Verkeersveiligheid

Verlagen maximumsnelheid tot 30 km/u is een dure operatie voor veel gemeenten

De maximumsnelheid op de zogeheten cityring in Tilburg gaat binnenkort omlaag naar 30 kilometer per uur. Beeld Ton Toemen
De maximumsnelheid op de zogeheten cityring in Tilburg gaat binnenkort omlaag naar 30 kilometer per uur.Beeld Ton Toemen

Dertig kilometer per uur moet de standaard worden in Nederlandse steden en dorpen. Maar op de meeste wegen kan je makkelijk harder en de politie flitst niet. Wie houdt zich dan aan 30?

Tim van der Pal

Het is voor Nederlandse gemeenten lastig om auto’s nog maar 30 kilometer per uur te laten rijden in de bebouwde kom. Drie jaar geleden stemde een meerderheid van de Tweede Kamer voor dit plan. Nog steeds wachten duizenden kilometers weg op verbouwing, maar dat is duur en niet zomaar geregeld.

Ook het kabinet wil dat de maximumsnelheid binnen de bebouwde kom naar beneden gaat. Ongeveer 80 procent van alle verkeersongevallen gebeurt bij 50 km/u. Het aantal verkeersdoden steeg vorig jaar naar 578, maar moet nul zijn in 2030, vindt Den Haag. In het coalitieakkoord is vastgelegd dat gemeenten wegen zoveel mogelijk moeten aanpassen naar 30 kilometer per uur. Dat zorgt voor 20 procent minder verkeersongevallen met letsel.

Kostbare operatie

De totale operatie kost meer dan 1 miljard euro becijferde ingenieursadviesbureau Sweco twee jaar geleden. Als de wegen echt volledig opnieuw worden ingericht kost dat 750.000 euro per 100 meter nieuwe weg. Gemeenten moeten dat zelf betalen maar hebben in de praktijk beperkte budgetten voor infrastructuur.

Volledig nieuwe wegen, met versmallingen en kronkels om snelheid te beperken, zijn veelal te duur. Enkel het getal 50 wisselen voor 30 op verkeersborden is wel betaalbaar, maar zal te weinig helpen. Op een 30 kilometerweg, waar gemakkelijk harder gereden kan worden, mag de politie van het Openbaar Ministerie (OM) namelijk niet flitsen met vaste camera‘s. Handhaven is dan ‘ongeloofwaardig’ omdat de situatie op de weg niet overeenkomt met de regels, zegt een woordvoerder van het OM. Juridisch is het te ingewikkeld om dan boetes te geven.

Geen drempels

Drempels zijn ook geen optie, bussen hebben er te veel last van. En er moet genoeg ruimte zijn voor hulpdiensten om zeker 20 kilometer per uur harder te rijden dan de rest van het verkeer. Wat rest zijn ‘optische maatregelen’, zoals kantstrepen, gekleurde vakken en bredere fietspaden op de weg. Op 10 procent van de 50 kilometerwegen is dat voldoende om auto‘s te vertragen. Kosten: nog altijd zo’n 175 miljoen euro.

Tot nu toe heeft Amsterdam, van de vier grote steden, als enige een uitgewerkt plan. Dit najaar vervangt de gemeente het cijfer 5 voor een 3 op duizenden bordjes. Er komt een campagne voor automobilisten en sommige wegen worden aangepast. De stad trekt hier ongeveer 30 miljoen euro voor uit.

Den Haag, Utrecht en Rotterdam gaan stapsgewijs te werk. De komende jaren passen ze wegen één voor één aan. En zoveel mogelijk in combinatie met andere werkzaamheden, want dat is goedkoper.

Kruipdoor-sluipdoor

Verkeersveiligheidsdeskundige Fieke van Schaik van de ANWB, heeft zorgen over de 30 kilometerwegen. “Er is maatwerk nodig. Zomaar op elke weg de snelheid naar 30 kilometer brengen, zonder passende weginrichting, is ongeloofwaardig. Daarnaast heb je bepaalde wegen nodig waar je 50 mag, want versmallingen en drempels belemmeren hulpdiensten en het openbaar vervoer teveel”, zegt van Schaik.

“Ook blijkt dat automobilisten, als je overal 30 mag, zelf op zoek gaan naar een snelle route door de stad. “Je krijgt veel meer kruipdoor-sluipdoor”, zegt Van Schaik. “En dus meer auto‘s in woonwijken”. Er moet daarom hiërarchie tussen de wegen blijven. Van Schaik: “Een paar 50 kilometerwegen zijn noodzakelijk.”

Lees ook:

De racebaan in Tilburg moet eraan geloven

Een maximumsnelheid van 30 kilometer per uur in de bebouwde kom voorkomt ongelukken. Voor Tilburg de hoogste tijd om ook de ‘volslagen dwaze’ cityring aan te pakken.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden