GGZ
Sanering in de specialistische ggz leidt tot onrust
De ggz-instellingen Pro Persona en de Parnassia Groep gaan snijden in de specialistische geestelijke gezondheidszorg. Die is niet meer te betalen, vinden ze.
Pro Persona, een relatief kleine, Gelderse ggz-instelling die jaarlijks aan zo’n 20.000 cliënten zorg verstrekt, wil nog deze zomer haar Centrum voor Psychotherapie (CVP) in Lunteren sluiten. Deze zorg is te duur, vindt Pro Personabestuurder Marc Verbraak. Door declaratieproblemen heeft Pro Persona de afgelopen jaren op het CVP moeten toeleggen en een opname kost 30.000 euro per cliënt. “Voor dat bedrag zijn ook vier of vijf cliënten ambulant te helpen”, aldus Verbraak.
Maar patiënten en oud-patiënten van het CVP zien dat geheel anders. Zij zijn een online-handtekeningenactie begonnen tegen de sluiting, omdat het CVP ‘levens redt’. Daar kan geen ambulante zorg tegenop, vinden zij. Patiënten die bij het CVP aankloppen, hebben ernstige persoonlijkheidsproblemen. Daardoor kunnen ze nauwelijks normaal functioneren. Ze hebben meestal al veel behandelingen achter de rug.
Ook bij behandelaars stuit de sluiting op onbegrip. Nu al zijn er lange wachtlijsten in de ggz en de instelling in Lunteren is eigenlijk onmisbaar, aldus psychiater David Con uit Maastricht, die geregeld patiënten naar Lunteren doorverwijst. “Dit is een van de weinige instellingen waar mensen van buiten de regio worden opgenomen voor intensieve klinische behandeling.”
Verschraling van de zorg
In heel Nederland zijn er zo’n tweehonderd soortgelijke behandelplekken, nu vallen er opeens zo’n zestig van weg. Con vindt dit een ernstige verschraling van de zorg, en verwijst naar een studie van de Algemene Rekenkamer. Daarin werd in 2020 al vastgesteld dat de zorg voor mensen met grote psychische problemen slecht is geregeld, ook omdat zorgverzekeraars ggz-instellingen kort houden.
Ook de Parnassia Groep, met vestigingen in ruim zeventig gemeenten verreweg ’s lands grootste ggz-instelling, gaat snijden in haar zorgaanbod in Amsterdam. Daar is ‘zorgdochter’ PsyQ structureel verliesgevend en deze zal in augustus de deur dicht doen. De twaalfhonderd patiënten worden zoveel mogelijk ondergebracht bij andere vestigingen, in omliggende gemeenten. “Ook wordt bezien of een behandeling bijvoorbeeld versneld kan worden”, aldus een woordvoerder. De Parnassia Groep zet ook het mes in de Amsterdamse vestiging van I-Psy, een instelling die is gespecialiseerd in interculturele problemen, voor zorg aan mensen met een biculturele achtergrond. De behandelaren zijn bekend met de Turkse, Marokkaanse of Spaanse cultuur, waardoor ze met hun therapie daar beter op kunnen aansluiten.
Con betreurt ook de sluiting vorig jaar van de volgens hem unieke ‘lhbti-poli van i-Psy. “Daar was specifieke kennis voor de behandeling van mensen naar die bijvoorbeeld ooit vluchteling waren en getraumatiseerd raakten, wat dan vaak te maken heeft met hun geaardheid en culturele context.” Dat is echt iets anders dan een reguliere genderpoli, bedoeld voor mensen die in transitie willen, zegt Con. Maar volgens de woordvoerster van de Parnassia Groep is de lhbti-zorg nog steeds goed belegd. “De poli was heel klein, na het vertrek van de psychiater werd de basis te smal. Cliënten kunnen we ook helpen in de genderpoli van Zaandam, bij een Psy-Q-vestiging voor seks en gender. En verder is er in Amsterdam nog Arq Centrum ’45.”
