Na zes jaar is de bibliotheek terug in Hallum

Het Friese terpdorp Hallum (2700 inwoners) vierde vorig jaar december feest: de bibliotheek was terug! ‘Hoi Hallum hier zijn we weer’, meldde een spandoek. Zes jaar geleden moest het uitleenpunt wegens bezuinigingen van de toenmalige gemeente Ferwerderadiel noodgedwongen dicht. Nu kunnen de dorpelingen terecht in een gloednieuw onderkomen.

Hij is maar klein. Zo’n 10 bij 10 meter. Maar wel heel efficiënt, vindt directeur-bestuurder Paulien Schreuder van de Stichting ­Bibliotheken Noord Fryslân, waar vijftien bibliotheken onder vallen. De collectie in Hallum bestaat uit drieduizend boeken. Op plateaus staan de nieuwe aanwinsten uitgestald. Medewerkster Linda Janssen wijst trots op ‘Selma’, en ‘Finse dagen’ van Herman Koch (“daar is een wachtlijst voor”). “Voor ‘De zeven zussen’ deel 6, hebben we al enorm veel reserveringen.”

Kinderboeken

Op de leestafel liggen de twee vaste ochtendkranten: de Leeuwarder Courant en Trouw (“deze hoek is nogal christelijk”). De helft van het bibliotheekje is ingeruimd voor kinderboeken. Er stapt een moeder met drie kinderen binnen, een in de kinderwagen. Haar zoontje rent naar de kinderhoek en pakt ‘Weerwolfbende’ uit het rek.

Dat Hallum weer een bibliotheek kreeg is te danken aan PvdA-kamerlid Lodewijk Asscher. In 2017 vroeg hij extra Rijksgeld voor het behoud of heropenen van bibliotheken in kleine gemeenten. Veertig meldden zich aan; elf werden gehonoreerd. Zij krijgen drie jaar lang financiële steun van het rijk. Paulien Schreuder was een van de aanvragers. “Dat deze bibliotheek in 2013 dichtging was verschrikkelijk. Hallum had tweehonderd jaar lang een bibliotheek gehad en nu was die weg”. Het Friese dorp kreeg al een uitleenpunt in 1821 in een periode dat Nederland er in zijn geheel nog maar tachtig telde.

Maar hij is er weer. Op de openingsdag in december vorig jaar werden direct al 130 mensen lid. Nu zijn dat er tweehonderd. Schreuder: “Binnen drie jaar willen we meer leden dan boeken hebben.” Nicolette Regnerus uit Ferwert is er een van. Ze levert met dochtertje Lizette (4) een stapeltje boeken in. “Heerlijk” vindt ze dat er weer een bibliotheek in Hallum is. “Op school kunnen kinderen ook wel boeken lenen, maar hier hebben ze veel meer keuze.” Janssen: “De uitleen is hier trouwens vier weken en boetevrij voor iedereen.”

Laaggeletterdheid

Maar een bibliotheek is tegenwoordig meer dan een boekenuitleenpunt, onderstreept Schreuder. “Het is een laagdrempelig informatiepunt, een sociaal loket ook waar je met allerlei vragen terecht kunt. Bibliotheken spelen verder een belangrijke rol in de strijd tegen ­laaggeletterdheid en we geven ­allerlei cursussen digitale vaardigheden”, zegt zij.

Wethouder Pytsje de Graaf (FNP)van de gemeente Noardeast-Fryslân noemt de bibliotheek belangrijk voor de leefbaarheid. “Hier kunnen dorpsbewoners elkaar ontmoeten en dat is belangrijk voor de sociale samenhang.” Het nieuwe onderkomen sluit goed aan bij het burgerinitiatief Bruisend Hart Hallum, vindt ze. Om de krimp het hoofd te bieden bedacht deze groep burgers namelijk drie jaar geleden een plan voor nieuwe gezamenlijke kleedruimtes en een kantine voor alle sportverenigingen in het dorp. De Graaf: “Ja, Hallum gaat echt bruisen. Over drie jaar willen we samen met de ­bibliotheek de financiering regelen. Want we willen de deuren niet weer sluiten.”

Lees ook:

Minder gemeenten hebben een eigen bibliotheek

Gemeenten investeren steeds minder in de openbare bibliotheek. Een kwart van alle filialen is inmiddels gesloten, in sommige gemeenten is de bibliotheek helemaal verdwenen.