ReportageStudentenhuizen
Samen leven met geloofsgenoten in een islamitisch studentenhuis
Islamitische studentenorganisaties zien een grote behoefte aan studentenhuizen voor geloofsgenoten. In steden als Delft, Rotterdam en Utrecht wonen moslimstudenten bewust samen.
De galerij van de Delftse flat leidt langs een rij keukenramen. Die geven een inkijkje in de huishoudens van gezinnen en studenten die dit gebouw bewonen. Achter de voordeur van het kleine studentenhuis van Rehan Siddiqui (24), Mubariz Zaffar (27) en Samad Shah (28) mag de bezoeker eerst de schoenen uit doen. De tweedehands meubelen, spelletjes in een uitpuilende kast en oude dvd’s onder een laagje stof verraden een studentenhuishouden.
Op de bank bespreekt het groepje internationale studenten, die allemaal in het Verenigd Koninkrijk hebben gewoond, het overlijden van Queen Elizabeth. Discussies over de actualiteit, politiek en ontwikkelingen op de Technische Universiteit Delft waar de drie aan verbonden zijn, vormen vaker het middelpunt van hun samenzijn. “Maar we kunnen ook wel chillen hoor, met een filmpje en samen eten”, zegt Siddiqui, die werktuigbouwkunde studeert. “Als we bezoek hebben van andere moslims, dan bidden we hier samen.”
Geen alcohol en halal eten
Zelf heeft hij niet bewust gezocht naar een islamitisch studentenhuis. In een ideale wereld waarin iedereen zichzelf mag zijn, zouden die huizen ook niet hoeven bestaan, zegt hij. Maar in de huidige tijd heeft samenwonen met moslims wel voordelen, zegt Siddiqui. “Er wordt geen alcohol gedronken en je hoeft je niet druk te maken of het eten in de koelkast wel halal is.” Siddiqui is eveneens vice-voorzitter van MSA, de koepelorganisatie van vijftien islamitische studentenverenigingen in Nederland die zo’n 10.000 studenten vertegenwoordigen.
MSA maakt zich zorgen over de toegankelijkheid van studentenwoningen voor haar achterban, die nog altijd voor een groot deel bestaat uit eerstegeneratiestudenten. Ze roept de overheid en onderwijsinstellingen op om onderzoek te doen en maatregelen te treffen.
Signalen van discriminatie
De leefwijze van sommige moslims maakt dat ze moeilijker een studentenhuis vinden waar ze zich volledig thuis voelen, weet Siddiqui uit verhalen van de vele studenten die hij door zijn bestuursfunctie spreekt. “We krijgen al jaren signalen van discriminatie bij het toewijzen van studentenwoningen. Of verhalen van studenten die, als ze eenmaal een kamer hebben, niet worden geaccepteerd door hun niet-gelovige huisgenoten. Er is ook angst voor groepsdruk, bij ontgroeningen bijvoorbeeld. Daar gebeuren dingen die echt niet kunnen volgens onze geloofsnormen, zo hoorden we deze week over studenten die urine over elkaar gooien.”
Er is daarom een grote behoefte aan islamitische studentenhuizen, ziet Siddiqui. “Er is sowieso een enorm tekort aan woningen voor Nederlandse studenten. Maar voor veel moslims is het nog wat lastiger. Veel traditionele studentenverenigingen hebben eigen studentenhuizen. De islamitische studentenverenigingen zijn nog vrij jong en hebben niet het vermogen voor zulke woningen.”
Huizen voor vrouwen en mannen
Wel hebben enkele islamitische stichtingen voorzieningen in het leven geroepen voor hun studerende achterban. Zo heeft de moskee-organisatie Milli Görüs een woning voor veertien mannelijke studenten in Rotterdam. De organisatie heeft een studentenhuis voor vrouwen op de planning staan, zegt woordvoerder Kenan Aslan. “Door de krapte op de woningmarkt is het ons nog niet gelukt dat te realiseren.”
Ook in Utrecht verhuurt een stichting een woning aan islamitische studenten. En er zijn her en der moslimstudenten in particuliere woningen die, als er een kamer vrij komt, nieuwe huisgenoten werven in hun geloofsgemeenschap.
Het tekort aan passende studentenwoningen in combinatie met de voorgenomen invoering van rente voor een studielening maakt dat het hoger onderwijs onbereikbaar wordt voor studerende moslims, zegt Rehan Siddiqui. “Ik ken mensen die vijf uur per dag moeten reizen omdat ze geen kamer kunnen vinden. En daarnaast nog moeten werken omdat ze vanwege hun geloof geen lening kunnen aangaan. In Nederland kloppen we ons op de borst voor de toegankelijkheid van het hoger onderwijs. Maar die staat nu wel onder druk.”
‘Ik wil mijn keuze niet steeds hoeven verantwoorden’
Ook onder vrouwelijke moslimstudenten is er behoefte aan studentenhuizen voor geloofsgenoten. Sumaya Adem (18) uit Roermond is tweedejaars studente Philosophy, Politics and Economics aan de Universiteit Utrecht en al twee jaar op zoek. Via sociale media deed ze een oproep aan andere moslima’s die samen willen wonen in de Domstad. “Ik kreeg tientallen reacties uit het hele land en heb een aantal meiden ook ontmoet. We kunnen alleen geen huis vinden. Vaak mag je een huurcontract niet delen als je geen familie van elkaar bent of geen relatie hebt.”
Haar ervaring is dat huurbazen liever geen islamitische studenten verwelkomen. “Dan heb ik bijvoorbeeld veelvuldig mailcontact met een verhuurder, maar zodra ik mijn naam eronder zet krijg ik geen reactie meer. Terwijl wij hele rustige studenten zijn: overlast en feestjes met alcohol zul je bij ons niet vinden.”
Juist daarom zal Adem, die op collegedagen noodgedwongen logeert bij een bevriend Ethiopisch gezin, niet hospiteren bij een regulier studentenhuis. “Iedereen is vrij om een eigen leven te leiden. De normen en waarden vanuit mijn geloof zijn niet verenigbaar met die van studentes die alcohol drinken, niet halal koken en jongens over de vloer krijgen. Ik respecteer hun keuze, maar wil de mijne niet steeds hoeven verantwoorden. Thuis moet voor mij een comfortabel rustpunt zijn.”
Lees ook:
Rente op een studielening plaatst moslimstudenten voor het blok, want rente is haram
Er komt mogelijk een renteverhoging op studieleningen van Duo. Dit plaatst moslimstudenten niet alleen voor een financieel maar ook voor een religieus dilemma.
