Schadeherstel
Roep om miljarden extra voor Groningers met aardbevingsschade
Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) dat de aardbevingsschade in Groningen afhandelt, wil gedupeerden ruimhartiger compenseren. Daarvoor moet het kabinet met extra geld over de brug komen.
Alleen zo is het mogelijk om te komen tot een gemakkelijker, milder en menselijker schadeafhandeling zoals de parlementaire enquêtecommissie vorige maand aanbeval, stelt het IMG. Het kabinet moet daarvoor wel 5 à 10 miljard euro op tafel leggen. Dat bedrag is vooral bedoeld om de schade te vergoeden waarvoor de Nam, dat decennialang het gas uit de grond haalde, zich niet verantwoordelijk voelt.
Het IMG keerde tot nu toe 1,63 miljard euro uit aan ‘fysieke en immateriële schade’ en voor compensatie van waardedaling van onroerend goed. De nu gevraagde miljarden extra zijn alleen bestemd voor al bekende schadegevallen. Het bedrag is exclusief de uitvoeringskosten, zoals personeelskosten.
Soepeler schade erkennen
De parlementaire enquêtecommissie vindt dat er sprake is van een ereschuld omdat de belangen van de Groningers stelselmatig zijn genegeerd. Het IMG is het daarmee eens. “Om invulling te geven aan de ereschuld, is het nodig het enge kader van het aansprakelijkheidsrecht los te laten”, staat in de voorstellen van het IMG. Het wil dus schadevergoeding toezeggen als niet tot in detail een relatie is vastgesteld tussen bodembeweging en schade. Het IMG vraagt dan ook een ruimere wettelijke bevoegdheid, iets wat ook de enquêtecommissie adviseerde.
Volgens directeur Hans Houdijk van het IMG zijn de voorstellen die hij nu voorlegt aan het kabinet vooral keuzes. Het meest ingrijpende voorstel is om alle schade, mogelijk dus ook achterstallig onderhoud, bij alle 360.000 adressen in het aardbevingsgebied te vergoeden. “Als dat een aanzuigende werking heeft op schademeldingen juichen we dat alleen maar toe”, zegt Houdijk, “Er zijn nu nog 200.000 Groningers die helemaal geen schade hebben gemeld.”
Inwoners moeten zelf aannemers kunnen inhuren
Wat het IMG betreft kunnen de bewoners zelf aannemers inhuren. De rekening kan dan naar het IMG worden gestuurd. Houdijk: “Nu keren we geld uit, want dat moet nu nog, maar willen we graag toe naar daadwerkelijk herstel.”
Een ander voorstel is om bij iedere aardbeving meteen een bedrag over te maken aan de bewoners in de buurt van het epicentrum. Hij wil verder zijn 850 medewerkers het budget geven geschillen over een paar duizend euro meteen op te lossen. Al met al verwacht hij zo dat de huidige gemiddelde wachttijd van 266 dagen voor schadeafhandeling korter wordt.
Het pakket voorstellen gaat ook in op de nu al 60.000 aanvragen voor immateriële schade. Zo zouden minderjarigen hetzelfde bedrag moeten krijgen als volwassenen. De vergoeding moeten sowieso hoger, zeker voor mensen die ook nog in de bureaucratie verzeild zijn geraakt in een poging de schade aan hun huis te herstellen.
Een ander onderwerp is de waardedaling van woningen. De compensatie daarvan moet, aldus het instituut, gelden voor een groter gebied, zodat ook plaatsen als Zoutkamp en Annerveenschekanaal onder de regeling vallen. Verder stelt het IMG voor om als nieuwe schadecategorie ‘gederfd woongenot’ in te voeren.
Den Haag, beslis nu snel
Het IMG roept Den Haag op snel een besluit te nemen over de voorstellen. Houdijk: “Als je de problemen in Groningen écht wilt oplossen, dan zijn deze voorstellen realistisch. Daarna duurt het nog wel zeker een jaar, soms langer, voor we aan de uitvoering kunnen beginnen.”
De Groninger Bodembeweging (GBB), die spreekt namens de gedupeerden, is voorzichtig optimistisch over koerswijziging van het IMG, zegt woordvoerder Merel Jonkheid. “De schadeafhandeling is voor veel Groningers de laatste jaren namelijk verre van mild, makkelijk en menselijk geweest.” De GBB is vooral blij dat het IMG het strakke kader van het aansprakelijkheidsrecht van de Nam wil loslaten, en sneller tot uitkering wil overgaan, ook als de relatie tussen schade en bodembeweging door gaswinning niet tot in detail vaststaat. Wel vindt de GBB het jammer dat het jaren heeft geduurd om tot dit punt te komen.
Lees ook:
De erkenning vinden de Groningers het belangrijkst, niet de aanbevelingen
Een deel van de Groningers voelt zich eindelijk gehoord, als slachtoffers van een ziekmakend systeem. Verandert het eindrapport van de enquêtecommissie iets voor hen?
Tom van de Lee leidde de gasenquête: ‘We roepen op keuzes te maken’
Rond de Groningse gaswinning was sprake van ‘systeemfalen’. Commissievoorzitter Tom van der Lee hoopt dat het eindrapport van de parlementaire enquête leidt tot verbetering voor de Groningers.