Nederlandse bedrijven gaan zelf miljoenen mondkapjes maken

De productie van miljoenen mondkapjes op Nederlandse bodem krijgt vorm. De komende weken worden minstens vier productielijnen voor hoogwaardige mondneusmaskers uit de grond gestampt, twee bij filterproducent Afpro in Alkmaar en twee bij beddenfabrikant Auping in Deventer. Dat blijkt uit een rondgang van deze krant langs diverse bedrijven. Betrokken ministeries bevestigen het nieuws.

De samenwerkende bedrijven mikken op een productiecapaciteit van zo’n 500.000 mondkapjes per dag aan het eind van april. Dat zegt John Blankendaal, die als directeur van Brainport industries in Eindhoven een coördinerende rol speelt en de vereiste bedrijven en partijen bij elkaar bracht. Zo heeft Afpro al een order van drie miljoen mondkapjes ontvangen van het ministerie van volksgezondheid. Het kabinet wil de komende weken zeven miljoen maskers van eigen bodem afnemen, de ander vier miljoen gaat Auping leveren. Ter indicatie: wekelijks zijn er in Nederland 4,5 miljoen mondkapjes nodig, zei minister Martin van Rijn van medische zorg deze week.

Tekorten in de zorg

De mondkapjes zijn hard nodig nu in de zorg grote tekorten aan persoonlijke beschermingsmiddelen zijn ontstaan door de uitbraak van het nieuwe coronavirus. Het gebrek aan (professionele) mondkapjes is misschien wel het meest urgent, aangezien het besmettelijke virus zich via de lucht verspreidt. In ziekenhuizen worden maskers uit noodzaak hergebruikt, andere zorgaanbieders zoals de thuiszorg, verpleeghuizen en huisartsen hebben in sommige gevallen helemaal geen deugdelijke mondkapjes en moeten het doen met een stukje stof of zelfgemaakt maskertje van keukenpapier.

Dat kan anders, vond ondernemend Nederland. “Iedereen kent wel iemand die in de zorg werkt en geen mondkapje heeft, dus dachten wij: moeten we ze hier niet produceren?”, zegt Joost Verlaan, directeur van Afpro. Hij zag ook de goedbedoelde initiatieven van zorgverleners en zelfs gevangenispersoneel dat mondkapjes in elkaar ging naaien. “Als filterproducent krijg je daar een beetje rillingen van, een deugdelijk mondkapje is namelijk heel andere koek.”

Met vereende krachten werd de mondkapjesproductie op poten gezet. Grote bedrijven spelen daarbij een rol, zoals chipmachinefabrikant ASML dat voor Afpro ruimte in een vrachtvliegtuig vrijmaakt voor de levering van een mondkapjesmachine uit China, begin volgende week. Verlaan: “Alleen hadden we dit niet gekund, de maskers zijn nu nodig en we zagen al gebeuren dat we veel tijd zouden verliezen met het transport van onze machine in een zeecontainer.”

Een andere belangrijke rol is weggelegd voor chemiereus DSM, die zich heeft gericht op de beschikbaarheid van filtermaterialen. Hoogwaardige mondkapjes van de zogeheten klasse FFP2 bestaan uit verschillende laagjes fijnmazig kunststof met aparte eigenschappen om ervoor te zorgen dat het virus zich aan de stof hecht, vocht wordt opgenomen, het kapje fijn om het gezicht sluit en tegelijk ook stevig is en niet zomaar scheurt. Dergelijke filtermaterialen worden in Nederland niet geproduceerd en moeten worden geïmporteerd.

De komende twee weken staan in het teken van het opbouwen van de machines, en het versneld laten keuren van de mondkapjes zodat ze voldoen aan de Nederlandse kwaliteitsnormen. De volgende stap is opschalen. Zo heeft machinefabrikant Duflex uit Elst al een prototype gemaakt van de kapjesmachines die nu nog uit China komen. Die kunnen straks ook in Nederland worden geassembleerd.

Als dat lukt is Nederland bijna zelfvoorzienend, op de benodigde grondstoffen na. Zowel Blankendaal als Afpro-directeur Verlaan doen alvast een oproep aan het kabinet: zorg voor een duidelijke vraag naar mondneusmaskers, ook in de toekomst. Dan kunnen grondstofstromen worden vastgelegd, voordat bedrijven uit andere landen ermee aan de haal gaan.

Momenteel heeft het ministerie ook een order van 30 miljoen mondkapjes uitstaan bij Chinese fabrikanten. Blankendaal: “Bedrijven steken hun nek uit en investeren in productiecapaciteit, straks moeten bij hen de orders komen van het ministerie en het opgetuigde landelijk consortium hulpmiddelen.”

Lees ook:

Ook in thuiszorg en verpleeghuis moet veiligheid leidraad zijn, stellen vakbonden

Medewerkers van verpleeghuizen en in de thuiszorg voelen zich soms soldaten die zonder uitrusting aan het front moeten vechten tegen corona. Dat is onacceptabel en niet te doen, zeggen de vakbonden FNV Zorg en Welzijn, CNV Zorg en Welzijn en NU’91.

Huisarts Walter Schrader gaat zélf het coronavirus te lijf: met 80.000 liter desinfecterend middel

De Leidse huisarts Walter Schrader maakte al eens een waarschuwende rap over de Mexicaanse griep. Nu gaat hij het coronavirus te lijf: met 80.000 liter desinfecterend middel.