ReportageInnovatie
Robot Rosie bezorgt de boodschappen op de Rotterdamse campus
De gemeente Rotterdam ziet bezorgrobot Rosie als een opmaat naar grotere projecten om de stad bereikbaar en de lucht schoon te houden.
Dit is ze dan, eindelijk klaar voor een leven op de campus na jaren voorbereiding: Rosie. Een lief ogende robot is ze, zo groot als een winkelwagentje van kinderformaat. Met een topsnelheid van vijf kilometer per uur rijdt ze sinds gisteren over de campus om boodschappen te bezorgen.
Een gesprek kun je met Rosie niet voeren, toch is de kans groot dat ze onder Rotterdamse studenten al snel razend populair zal zijn. “Want wat ziet ze er vriendelijk uit hè”, zegt Rosemarijn de Jong, beleidsadviseur smart mobility van de gemeente Rotterdam. “Rosie is niet zo groot, ze heeft ronde vormen.” En dan, lachend: “Maar wel met een vlaggetje erop natuurlijk, want ze moet goed zichtbaar zijn”.
Woensdag maakte Rosie haar eerste rit. Haar naam is een afgeleide van Robots On Site Erasmus. Ze krijgt het druk: na deze eerste rit zal ze het komende half jaar blijven bezorgen. Rosie wordt niet bediend, ze rijdt daadwerkelijk zelf. Vanuit een controleruimte bij de fabrikant wordt ze op afstand in de gaten gehouden. Via een app kan de besteller de boodschappen eruit halen. Doet de besteller de klep dicht, dan rijdt Rosie weer weg, terug naar de Spar op de campus die de boodschappen levert.
‘Studenten bestellen graag’
“In oktober heeft Rosie hier al een keer gereden”, vertelt Merlina Slotboom van Centre For Bold Studies, een onderzoekscentrum voor digitaal stadsleven van de TU Delft, de Erasmus Universiteit en de Universiteit Leiden. “Toen reed Rosie alleen nog binnen. Waar zitten haar sensoren? Hoe werken de camera’s? De proef begon voorzichtig. Ze mag ook nog niet de straat op, daar zitten nog veel te veel juridische haken en ogen aan.” De campus is wel tot veilig terrein verklaard.
Een groep studenten van de verschillende universiteiten staat nu klaar om het effect van Rosie te onderzoeken. “We zijn benieuwd naar de interactie tussen mens en robot”, zegt Slotboom. “In hoeverre willen mensen hier gebruik van gaan maken?”
De hoop is dat ze dat zullen doen, om meerdere redenen. “We zien dat de vraag naar bezorgservices groeit. Studenten die hier wonen bestellen graag, en bij allerlei diensten. Er komen dus allerlei bezorgers het terrein op, in allerlei vervoersmiddelen. De universiteit wil de veiligheid hier wel blijven waarborgen.”
In de VS rijden de bezorgrobots al op de openbare weg
De gemeente is enthousiast. Rotterdam noemt de robot een slimme oplossing. “De gemeente is heel benieuwd naar de bevindingen van deze proef,” zegt Rosemarijn de Jong. “Innovaties als bezorgrobots kunnen een rol gaan spelen om de doelstellingen van de stad te behalen.”
Een van die doelstellingen is het bereikbaar houden van de gemeente, een andere is een schonere lucht. Rosie is elektrisch, dus emissievrij. Dergelijke bezorgrobots lijken ook elders hun intrede te maken, ziet de gemeente. Amazon zet ze in de Verenigde Staten al in op de openbare weg, maar in Nederland is dat nog verboden – de campus is officieel geen openbaar terrein.
Amazon deed in Europa inmiddels al wel een proef, in Frankrijk. Vorig jaar werd er op de Breda University of Applied Sciences ook al een korte proef gedaan, toen met robot Lowie. Daar werd Lowie vooral ingezet om boeken te transporteren. Nu gaat het om boodschappen, besteld door medewerkers en studenten. Rosie kan pakweg een kratje bier per keer meenemen, en ze is ondanks haar lage snelheid opvallend efficiënt: ze doet krap vijftien minuten over iedere order, is al berekend. Rosie kijkt onderweg goed uit voor voetgangers en ander verkeer op de campus, verzekert de universiteit.
“Gaan mensen dit willen en durven gebruiken? Ik ben benieuwd”, zegt De Jong. “Er komt geen persoon aan te pas. Het is toch een robot, een machine. Rotterdam doet veel op het gebied van innovatie en mobiliteit. We hebben veel projecten in voorbereiding. Het project Rosie is kleinschalig en veilig, omdat het zich binnen de grenzen van de campus afspeelt, maar Rosie is ook een opmaat naar een vervolg.”
Emissievrije binnenstad
Rotterdam zal op 1 januari 2025 de Zero Emissie Zone voor Stadslogistiek invoeren, de zogenaamde ZES-zone. Vanaf die dag moeten alle nieuwe bestelbussen en vrachtwagens in de binnenstad uitstootvrij zijn, anders mogen zij de binnenstad niet meer in. Alleen emissievrije goederenvervoerders zijn straks dus nog welkom in het hart van Rotterdam. De regeling gaat in 2025 in, maar voor bestaande voertuigen is er tot 2030 een overgangsregeling ingesteld. Dat jaar moet in Rotterdam de CO2-uitstoot al met 49 procent zijn verminderd, heeft het College van Burgemeester en Wethouders afgesproken. De stad wil met deze maatregel overigens niet alleen de CO2-uitstoot van de mobiliteitssector aanpakken. Ook de bereikbaarheid van de binnenstad, die nu met grote regelmaat volloopt met autoverkeer, moet er beter door worden. De nieuwe ZES-zone geldt, in tegenstelling tot de Rotterdamse Milieuzone, die in 2016 werd ingesteld en in 2020 weer werd afgeschaft, alleen voor het bedrijfsleven. In die Milieuzone werden ook benzineauto’s van voor 1 januari 1992 en dieselauto’s van voor 1 januari 2001 geweerd.
Lees ook:
Het risico van robotisering: dat mensen elkaar als robots gaan behandelen
Filosoof Hans Schnitzler stelt de vraag: moeten we robots vrezen die op mensen lijken, of bestaat er een groter gevaar dat mensen zelf op robots gaan lijken?
