‘Toen ik zelf ging dansen, moest ik heel erg wennen. Ik moest opeens collega’s aanraken, optillen’

In de danswereld is het rapport over misstanden hard aangekomen. De dansvloer moet te allen tijde veilig zijn, zegt de leraar van een dansgroep met pubermeisjes in Nieuwerkerk aan den IJssel.

Een voor een druppelen ze het zaaltje in Nieuwerkerk aan den IJssel binnen, de middelbare schoolleerlingen van dansdocent Lloyd Marengo. Vlot gekleed zijn ze, sommigen hebben een koptelefoon op, er klinkt muziek, er wordt volop gelachen. Les krijgen van Marengo is voor deze jongeren, leerlingen mavo/havo met een theaterprofiel, 13 en 14 jaar oud, een buitenkansje. In de Nederlandse hiphopwereld is Marengo een begrip.

Dat dansles krijgen statistisch gezien een verhoogd risico op grensoverschrijdend gedrag betekent, is onder deze leerlingen geen gespreksonderwerp. Ook niet sinds het verschijnen, maandag, van het rapport Schaduwdansen, over misstanden in de danssector, gemaakt in opdracht van de Tweede Kamer. Vier op de tien volwassenen in de danswereld krijgt ermee te maken, en drie op de tien kinderen, concluderen de onderzoekers.

Onderzoek hakt er behoorlijk in

De leerlingen mogen er zich dan weinig van aantrekken, bij docent Marengo hakt het onderzoek er behoorlijk in. “Ik zal het je eerlijk zeggen”, zegt hij vlak voor de les begint, “hier schrik ik toch van”. “Ik heb altijd wel verhalen gehoord, maar toch. Dit zijn pittige cijfers.” Machogedrag op de dansvloer tolereert hij niet, zegt Marengo. “Mijn meiden weten dat ze veilig zijn. We bespreken het met ze.” Als de meisjes zich omkleden, blijft hij ver uit de buurt. “Dat doen de andere docenten ook.”

Urban dance, in het rapport uitgelicht als een van de dansstijlen waarin problemen relatief vaak voorkomen, draait volgens hem juist om respect. “Elkaar aanraken op de dansvloer is onder hiphoppers verboden. Dat is een gouden regel. Als ik jou een duw zou geven, dan ben ik echt de pineut.”

Ook intimiderende gebaren zijn taboe. In de danswereld is meer fysiek contact dan in andere sectoren. “Toen ik zelf ging dansen, moest ik daar ook heel erg aan wennen. Ik moest opeens collega’s aanraken, optillen!” De grenzen moeten in veel organisaties daarom nog duidelijker worden gemaakt, vindt hij. “Ik probeer zelf altijd iedereen op mijn netvlies te hebben, zodat ik weet hoe mijn leerlingen zich voelen.”

Intussen begroet hij de leerlingen, op stoere wijze. “Nee Vanity, ik hoef geen koekje”, zegt hij lachend. Even later: “Blijven opletten, Vanity!” In de pauze: “Ik ben als een piloot voor deze groep. Ik voel me verantwoordelijk”.

‘Nooit iets vervelends meegemaakt’

Vanity (13), in het zwart gekleed, blote buik, capuchon op, haalt haar schouders op. “Ik voel me niet onveilig. Ik heb ook nog nooit iets vervelends meegemaakt. Misschien omdat ik duidelijk laat weten wat ik wel en niet wil.” Nee, zegt ook Tamara (14), roze honkbaljasje aan, het lange haar in een staart. “Ik voel me veilig.” Tijdens de lessen houdt ze zich rustig. “Er gaat wel eens iets verkeerd en daar zegt onze leraar dan iets van, maar vervelend vind ik dat niet.”

Dit onderwerp is een ver-van-hun-bed show, denkt Marengo. “Het komt pas op hun radar als het fout is gegaan. Veiligheid is op deze leeftijd gelukkig vanzelfsprekend.”

Marengo is wat de onderzoekers een poortwachter noemen. Hij danste bij het Scapino Ballet, begon in Rotterdam de bejubelde dansschool Het Hiphophuis, en startte daarna zijn eigen dansgezelschap, Lloyds Company. Vorig jaar won hij de prestigieuze onderscheiding de Gouden Zwaan, vanwege zijn bijdrage aan de Nederlandse dans. Scheve machtsverhoudingen spelen vaak een rol bij incidenten, concluderen de onderzoekers. Marengo’s toon is vandaag zachtaardig en vriendelijk en tegelijkertijd stoer, passend in de hiphoptraditie. “That’s it”, moedigt hij aan. “Energie, nu!” En, terwijl hij met zijn vingers knipt: “Pak je focus nu, pak ‘m!”

‘We moeten vooral in gesprek blijven’

Over zijn eigen positie is hij de afgelopen jaren gaan nadenken. Is er ooit weleens tegen hem geschreeuwd? Is hij aangeraakt op een manier die hij zelf niet wilde? Nee, kwam hij tot de conclusie, zelf maakte hij niets vervelends mee. “De danswereld is net als andere sectoren aan het veranderen. Neem mijn eigen dansgezelschap. Daar hebben we sinds vorig jaar een gedragscode. Er gingen aan het opstellen daarvan gesprekken vooraf. Omdat ik van iedereen in ons team wilde weten: Gaat het goed? Wat vind je fijn? Is er iets niet prettig op de werkvloer?”

In deze gedragscode staat hoe misstanden gemeld kunnen worden, bijvoorbeeld over ongewenst gedrag. “Maar we moeten vooral met elkaar in gesprek blijven.”

Een ding weet hij zeker: De dansvloer waar hij, 50 jaar oud, al bijna zijn hele leven op staat moet veilig zijn. “Dat geldt voor alle dansvloeren.”

Lees ook:

Rapport: slachtoffer grensoverschrijdend gedrag in de danssector ook vaak man

Bijna de helft van alle professionele dansers heeft het afgelopen jaar te maken gehad met grensoverschrijdend gedrag. 10 procent van alle dansers in georganiseerd verband kreeg te maken met ongewenste intimiteiten.