OM eist taakstraf en voorwaardelijke celstraf tegen voorman Viruswaarheid

In de rechtszaal verschijnt een tweet van Viruswaarheid-voorman Willem Engel op een scherm. Over een verpleeghuis in Goirle, waar bezoekers niet meer welkom zijn vanwege een corona-uitbraak. Dat opsluiten van bewoners is volgens Engel onwettig. “We hebben geconcludeerd dat dit nooit meer mocht en toch doen ze het weer.”

Het telefoonnummer van het verpleeghuis staat bij de tweet, wat een belkanonnade oplevert van tierende volgers van Engel. Er zitten doodsbedreigingen tussen.

‘Ik wilde dat mensen zich zouden uitspreken’

Dat was niet zijn bedoeling, zegt Engel. De Viruswaarheid-voorman moet sowieso niet veel hebben van termen als volgers of oproerleider. Viruswaarheid spreekt mensen volgens Engel juist aan op hun eigen verantwoordelijkheid. “Ik wilde dat mensen zich zouden uitspreken tegen het onrecht”, zegt Engel over het verpleeghuis. “Niet dat zij zouden schelden.”

Dat telefoonnummer, zegt de rechter, is toch een oproep om te bellen?

Meer een suggestie, vindt Engel. Hij wilde de drempel tot actie verlagen. “Ik hoopte dat mensen zouden bellen, maar een aantal heeft zich niet gehouden aan de boodschap van liefde en geduld.”

“Maar is zo’n oproep geen risico”, vervolgt de rechter, “dat een of andere malloot...”

Dat vindt Engel niet. “Dan kan je net zo goed zeggen dat Rutte verantwoordelijk is voor elke criminele uiting van elke Nederlander, want als premier is hij verantwoordelijk voor elke Nederlander.”

De rechter moet even kauwen op die vergelijking.

Engel probeert zijn punt te maken met een vergelijking met demonstraties. Als organisator kun je nog zo je best doen om alles ordentelijk te laten verlopen, er zullen mensen dronken worden, agressief, en zich tegen agenten keren. Is de organisatie dan verantwoordelijk?, vraagt Engel zich af.

Rond elke term ontstaat een semantische discussie

Net als tijdens eerdere zittingen in de strafzaak tegen Engel ontstaat rond elke term een semantische discussie. Wat wordt er bedoeld, wat staat er letterlijk, wat is de geest van de tekst, de context? Dat speelt bijvoorbeeld ook bij een oproep tot demonstreren. Althans, zo leest het Openbaar Ministerie een bericht uit juni 2020. De burgemeester van Den Haag had zojuist een demonstratie op het Malieveld verboden. “Vanzelfsprekend kunnen wij je niet tegenhouden om, zoals je dat van plan was, gewoon naar het Malieveld in Den Haag te komen”, schrijft Engel.

Uitlokking?, vraagt de rechter

Nee, zegt Engel. Hij wil alleen aangeven dat hij geen macht heeft over mensen die toch willen komen. “En als ze komen, kom dan in liefde”, zegt hij.

Ruim vierhonderd mensen werden op 21 juni 2020 gearresteerd na het uitbreken van ongeregeldheden.

Engel wijst erop dat hij zijn volgers in dezelfde tweet ook een alternatief biedt voor de demonstratie. In plaats van demonstreren kunnen zij ook bloemen leggen bij hun plaatselijke stadhuis. Engel: “En zelfs als je wat van de tweet afknipt, is er niets mis mee. Dan is de tweet nog steeds geen strafbaar feit. Als dit strafbaar is, bestaat er geen vrijheid van meningsuiting.”

‘Het OM voert een politiek proces’

Eigenlijk doen al die tweets, Facebookberichten en filmpjes er niet toe, vindt Engel. Of het nu gaat over fotograferen van GGD-medewerkers bij prikbussen, of koffiedrinken bij de Nijmeegse burgemeester Bruls, al die berichten zijn ‘evident geen opruiing’. Waar het hier eigenlijk om gaat, zegt Engel, is dat het OM een politiek proces voert. De Viruswaarheid-oprichter begrijpt dan ook niet waarom hij voor de rechter moet verschijnen.

Dat Engel in de Rotterdamse rechtbank zit, heeft te maken met de bijna 23.000 aangiftes die tegen hem binnenkwamen. Het OM startte daarop een onderzoek en eist een taakstraf van 180 uur en een voorwaardelijke celstraf van drie maanden wegens opruiing. “Vrijheid van meningsuiting eindigt waar opruiing begint”, stelt de officier. “Verdachte zoekt de grenzen op, schuurt er tegenaan en gaat er in de visie van het OM overheen.”

De advocaat van Engel, Michael Ruperti, benadrukt dat zijn cliënt probeerde te de-escaleren. Wat Engel doet, is actievoeren, meedoen aan het maatschappelijk debat, zonder daarbij de grenzen van het strafrecht te overschrijden, zegt Ruperti. Hij pleit dan ook voor vrijspraak.

Uitspraak volgt op 16 januari.

Lees ook:

Willem Engel opnieuw opgepakt na schenden voorwaarden vrijlating

Tegenstanders van het coronabeleid die afgelopen zondag aanwezig waren bij de demonstratie waar ook Engel zou komen, noemden de aanhouding “ongelofelijk” en “belachelijk”. “Hij heeft niks gewelddadigs gedaan ofzo. En toch word je opgepakt”, aldus een deelnemer aan het protest.