Opvangcrisis
Schrijnende omstandigheden bij opvanglocatie Den Bosch zijn geen uitzondering
Het niveau van de tijdelijke opvanglocaties voor asielzoekers staat onder druk. Maar de problemen in Den Bosch hadden voorkomen kunnen worden als regels waren gevolgd.
Vluchtelingen moeten humaan worden opgevangen, ook in een locatie voor noodopvang. Met die woorden reageert de gemeente Den Bosch op de toestand op een opvanglocatie voor asielzoekers in de gemeente, waarover Trouw berichtte. Op de locatie wemelt het van de ratten en asielzoekers lopen door weer en wind over een modderig pad en metalen trappen naar wc’s en douches, die meestal smerig of zelfs kapot zijn. Den Bosch is ‘geschrokken’ en ‘betreurt’ de signalen en dringt aan op actie. Maar wat is humane opvang?
Uit het feit dat de uitbater van de locatie, een hotel van Van der Valk, ook door het landelijke opvangorgaan Coa is aangespoord om de omstandigheden in Den Bosch te verbeteren, kan worden opgemaakt dat de situatie in de opvanglocatie onder de grens van het betamelijke ligt. Het management van de locatie belooft de (sanitaire) voorzieningen voor de 125 bewoners van de opvanglocatie te verbeteren.
Ratten, muizen en kakkerlakken
De situatie op de locatie is geen uitzondering. In december oordeelde het gerechtshof Den Haag in een rechtszaak tussen Vluchtelingenwerk Nederland en de regering dat er ‘duidelijk structurele problemen’ zijn in de asielopvang. Locaties kampen met ernstige gebreken waardoor ‘de fysieke en geestelijke gezondheid van in opvang verblijvende asielzoekers in Nederland niet wordt gegarandeerd.’
In die zin is de situatie bij de locatie in Den Bosch een voorbeeld van een reeds bekend probleem. Het Coa geeft aan dat ‘veel meer’ opvangplekken kampen met ongedierte, zoals ratten, muizen en kakkerlakken. Dat heeft te maken met de locaties die worden ingezet, bijvoorbeeld hallen op industrieterreinen of containerwoningen in het buitengebied. Plekken die eigenlijk niet zijn bedoeld voor de langdurige huisvesting van (veel) mensen.
Onderaan de streep halen noodopvanglocaties niet het niveau dat we in Nederland gewend zijn, aldus het Coa. ‘De problemen zijn inherent aan de crisis waarin we nu zitten.’
Stopcontacten niet op een veilige hoogte
Die verklaring is Vluchtelingenwerk te gemakkelijk. “De crisis ontslaat je niet van de plicht om te doen wat mogelijk is”, zegt een woordvoerder. Over Den Bosch: “Kijk naar het sanitair en de toegang van de wc’s en douches, daar had je gewoon iets aan moeten doen. We begrijpen dat veel locaties nooit geweldig worden, maar je kunt er wel iets van maken.”
Locaties moeten daarnaast aan minimumstandaarden voldoen. Er zijn landelijke en Europese richtlijnen. Op basale punten schiet de locatie in Den Bosch tekort. Buiten ontbreekt bijvoorbeeld verharding van de grond, waardoor bewoners door de modder naar de wc en douche lopen, terwijl dit volgens een programma van eisen van het Coa een voorwaarde is. Ook zijn er te weinig douches, voldoet verlichting niet aan de eisen en zijn stopcontacten niet op een veilige hoogte bevestigd.
De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de uitbater van de locatie, Van der Valk. Uiteindelijk is het Coa verantwoordelijk voor het wel en wee van bewoners in de opvang. De inspecties justitie en veiligheid en gezondheid en jeugd kunnen een locatie controleren, maar dat is hier nog niet gebeurd.
Wel heeft de gemeentelijke gezondheidsdienst (GGD) de locatie in oktober gekeurd. Dat gebeurt volgens het Coa bij iedere noodopvanglocatie. Van de “schrijnende omstandigheden” die nu zijn vastgesteld, was in oktober nog geen sprake, stelt de GGD. Het Coa kondigde woensdag aan de locatie ook zelf te inspecteren. In maart doet de GGD een vervolgcontrole.
Lees ook:
Ratten en modder in asielopvang Van der Valk: ‘Het is hier verschrikkelijk’
Asielzoekers die worden opgevangen naast een kasteeltje bij Den Bosch zitten tussen de ratten, in de modder en in de kou. ‘Kinderen worden hierdoor ziek. Ook mijn kinderen zijn vaak ziek’, vertelt een vluchteling.
