Psychische mishandeling misschien toch vervolgd

Van de duizend meldingen over geweld in de jeugdzorg blijken slechts zes aangiftes kansrijk. Dat bevestigde de commissie-De Winter, die onderzoek deed naar misstanden in de jeugdzorg, naar aanleiding van een bericht in Trouw. Verjaring is het grootste probleem, daarna de omstandigheid dat ‘psychische mishandeling’ nergens in de strafwet is vastgelegd. Treiteren of sarren zorgt hoogstens voor een zwaardere straf voor ouders of hulpverleners die ook fysiek mishandelen.

Is psychische kindermishandeling dan nooit strafbaar? Het Haagse gerechtshof bood hiervoor een nieuwe route, maar het is nog een gammel pad. Het gerechtshof draaide de zaak in 2017 om: dat de wet ‘psychische’ mishandeling niet noemt, wil niet zeggen dat deze vorm er niet onder valt. En in de strafwet staat wel dat ‘opzettelijke benadeling van de gezondheid’ ook mishandeling is. En zo werd de stiefmoeder van twee kinderen, bestraft voor een poging tot doodslag omdat ze een ziek kind een nacht lang liet slapen in de vrieskou zonder dekens, ook voor psychische mishandeling veroordeeld.

Een ‘patroon van kleinerende en/of denigrerende opmerkingen’, ook te zien op filmpjes die de stiefmoeder en vader zelf maakten van hun harde pedagogische aanpak, kan volgens de psycholoog die getuigde bij het hof, leiden tot psychische problemen. De stiefmoeder kreeg 4,5 jaar cel. De vader, niet veroordeeld voor de poging tot doodslag, kreeg mede voor de psychische mishandeling 1,5 jaar cel.

Of deze ‘Haagse route’ stand zal houden, is onbekend. De zaak ging naar de Hoge Raad, maar die hoefde zich niet uit te spreken over de psychische mishandeling. Wellicht kan een zaak in Utrecht meer klaarheid geven. Daarin werd een man vervolgd voor psychische kindermishandeling omdat hij in het bijzijn van de kinderen hun moeder mishandelde. Maar die zaak is recent en nog lang niet toe aan hoger beroep, laat staan een definitief oordeel door de Hoge Raad.

Lees ook:

Welke mishandeling is strafbaar?

Trouw vroeg het OM te kijken naar de duizenden meldingen over geweld in de jeugdzorg. Slechts zes kunnen kansrijke aangiftes worden, en het is maar de vraag of de betrokken aangevers dat willen.