaat beleven. Naar het voorbeeld van Davies trachtten twee fanatieke wandelaars al een rechtelijnafstandsrecord te zetten in het Verenigd Koninkrijk. “We raden het niemand aan”, zeiden ze achteraf tegen The Guardian. “Maar om dertien uur in pure concentratie op de lijn te blijven en er niet vanaf te wijken, bleek verslavend.”

Op internetforum Reddit bereiden enkele Nederlanders op dit moment ook zo’n recordpoging voor in ons land. Koek van Natuurmonumenten heeft voor hen een tip. “Op het eilandje Tiengemeten, een voormalige landbouwenclave onder Rotterdam, mag je van de paden af struinen. En op Schiermonnikoog is ook veel struingebied. Probeer het daar lekker, dan hoef je geen regels te overtreden.”

Maar is het overtreden van die regels niet juist onderdeel van de aantrekkingskracht? Voor Davies – die momenteel zijn eerste straight line mission in Zuid-Amerika voorbereidt – lijkt dat er wel op. “Ik hou van het avontuur, van de ondeugendheid, de hindernissen die je tegenkomt, het gevaar, het gevoel van ‘o mijn god, de reis gaat eindigen, we worden gepakt door een boer’, de tegenspoed. En dan de beloning als je al deze obstakels overwint. Dat is geweldig.”

Davies’ missie door Wales resulteert in een bloedstollende achtervolging met een boze boer

Lees ook:
Boswachters delen steeds meer boetes uit. ‘Ik stak mijn middelvinger naar hem op’

Tweeënhalf keer zoveel parkeerbonnen en ruzie met natuurbezoekers die hun ID-kaart niet willen tonen. Boswachters hebben pittige jaren achter de rug.