Vitamine D zelf betalen? Voor veel mensen met een donkere huid is het een nood

Minister Kuipers wil vitamine D schrappen uit de basisverzekering: een supplement dat veel mensen met een donkere huid gebruiken. Kuipers concludeert dat vitamine D bij de drogist niet duur is; iedereen zou het moeten kunnen betalen. Zo kan het ministerie geld besparen voor andere delen van de zorg.

Veel mensen met een donkere huid hebben de supplementen nodig omdat hun huid de vitamine minder snel aanmaakt bij contact met uv-straling van de zon. Volgens twee gebruikers zal het besluit van Kuipers slecht vallen bij deze groep.

Gezondere levensstijl juist vergoeden

Oussasoue (35) snapt niets van het besluit. Volgens haar gaat er een verkeerde boodschap van uit. “Mensen die naar de huisarts gingen voor een recept, deden dat niet omdat ze het zelf kunnen betalen.” Ze denkt dat deze mensen nu minder vitamine D gaan gebruiken of meer zorg gaan mijden. “En zo worden we er allemaal niet gezonder op.”

Het nieuws dat vitamine D voortaan zelf betaald moet worden, komt op dezelfde dag als een brief van zorgverzekeraars aan de Haagse politiek. Zij schrijven dat het nieuwe kabinet vol moet inzetten op preventie om hogere zorgkosten op termijn te beperken. De zorgverzekeraars denken dat het voorkomen van ziektes beter en goedkoper is dan genezen. Een gezondere levensstijl moet volgens de zorgverzekeraars vaker vergoed worden.

Oussasoue denkt dat extra vitamine D daar een goed voorbeeld van is. Zelf gebruikt ze het nu drie jaar omdat ze leed onder migraine en chronische vermoeidheid. “De vitamines werken goed, ik heb er nu veel minder last van”, zegt ze. Ze bestelt de supplementen online en dat kost haar ongeveer 70 euro per jaar. Dat betaalt ze zelf maar dat kan niet iedereen, denkt ze. “Er is een hele grote groep die deze extra vitamines nodig heeft, je mag er niet van uitgaan dat iedereen dit zelf kan betalen.”

7,30 euro

In het advies van het Zorginstituut Nederland staat dat een dosering van 20 microgram vitamine D per dag ongeveer gemiddeld € 7,30 per jaar kost. De hoogste sterkte van ampullen – bedoeld om een vitamine-achterstand in te halen – kost ongeveer 25 euro per jaar.

• 1,5 miljoen mensen kregen in 2021 vitamine D voorgeschreven
• Vooral ouderen, mensen die weinig buiten komen of mensen met een donkere huidskleur krijgen het voorgeschreven
• In totaal kostte dat 115 miljoen euro
• Een tekort aan vitamine D leidt onder andere tot chronische vermoeidheid, zwakkere botten, spier en gewrichtspijn en een hoger risico op hart- en vaatziekten

De Utrechtse Fiona Frank (46) heeft zo haar twijfels bij deze berekening. Zelf gebruikt ze een hogere dosering vitamine op doktersrecept die duurder is dan twee tientjes. “Ik kan dat wel zelf betalen, maar daar gaat het niet om.” Ze denkt namelijk dat de maatregel vooral mensen van kleur met een kleinere portemonnee zal raken. “Hoe klein het bedrag ook, voor die mensen is het weer iets om zelf te moeten bekostigen.”

Frank is oud-gemeenteraadslid in Utrecht voor GroenLinks en denkt dat het vitaminebesluit van Kuipers de komende tijd onderwerp van gesprek zal zijn in de zwarte gemeenschap. “Onder deze groep bestaat al een groeiend wantrouwen richting de overheid. Dit soort kleine dingen frustreren, het heeft voor hen symbolische waarde.”

Praktische reden

Sjaak Wijma, bestuursvoorzitter van het Zorginstituut, zegt dat het stopzetten van de vergoeding vooral een praktische reden heeft: “Het geld dat we aan zorg kunnen besteden, is niet onbeperkt. Daardoor moeten we soms lastige keuzes maken. Als mensen zorg zelf kunnen betalen, is het niet noodzakelijk om die te verzekeren.”

Dat er bezuinigd moet worden, vindt Fiona Frank al moeilijk te begrijpen. “Maar als je het doet, waarom dan ten koste van een gemarginaliseerde groep?”

De volledige naam van Oussasoue is bij de redactie bekend.

Lees ook:
Vitamine D nodig? Zelf betalen, vindt Kuipers

Minister Kuipers wil vitamine D schrappen uit de basisverzekering. Wie vitamine D nodig heeft, moet die dan niet meer halen bij de apotheker, maar bij de drogist. En zelf betalen.