#facebookdown
Plotseling zaten we zonder: zes vragen over de Facebook-, Instagram- en Whatsapp-storing
Het moet maandagavond aan veel gezinstafels het gesprek van de dag geweest zijn: de massale storing – ruim zes uur lang – van Facebook, Instagram en Whatsapp. Zes vragen over het hoe en wat.
Wat is er gebeurd?
Facebook, Instagram en Whatsapp lagen er maandagmiddag en -avond ruim zes uur uit. Zo’n 3,5 miljard mensen die de diensten gebruiken om te communiceren of zaken te doen stonden voor een gesloten digitale deur.
Hi and happy Monday 😵💫
— Instagram (@instagram) 4 oktober 2021
Hoe kwam dat?
Op het eerste gezicht leek het te gaan om een storing bij de dns-archieven van Facebook. Dns is een soort telefoonboek van het internet: vul je facebook.com in op je browser, dan koppelt dns dit aan een IP-adres. Maar Facebook liet dinsdagochtend weten dat het probleem dieper lag, bij de configuratie van de zogeheten routers.
Routers kun je zien als verkeersleiders op een druk kruispunt. “Ze wijzen de route voor het online verkeer”, zegt Erik Bais, oprichter van zakelijk internetprovider A2B Internet. “Aan de hand van IP-adressen beslist de router wie ‘naar links’ en wie ‘naar rechts’ moet. Maar na de update misten Facebooks routers de helft van hun wegenkaart.”
Het gevolg? De sites en apps van Facebook en diens dochterbedrijven Messenger, Whatsapp, Instagram en Oculus bestonden nog, maar waren onvindbaar.
Waarom waren de apps zo lang offline?
Het programma waarmee Facebook-medewerkers intern communiceren (Workplace) lag er door de storing óók uit. Hierdoor konden techneuten van het bedrijf niet met elkaar communiceren. Naar verluidt konden ze zelfs hun kantoor niet meer in. Bais: “Het enige dat er dan op zit is dat mensen die weten hoe het systeem in elkaar zit als de sodemieter naar een datacenter gaan. En dat duurt uren.”
Zijn mijn gegevens veilig?
Daar lijkt het wel op. Dinsdagochtend zei Facebook dat er “geen aanwijzingen zijn dat gebruikersdata onbeschermd zijn geweest”. “Laten we heel eerlijk wezen”, zegt Bais, “de mensen van Facebook zelf konden niet eens bij de servers, dus laat staan iemand van buitenaf. Bovendien was het geen hack, gewoon een configuratiefout.”
Wat is de schade?
Facebook leverde maandag op Wall Street bijna 5 procent van zijn beurswaarde (30 miljard dollar) in. Maar de storing raakte nog veel meer mensen in hun portemonnee. Influencers bijvoorbeeld, die hun brood verdienen met (vaak gesponsorde) plaatjes en filmpjes op sociale media. En ook andere bedrijven die hun publiek via die kanalen bereiken.
Zelfs veel sites die niet van Facebook zijn vertraagden door de storing, omdat zij software van Facebook gebruiken om te zien wie hun websites bezoekt. “En dan heb je nog sites waar je kunt inloggen met je Facebook-account. Dat werkte ook niet meer”, aldus Bais.
Terwijl Facebook platlag, weken mensen massaal uit naar andere apps. De chatapp Signal zegt ‘miljoenen’ nieuwe gebruikers verwelkomd te hebben. Telegram, ook een concurrent van Whatsapp, heeft nog geen cijfers bekend gemaakt. Zodanig veel mensen gingen ondertussen naar Twitter om de storing te bespreken, dat Twitter zelf moeite had om in de lucht te blijven.
Hoe groot de blijvende schade voor Facebook is, moet nog blijken. In maart 2019 had Facebook ook een grote uitval, en sindsdien is de beurswaarde van het bedrijf verdubbeld. Maar nu lag Facebook al vóór de storing onder vuur. Een klokkenluider heeft gesteld dat het bedrijf voorafgaand de bestorming van het Capitool op 6 januari misinformatie welig liet tieren voor financieel gewin en daarom bijdroeg aan het traumatische incident. Facebook doet het af als een ‘belachelijk’ statement.
Wat zijn de alternatieven voor Facebook-diensten?
De storing bij Facebook illustreert hoeveel diensten het bedrijf in beheer heeft, en hoe kwetsbaar het is. Wil je niet van één bedrijf afhankelijk zijn? Dan kun je uitwijken naar chatapps als Signal of Telegram.
Niet meer scrollen, niet meer appen. Door een grote storing lagen Facebook, Whatsapp en Instagram er maandag urenlang uit. Hoe hebben mensen dat beleefd?
“Per ongeluk ontdekte ik dat iMessage veel leuker is, want je kan dingen als ‘pew pew’ typen en dan komen er allemaal lampjes.”
- Robbert Bruggeman (25)
“Als social media- manager betekende de storing voor mij een onverwachts avondje vrij. Dat deed me beseffen dat ik zonder er erg in te hebben ook na werktijd fulltime bezig ben met de accounts van mijn klanten. Mag van mij dus vaker, zo’n storing 🙋🏼♀️”
- Kelly Jayne Vink (32)
“Ik vond het heerlijk rustig! Ik heb gewerkt omdat mijn zoontje ziek thuis is en ik overdag niet alle uren kon maken. Alleen wel even gecheckt of ik mijn vriend kon bereiken via iMessage voor noodgevallen. Ik vond het fijn dat m’n telefoon in de hoek lag 😇”
- Daniëlle Cazant (35)
“Omdat social media toch down waren, heb ik lekker gedanst in mijn woonkamer met YouTube aan, dat deed het gelukkig nog. En ik heb wat rondgekeken op TikTok en twee video’s gemaakt.”
- Laucyna Bodaan (41)
“Ik had intense fomo (fear of missing out, red). Ik was doodsbang dat ik allerlei belangrijke berichten zou missen. Heel raar natuurlijk, want iedereen had last van de storing en mijn vrienden en collega’s konden me gewoon bellen of mailen. Moest voor mijn gevoel plotseling opnieuw leren leven in het hier en nu!”
- Annewil Schippers (24)
Lees ook:
Moeten we stoppen met WhatsApp, en hoe goed zijn alternatieven als Signal en Telegram?
De aankondiging dat WhatsApp de gebruiksvoorwaarden gaat aanpassen, zorgden in januari voor een run op de alternatieve berichtenapps Signal en Telegram. Moeten we ons zorgen maken, en is overstappen wel realistisch?
Zo kon één bedrijf per ongeluk een flink deel van het internet platleggen
Ineens lagen in juni vele grote websites uit de lucht – van Amazon en The New York Times, tot webpagina’s van de Britse overheid. Allemaal door een foutje bij één internetbedrijf. Hoe kan dat?
