Aardbeving Turkije en Syrië

Spullen inzamelen voor bevingsslachtoffers, heeft dat zin? ‘Niet alle beetjes helpen’

In de Mevlana Moskee in Rotterdam liggen ingezamelde goederen klaar voor transport naar Turkije gebracht.  Beeld ANP
In de Mevlana Moskee in Rotterdam liggen ingezamelde goederen klaar voor transport naar Turkije gebracht.Beeld ANP

Vuilniszakken vol tweedehands spullen van Nederlanders gaan in de komende dagen richting Turkije. Syrië is lastiger te bereiken. Vooral kleding en dekens zijn ingezameld. Hartverwarmend, maar heeft het ook zin?

Tim van der Pal

Ook in de eerste weken van de oorlog in Oekraïne zamelden Nederlanders spullen in. Zo veel en zo gevarieerd dat er bergen kleding over­bleven aan de Poolse grens. Tineke Ceelen, directeur van Stichting Vluchteling, zag de stapels spullen en was duidelijk: stop met inzamelen, veel van de goederen zijn niet nodig.

Hulp bij een aardbeving is anders dan bij een oorlog. Er is meer nodig, want de chaos is groter en doorgaans zijn slachtoffers beter te bereiken. Luiers en dekens kunnen helpen. Toch waarschuwen het Rode Kruis en Stichting Vluchteling ook nu tegen het lukraak inzamelen van spullen. “Ga niet zomaar de zolder opruimen”, zegt een woordvoerder van Stichting Vluchteling. “Heel begrijpelijk dat mensen iets willen dóén, maar in zo’n onvoorspelbare situatie als nu in Turkije en Syrië is het echt niet verstandig om op eigen houtje te werken.”

De lokale economie stimuleren

Spullen verschepen naar het rampgebied kost geld. Stichting Vluchteling zegt dat het goedkoper is om lokaal goederen te regelen. Dat stimuleert ook de economie ter plekke. Professionele organisaties hebben de kennis om snel en doeltreffend te werken en zijn al jaren actief in het gebied.

Het Rode Kruis zegt dat inzamelen tijd kost en dat spullen niet zomaar de grens over mogen. Ook kunnen goederen die niet worden gebruikt in de weg liggen en kunnen de vrachtwagens andere hulpdiensten vertragen. “Niet alle beetjes helpen”, zegt een woordvoerder van het Rode Kruis. “Geld geven aan een professionele organisatie is beter. Zo worden slachtoffers het snelst geholpen.” Denk daarvoor bijvoorbeeld aan Unicef, Artsen zonder Grenzen, Oxfam Novib en het Rode Kruis zelf.

Uiting van betrokkenheid

Theo Schuyt, hoogleraar filantropie aan de Vrije Universiteit, vindt de inzamelingsacties juist mooi. “Je kunt wel heel kritisch doen, maar het is een uiting van betrokkenheid”, zegt hij. Ook mensen die zelf minder geld hebben, kunnen nu ­helpen. Ook wijst hij erop dat er in Nederland veel Turkse en Syrische mensen wonen. “Zij willen wat doen”, zegt Schuyt. “De mensen kennen de regio en hebben vaak ­familie in het gebied. Dat maakt de kans groter dat de spullen goed aankomen.”

Zelfs minder relevante goederen als knuffels of speelgoed kunnen volgens Schuyt helpen. “Het psychische effect is niet te onderschatten. Je toont medeleven en dat is veel waard.” Stichting Vluchteling vindt het geweldig dat mensen zo mee­leven. “Maar met geld kunnen wij sneller aan de slag met voedsel, tenten en de juiste medicijnen.”

Zeven volle vrachtwagens

De afgelopen dagen kwamen er honderden mensen naar de Turks Islamitische Culturele Stichting Den Haag. Voorzitter Tahsin Çetinkaya verwacht de komende dagen zeven volle vrachtwagens naar het rampgebied te sturen. De tocht duurt vier of vijf dagen. “We hebben hierover contact met de overheid en de gemeenten in het aardbevingsgebied”, zegt Çetinkaya.

Ook UID Nederland, een Turkse non-gouvernementele lobbyorganisatie, is een in­zamelactie gestart. Vanuit plaatsen als Deventer, Apeldoorn en Zutphen worden spullen naar een centrale locatie in Arnhem gebracht. UID laat ook spullen ophalen bij mensen die zelf geen vervoer hebben. De Turkse moskee in Maastricht hoopt ingezamelde goederen per cargovlucht naar Turkije te vliegen.

Behalve spullen geven mensen ook geld. De Islamitische Stichting Nederland heeft 1,2 miljoen euro opgehaald voor Turkse slachtoffers. Op Giro 7244 van het Rode Kruis kwam ruim 2 miljoen binnen.

Mensen mogen het rampgebied in Turkije niet meer in, meldt Buitenlandse Zaken. Alleen humanitaire hulpgoederen worden nog toegelaten.

Lees ook:

Bij de moskee in Alblasserdam bestaat verdriet naast verbroedering: ‘Dit gaat niet om politiek’

Inzamelingsacties voor Turkije en Syrië komen goed op stoom. Ook in kleinere moskeeën zamelen leden in wat ze kunnen. Verschillen verdwijnen naar de achtergrond. ‘Dit gaat niet om politiek; het gaat om mensenlevens.’

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden