Universiteit Twente stapt over op Engels als officiële voertaal

In een tijd waarin Engelstalig onderwijs op Nederlandse universiteiten steeds meer onder druk staat, neemt de Universiteit Twente een opvallend besluit. Per 1 januari is de voertaal gewijzigd van het Nederlands naar het Engels. Het toverwoord: inclusiviteit.

In eigen gelederen klinkt er stevige kritiek op het besluit. Dick Meijer is docent wiskunde aan de Universiteit Twente en lid van de universiteitsraad. Volgens hem is de verregaande internationalisering in de eerste plaats een verdienmodel, een middel voor de universiteit om zo veel mogelijk nieuwe studenten te trekken.

Overlevingsstrategie

Volgens Meijer is er druk uitgeoefend op afzonderlijke opleidingen om over te gaan op volledig Engels­talig onderwijs. “De invoering van Engels als officiële voertaal werd gepresenteerd als noodzakelijke overlevingsstrategie.” Volgens het college van bestuur liep het aantal Nederlandse studenten terug, dus is ingezet op het trekken van buitenlandse studenten.

Dat is aardig gelukt. Het aantal internationale studenten in Twente is met ruim 30 procent hoger dan op andere universiteiten. Ongeveer de helft van het wetenschappelijk personeel is niet-Nederlandstalig.

Studenten geven dan ook aan dat ze graag onderwijs in het Engels willen, zegt rector Victor van der Chijs. Engels als voertaal past bij een technische universiteit, stelt hij. “We leiden studenten op om zich bezig te houden met grensoverschrijdende, mondiale vraagstukken, zoals klimaatverandering en mobiliteit. Ze gaan later in het buitenland samenwerken binnen internationale projecten.”

Van der Chijs onderstreept dat er aan de onderwijstaal in principe niets verandert: de keuze voor Engels ligt bij de opleidingen zelf. Bachelor- en masterprogramma’s die studenten specifiek voor de Nederlandse arbeidsmarkt opleiden, zoals technische geneeskunde en de lerarenopleidingen, kunnen volgens hem Nederlandstalig onderwijs blijven aanbieden.

Meijer ziet dat heel anders. Hij ervaart nu al dat de kwaliteit van het onderwijs eronder lijdt. De wiskunde­docent geeft al zijn lessen in het Engels. De vraagstukken die hij behandelt – kansrekening en statistiek – zijn complex. Nu hij in het Engels doceert, haalt hij niet het niveau van de Nederlandstalige colleges. “Ik ben constant bezig mijn studenten in een soort jip-en-janneketaal vraagstellingen voor te leggen. Daarnaast heeft de toegenomen instroom van studenten onmiskenbaar geleid tot hogere werkdruk voor docenten, en dus is er minder aandacht per student.”

Goed communiceren

Meijer is niet de enige die zich zorgen maakt. In september stelden SP, CDA en VVD Kamervragen aan minister Ingrid van Engelshoven (onderwijs) over het besluit van de Universiteit Twente. Van Engelshoven beweegt de andere kant op. Volgens de Wet taal en toegankelijkheid, recent aangenomen door de Kamer, moet Nederlands juist een prominentere rol op universiteiten krijgen.

Het moet Meijer als muziek in de oren klinken. Hij maakt zich zorgen over de achteruitgang van de taalvaardigheid door de verengelsing. Een goede taalbeheersing is volgens hem gebaat bij het onderhouden en op academisch niveau brengen van de moedertaal. “Als universiteit leiden we maatschappelijk actieve ingenieurs op, die goed moeten communiceren. Dat is minder makkelijk in een taal die niet je moedertaal is.”

Ook de belofte van inclusiviteit, waar de universiteit op hamert, wordt volgens Meijer niet ingelost. “Onze Engelstalige campus wordt in de regio en binnen de Nederlandse kenniseconomie ervaren als van de maatschappij afgekeerd en elitair. Juist door aandacht voor Nederlandse taal en cultuur krijgen internationale studenten binding met de Nederlandse samenleving. Nu vliegen ze uit zodra ze hun diploma hebben gehaald.”

Lees ook:

‘Buitenlandse studenten voelen zich niet thuis in Nederland’

Buitenlandse studenten voelen zich niet thuis in Nederland, blijkt uit een enquête van drie studentenorganisaties.