Uitzetting
Syrische Jacob moet ‘terug’ naar Armenië. ‘Ik ben daar nog nooit geweest’
De gevluchte Syrische Jacob (13) en zijn moeder Tina hadden ooit een Armeens paspoort. Daarom moeten ze terug naar dat land, stelt de IND. Een petitie moet ervoor zorgen dat ze hier kunnen blijven. Maar lukt dat? En hoeveel van dit soort gevallen zijn er eigenlijk?
Het is een ‘gekkenhuis’, zegt de dertienjarige Jacob uit Nijmegen. Opeens was hij zo ongeveer op iedere zender te vinden. De reden voor die plotselinge roem is echter niet zo leuk, vertelt hij: samen met zijn moeder Tina vluchtte hij in 2015 uit Syrië. Nu blijkt dat ze misschien Nederland uit moeten.
Een plan van zijn moeder om naar Europa te komen door middel van een Armeens paspoort blijkt namelijk tegen hen te werken. Tina probeerde via Armenië een visum te krijgen voor de Europese Unie, om zo een gevaarlijker route over zee te omzeilen. Dat mislukte; Tina leverde later haar Armeense paspoort ook weer in. Maar vanwege dat paspoort en het feit dat Jacob en Tina verre Armeense voorouders hebben, stelt de IND dat ze binnenkort naar dat land moeten vertrekken.
Jacob zelf is nog nooit in Armenië geweest. “Ik kan me er niks bij voorstellen dat ik daarheen zou moeten”, zegt hij. “In Nederland ben ik gewoon heel lekker bezig. Ik heb veel vrienden en zit op gitaar en breakdance.” Hij wil graag doorstuderen na school.
Petitie 143.000 keer ondertekend
Inmiddels is een petitie, opgezet door ouders van Jacobs school om Jacob hier te houden, zo’n 143.000 keer ondertekend en stelden verschillende partijen al Kamervragen. Volgens Jolanda van den Braak, een van de ouders achter de petitie, is er een waar mediacircus ontstaan. “In een woonkamer is een soort situation room ingericht. En opeens staan hier mensen te bellen met Jim Bakkum en influencer Anna Nooshin over mediatraining.”
Van den Braak is zich maar al te bewust van de voordelen van een goed netwerk. “Wij bleken via via zo ongeveer half Nederland te kennen: journalisten, politici.” Er zijn ook kinderen die dat geluk misschien niet hebben, wil ze maar zeggen.
Hoop op beleidswijziging
Hoeveel van dat soort kinderen er zijn, weet Wil Eikelboom, die Jacob en Tina als advocaat bijstaat, niet precies, al kan hij wel een aardige schatting maken. “Uit mijn eigen praktijk ken ik ongeveer 25 gezinnen die dreigen te worden uitgezet omdat ze een paspoort hebben, of hebben gehad, uit een veilig land waar ze geen enkele binding mee hebben.” Het gaat om Syrische gezinnen. “Soms krijgen ze daarom geen verblijfsvergunning, of wordt een verstrekte vergunning ingetrokken.” Eikelboom denkt dat er in totaal zo’n honderd mensen kampen met een vergelijkbare situatie als die van Jacob en Tina. “Waar ik op hoop is een kleine beleidswijziging, zodat dit soort mensen niet meer worden uitgezet naar een voor hen vreemd land.”
Dat Jacob en Tina geen Armeense burgers zijn, maakt de situatie wel raar, vindt Eikelboom. “Dat je wordt uitgezet naar een land waar het veilig is en waar je een echte band mee hebt, kan ik volgen. Maar dat je een andere nationaliteit zou moeten aanvragen om je eigen uitzetting te bevorderen, is vreemd.” De IND zegt niet te reageren op ‘individuele casussen’ zoals die van Tina en Jacob. De laatste hoopt ondertussen vurig dat hij kan blijven. “Het enige wat ik mis is mijn verblijfsvergunning. Mijn toekomst is hier.”
Kamer wil opheldering
Een meerderheid van de Kamer wil opheldering van staatssecretaris Ankie Broekers-Knol over de voorgenomen uitzetting van Jacob en zijn moeder Tina. De SP, de Partij van de Arbeid, GroenLinks, CDA en de ChristenUnie willen dat moeder en kind kunnen blijven, en vragen Broekers-Knol zich daarvoor in te spannen. D66 gaat niet zo ver, maar wil wel opheldering.
De SP, de PvdA, GroenLinks, CDA, ChristenUnie en Volt vinden een uitzetting “onrechtvaardig aangezien zij feitelijk uit Syrië komen”.
“Wilt u zich inspannen om Tina en Jacob alsnog een verblijfsstatus in Nederland te geven?” vragen zij aan de staatssecretaris.
Lili en Howick
De Armeense Lili en Howick werden in 2018 het symbool van wat critici een te hardvochtig asielbeleid noemden: de hier geboren tieners dreigden toch te worden uitgezet. Uiteindelijk werd het kinderpardon tijdelijk verruimd, zodat broer en zus in Nederland konden blijven. Dat had wel tot gevolg dat de discretionaire bevoegdheid van de staatssecretaris, om uitzonderingen voor individuen te maken, verdween. Alhoewel de situatie van Jacob en Tina anders is door hun Syrische achtergrond, hebben ze daar wel last van, stelt Kees van den Bosch, journalist voor De Groene Amsterdammer, die hun verhaal optekende en hen persoonlijk hielp na hun komst naar Nederland. “Je zou het liefst zien dat de staatssecretaris het morgen in orde zou maken.”
Overigens duiken er nog steeds kinderen zoals Lili en Howick op; zo loopt er op dit moment ook een petitie voor de in Nederland geboren Nune (9) en Davit (7) uit Groningen. Ook hun asielaanvragen zijn afgewezen.
Lees ook:
Asieladvocaten: ‘Deadline om achterstanden bij IND weg te werken wordt hoogstwaarschijnlijk weer niet gehaald’
De ruim 15.000 oude asielaanvragen die op de plank liggen bij de IND, moesten vorig jaar al zijn weggewerkt. Dat lukte niet. Ook de nieuwe deadline van medio 2021 gaat de dienst niet halen, zeggen vreemdelingenadvocaten.