Nog steeds lijden varkens in slachthuizen onnodig, blijkt uit documenten

In Nederlandse slachthuizen gaat nog veel mis met het slachten van varkens. Dit blijkt uit documenten uit 2018 en 2019 die Varkens in Nood heeft opgevraagd. Het betreft verslagen, waarin dierenartsen die werken voor de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), overtredingen van de regels vaststellen: dieren worden niet genoeg verdoofd en het ‘verbloeden’ van de dieren gaat soms fout.

Een varken moet in het slachthuis aan verbloeding overlijden. Eén van de inspecteurs schrijft echter dat hij varkens na de verbloeding ziet spartelen en stampen met hun achterpoten. Ook zeggen de dierenartsen dat bij sommige dieren nog sprake is van een ooglidreflex, een teken dat de varkens nog leven.

Bij bewustzijn de broeibak in

De inspecteurs zagen op zes locaties varkens die levend en bij bewustzijn de zogenaamde ‘broeibak’ ingaan. Dat is een bassin met water van zestig graden, waar de varkens doorheen worden gesleept, zodat ze gemakkelijker kunnen worden onthaard. “Ik zag dat een varken dat in de broeibak zakte, nog hevig spartelde”, schrijft een dierenarts. Toen het dier in de bak werd ondergedompeld ‘bleef het zodanig te keer gaan dat het water over de broeibak gutste.’ In andere verslagen melden inspecteurs dat dieren niet meer kunnen opstaan, omdat de spieren in hun achterpoten zijn gescheurd. Daarbij gillen de varkens soms van pijn.

In de grote slachthuizen, waar iedere dag dieren worden geslacht, is altijd een dierenarts van de NVWA aanwezig. Kleinere slachthuizen worden steekproefgewijs gecontroleerd. Bij overtredingen volgt eerst een waarschuwing, daarna een boete van minimaal 2500 euro. In het uiterst geval volgt sluiting.

‘Overal cameratoezicht nodig’

Volgens Varkens in Nood tonen de verslagen aan dat meer controle nodig is. De stichting dringt aan op cameratoezicht in alle slachthuizen. Dat is nu nog niet verplicht, al hebben grotere slachthuizen wel al camera’s. De beelden zijn eigendom van het slachthuis. De inspectie kan ze alleen ter plekke bekijken.

Volgens Varkens in Nood is dat niet voldoende: de beelden moeten eigendom worden van de overheid, zodat bijvoorbeeld de NVWA ook van buiten kan meekijken. “Bij de grote slachthuizen kan een inspecteur niet het gehele proces overzien”, zegt Frederieke Schouten, van de stichting. “Bovendien is diegene iedere dag op hetzelfde bedrijf. Dat brengt de inspecteur in een ingewikkelde positie: je moet kritisch zijn op mensen die je iedere dag ziet.”

De NVWA laat in een reactie op het voorstel weten camera’s als een ‘goede aanvulling’ te zien, maar het ministerie van landbouw moet daarover besluiten. De NVWA wijst er verder op dat sinds december 2019 sneller boetes worden uitgedeeld.

Lees ook:

Topjaar voor ‘bedreigde’ varkenshouders, maar de verschillen in inkomens van boeren blijven groot

Gemiddeld boeren de Nederlandse land-en tuinbouwbedrijven goed. Het hangt het er sterk vanaf in welke sector een ondernemer actief is.