Pop-up Harlingen
Op Terschelling is het leven nóg duurder, zeker als je op de wal naar school moet
In aanloop naar Prinsjesdag doet Trouw vanuit Harlingen verslag van de groeiende armoede. Op de eilanden is het leven nog duurder, zeker als je naar school gaat op de wal.
Kom de leerlingen van de RSG Simon Vestdijk in Harlingen niet aan hun frikandellenbroodjes, gevulde koeken en ham-kaascroissantjes. “Hartstikke duur geworden”, merkt Eline (12) als ze in de pauze met haar vriendinnen naar de Jumbo gaat. De scholier komt van Terschelling en moet elke dag naar school in Harlingen. Net zoals Suus (13). “Sinds dit jaar moet ik met de fiets van Midsland naar de boot vanwege de hoge benzineprijs. Eerder werd ik gebracht.” Brandstof is nergens zo duur als op de eilanden. “Mijn ouders zijn niet arm, maar ze kunnen het geld beter ergens anders voor gebruiken.”
Eline komt ertussen. “Zo zwaar heb je het niet, je mag met de elektrische fiets!”
Ongeveer tachtig eilanders zitten op het Simon Vestdijk, ruim de helft reist dagelijks heen en weer met de boot. De jongeren zijn onlosmakelijk verbonden met Harlingen. In lokaal zeven van het activiteitencentrum Nieuw Zuid in Harlingen hangen vijftien leerlingen van Terschelling een beetje rond. Sinds een jaar draait hier het project ‘Leerlingen aan de wal’ en kunnen scholieren van de Friese eilanden in het centrum terecht om hun tijd te overbruggen tot de volgende boot vertrekt.
Lees alle verhalen uit Harlingen terug op trouw.nl/popup.
Naar school op de Wal
Naar de middelbare school in Harlingen is noodzaak voor sommige leerlingen. “Je kunt namelijk niet alle schoolniveaus afmaken op Terschelling”, vertelt Eline. De veerboot maakt dat op de wal naar school gaan duur is. “Er zijn kinderen op het eiland die mede daardoor niet naar school kunnen in Harlingen. Op Terschelling kunnen ze wel extra vakken volgen.”
Tegenover Nieuw Zuid zit Marlin (15) met haar vriendinnen op een bankje op het schoolplein. Ze komt ook van Terschelling. “De huizenprijzen zijn heel hoog op het eiland. En mijn ouders hebben het over de dure brandstof.” Met vriendinnen heeft ze het weleens over armoede, vooral over de ongelijkheid op het eiland. “Het contrast is groot omdat er best veel mensen rijk zijn. Veel kinderen hebben een eigen paard bijvoorbeeld.”
Kansongelijkheid in Harlingen
Op de wal speelt ongelijkheid ook een belangrijke rol. Uit een eerder onderzoek van de Erasmus School of Economics bleek dat als je in Harlingen voor een dubbeltje geboren bent, je niet snel een kwartje wordt. Nergens in Nederland is het inkomen van iemand die is opgegroeid in een arm gezin zo laag als in de Friese havenstad.
In de wijk Plan-Zuid zit Klaas Visser (30) op een houten bankje in het zonnetje voor zijn tussenwoning. De tuin ligt bezaaid met kinderspeelgoed voor zijn 4-jarige dochter Faya Lizzy, de deur staat de hele dag open. Hij weet als geen ander hoe het is om in armoede op te groeien. “Mijn moeder had 80 gulden leefgeld in de week, en we waren met ons vijven.” Zelf is Visser, die werkt als kok, net twee maanden van de schuldhulpverlening af. “Mijn baas betaalde mij een paar maanden geen loon. We hebben op tijd hulp gezocht voordat de deurwaarders kwamen.”
Plan-Zuid is één van de armere wijken in Harlingen, hoewel het de afgelopen jaren een stuk beter gaat. “Vooral vroeger was er heel veel drugsgebruik”, weet Visser. “In de volksmond heette de wijk Plan-Snuif.” De kansongelijkheid van kinderen die hier in armoede opgroeien ziet hij in zijn omgeving. “Veel vrienden zijn afgegleden door die drugs.” Met Visser gaat het inmiddels de goede kant op. “Nu hopen dat het zo blijft met alles wat steeds duurder wordt.”
In activiteitencentrum Nieuw Zuid is het voor de leerlingen bijna tijd om weer naar de boot te gaan. In lokaal zeven oppert Suus om nog even snel naar de supermarkt te fietsen om eten te halen. “Zullen we dat doen?”, vraagt ze. Haar vriendinnetje Isa (12) kijkt haar even aan en roept: “Betaal jij?”
Pop-upredactie
In de aanloop naar Prinsjesdag strijkt de pop-upredactie van Trouw deze week neer in activiteitencentrum Nieuw Zuid in Harlingen, een gemeente met relatief veel armoede. Het kabinet treft maatregelen als tegemoetkoming voor de hoge energieprijzen en de inflatie. Wat merken Harlingers van de oplopende kosten en wat hebben zij nodig om het hoofd boven water te houden?
Kom langs bij Nieuw Zuid met uw verhalen en ideeën. Reageren kan ook door te mailen naar pop-up@trouw.nl, of via Twitter: @pop_uptrouw. Volg Trouw ook op Instagram (@trouw.deverdieping) voor een dagelijkse update uit Harlingen. Lees alle verhalen terug op trouw.nl/popup.
Lees ook:
Op het oog heeft Marlijn Bom (56) het goed, maar ook zij zet de kachel uit en breit een deken
In aanloop naar Prinsjesdag doet Trouw vanuit Harlingen verslag van de groeiende armoede. De energierekening beteugelen als je een monumentaal huis bewoont is een uitdaging, zelfs met hulp van de energiecoach.
Waarom Trouw een week lang naar Harlingen gaat
Harlingen kent relatief veel armoede. Trouw strijkt in de aanloop naar Prinsjesdag met de pop-upredactie neer in de havenstad. Hoe is het leven voor de Harlingers met de almaar stijgende (energie)prijzen?