Pornosite aangeklaagd om plaatsen video's zonder toestemming

Een meisje dat stiekem is gefilmd in een pashokje. Korrelige beelden van een tiener die haar vriendje pijpt. Of een video die een jongen heeft gemaakt van zijn vrijende overburen. Pornoplatforms barsten van de amateurfilmpjes. Omdat de mensen die daarin te zien zijn lang niet altijd toestemming hebben gegeven voor het delen van de blootbeelden, beginnen Helpwanted.nl en SOS Online een rechtszaak. Met het aanklagen van pornosite vagina.nl willen zij een voorbeeld stellen.

“We hopen een precedent te scheppen”, verklaart Willem van Lynden, bestuurslid van SOS Online (Stichting Stop Online Shaming). “Zodat slachtoffers van dit soort porno­platforms hun recht in de toekomst makkelijker kunnen halen. Want stuit je nu op een naaktfilmpje van jezelf op internet, dan kost het ontzettend veel moeite om websites ervan te overtuigen die te verwijderen.” Hij noemt Nikki Lee Janssen, die in 2017 misdaadverslaggever Peter R. de Vries moest inschakelen om een zelfgemaakt pikant filmpje van Dumpert te laten verdwijnen. Een hacker had dat uit haar digitale opslagruimte gevist.

‘Amper handhaving’

Het klakkeloos plaatsen van blootbeelden op internet is illegaal. “Privacywet AVG (Algemene verordening gegevensbescherming, red.) is daar heel duidelijk over. Maar je hebt regels en je hebt handhaving. En van dat laatste is amper sprake.” Bovendien werken veel pornosites als Facebook; het zijn de gebruikers die de naaktfilmpjes uploaden. En dus zijn de bezoekers verantwoordelijk voor het vragen van toestemming, aldus de platforms, zijzelf vormen slechts een doorgeefluik.

Vagina.nl is een van de talloze sites in haar soort. “Vanwege die veelheid is het onmogelijk vast te stellen hoe groot de groep slachtoffers is”, stelt Arda Gerkens van het Expertisebureau Online Kindermisbruik (EOKM). “Een heleboel mensen hebben er geen idee van dat naaktbeelden van hen rondslingeren op internet. Al helemaal niet wanneer zij heimelijk zijn gefilmd, in de sauna bijvoorbeeld.”

Het EOKM houdt niet bij welk deel van binnenkomende klachten specifiek gaat over mensen wier naakte lijf ongewild op een pornosite is beland. Gerkens: “Toch weten we dat het een groot probleem is. Los van de professionele pornowereld, bestaat zo’n tweederde van alle blootfilmpjes op internet inmiddels uit amateurbeelden.”

Wie die video’s bekijkt, ontdekt dat de mensen die in beeld zijn niet altijd lijken te weten dat zij worden gefilmd. Zo staan er op vagina.nl clips met titels als ‘Spioneren in de kleedkamer’ en ‘Toilet voyeur spy cam’.

“Dat soort filmpjes kunnen nu zonder enige check op die site geplaatst worden”, zegt Gerkens. “Er is niet eens een leeftijdscontrole. Met deze rechtszaak, hopelijk de eerste van een lange reeks, willen we pornosites dwingen tot het expliciet vragen om toestemming van de personen die in beeld komen.”

Evolve Media, het bedrijf achter vagina.nl, was niet bereikbaar voor commentaar.

Lees ook:

‘Politie moet daders van sexting aanspreken, niet slachtoffers’

De oproep van de politie aan jongeren om vooral geen naaktfoto’s en -video’s te versturen, valt niet bij iedereen in goede aarde. Moet je je bij sexting richten op de slachtoffers of moet je juist de verspreiders van naaktbeelden op de ernstige gevolgen wijzen?

Jongeren chatten met politie: ‘Is het strafbaar als ik naaktfoto’s van meisjes heb gezien?’

Het politie-echtpaar Corina en Ed Stoop vormt eens in de zoveel tijd een digitale vraagbaak voor jongens en meiden, die anoniem vragen kunnen stellen over wapens, naaktfoto’s of seksueel geweld.