Vaccinatietwijfelaars
Vaccinatiecampagne met prikbussen komt hortend en stotend op gang
Regionale GGD’en zijn blij met de inzet van mobiele prikbussen, die sinds enkele weken vaccintwijfelaars over de streep moeten trekken. Maar de campagne heeft niet overal evenveel succes.
Met de inzet van prikbussen slagen regionale GGD’en erin om vaccintwijfelaars te bereiken. Tegelijkertijd valt de opkomst bij de bussen in sommige wijken tegen, blijkt uit een rondgang van Trouw langs negen regionale GGD’en. Ook trekken de bussen mensen aan, die al een afspraak hebben bij een gewone vaccinatielocatie en voor wie de speciale voertuigen niet zijn bedoeld.
Omdat de prikbussen het verkrijgen van een vaccin vergemakkelijken, doen ze wijken aan waarin de bewoners nog twijfelen. Het gaat onder andere om buurten in Amsterdam, Volendam, Scherpenzeel, Breda, Rotterdam, Schiedam, Zaandam, Zwijndrecht, Dordrecht en Arnhem. Het maken van een afspraak is voor de prikbus niet nodig.
De vaccinatiegraad loopt op
Per dag stropen tientallen tot honderden mensen hun mouw op in prikbussen. In Friesland zette de GGD in totaal 1088 prikken in dertien dagen. De GGD Rotterdam Rijnmond verwelkomde in totaal 5000 mensen bij mobiele priklocaties. En de prikbus in Katwijk vaccineerde in één dag 240 mensen. “We zien dat er echt een behoefte aan is”, zegt woordvoerder Jan Arendz van de GGD Fryslân. “De vaccinatiegraad loopt op in de wijken waar we mobiele prikstations inzetten”, beaamt ook Richard Lancee van de GGD Amsterdam.
Volgens de GGD’en maakt de prikbus het makkelijker om mensen te bereiken, die uit zichzelf niet zomaar een afspraak maken. “Deze mensen zijn bang voor het vaccin, zijn laaggeletterd, of vinden het lastig online een afspraak te maken”, zegt Els Veltkamp van de GGD Rotterdam-Rijnmond. “Prikbussen en vaccinatielocaties met vrije inloop halen die drempels weg.”
Zo'n gerichte aanpak is nodig, omdat het aantal gezette prikken daalt. Vorige week prikte Nederland gemiddeld 159.000 vaccins per dag weg, meldde het RIVM dinsdag. Die week daarvoor waren dat er nog 170.000. “De massavaccinatiecampagne is bijna klaar”, beaamt woordvoerder Suzan Demirhan van de landelijke GGD.
Vaccinatiebereidheid is in Nederland wel hoger
Ook in andere Westerse landen komt het vaccinatieplafond in zicht. Zo zette de VS in april nog 3 miljoen doses per dag, maar sinds juni is dat gemiddeld 1 miljoen per dag. In Frankrijk stagneert het aantal gezette prikken al net zo. President Macron besloot daarom op 13 juli vaccinaties voor zorgpersoneel te verplichten.
Al neemt het priktempo af, de vaccinatiebereidheid is in Nederland wel hoger dan in veel buurlanden. Vorige maand was 95 procent van de bevolking volgens het RIVM bereid een prik te nemen.
De prikbussen, die de laatste vaccintwijfelaars moeten bereiken, hebben niet overal evenveel succes. In Den Haag stopte de bus al na één weekend, nadat de opkomst tegenviel. Bij de prikbus van GGD Gelderland-Midden bezochten ongeveer 550 mensen de bus in vijftien dagen. “Dat mogen er meer zijn”, zegt woordvoerder Adrienne Spijker voorzichtig. “Mogelijk staat de bus op de verkeerde locatie, dat zijn we nu aan het onderzoeken.” Ook Marcel Baas van de GGD Haaglanden ziet praktische problemen. “Je moet steeds een nieuwe, geschikte plek vinden voor de prikbus. En je kunt maar één iemand per keer prikken, dat vertraagt.”
Sommigen wilden niet wachten op hun officiële afspraak
Meerdere GGD’s melden bovendien dat mensen op priklocaties met vrije inloop afkomen, terwijl ze al een afspraak hebben bij een gewone vaccinatielocatie. In Zwijndrecht zette de bus 150 tweede prikken bij mensen die niet wilden wachten op hun officiële afspraak. “Dat vonden zij handig, bijvoorbeeld vanwege een vakantie”, zegt Kirsten van der Kuijp van de GGD Zuid-Holland-Zuid. “Maar voor die groep is de prikbus niet bedoeld."
De meeste prikbussen en mobiele priklocaties blijven tenminste tot het einde van de zomer actief. De prikbus in Katwijk zal zelfs naar verwachting nog tot eind november rondrijden. “Het prikplafond is nog niet bereikt”, denkt Van der Kuijp. “Want de echte twijfelaars, die bereik je niet met één voorlichtingspraatje. Wij blijven nog wel even doorrijden.”
Lees ook:
Prikken zonder afspraak loopt nog niet storm, maar elke arm is er één
In de Haagse Schilderswijk worden deze week drie dagen lang vaccins zonder afspraak gezet. Dat moet de vaccinatiegraad in deze wijk opkrikken. Storm loopt het niet, maar elke prik is er een, zegt de GGD.
In achterstandswijken is de groep vaccintwijfelaars groot: hoe trek je hen over de streep? ‘Met een flyer kom je er niet’
Ook in Nederland is de vaccinatiekloof tussen arm en rijk groot. Enkele steden beginnen buurtcampagnes om twijfelaars te overtuigen.‘De website van het RIVM is voor veel Nederlanders abracadabra.’
