Vertrouwenspersonen
Na het vertrek van Marc Overmars staat de telefoon bij de vereniging van vertrouwenspersonen roodgloeiend
Bij de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen (LVV) merken ze wel dat grensoverschrijdend gedrag weer volop in het nieuws is. Per dag krijgt de organisatie tientallen belletjes.
Nederland lijkt in de ban van een nieuwe #MeToo-golf. Dinsdag maakte PvdA-politicus Gijs van Dijk bekend dat hij opstapt na ‘ongewenst gedrag in de privésfeer’. Ook vergaderde de lokale politiek in Woerden over seksueel grensoverschrijdend gedrag bij Ferm Werk, een organisatie die mensen helpt bij het vinden van een baan. En de VPRO besloot om de muziekdocumentaireserie Villa da Musica niet uit te zenden nadat een voormalig redacteur tweette over grensoverschrijdend gedrag.
De berichten kwamen daags nadat Ajax-directeur Marc Overmars opstapte en de politie bekendmaakte dat er vijf aangiftes en tientallen meldingen zijn gedaan tegen medewerkers van The Voice of Holland. Politiek Den Haag besloot dinsdag dat er naar aanleiding van die twee zaken een regeringscommissaris seksueel overschrijdend gedrag en seksueel geweld komt. Mariëtte Hamer, momenteel nog voorzitter van de Sociaal-Economische Raad (Ser) gaat in die functie het kabinet van ‘gevraagd en ongevraagd’ advies voorzien.
Werkvloer
De hausse aan berichten heeft er ook voor gezorgd dat menig directeur zich eens flink achter de oren krabt over hoe het bij hem of haar op de werkvloer is geregeld. Althans, dat zou je kunnen afleiden uit de hoeveelheid vragen die ze bij de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen (LVV) krijgen. De telefoon staat op het moment roodgloeiend.
“We krijgen heel veel telefoontjes van directies en dergelijke, die zich afvragen: hoe komen we snel aan een vertrouwenspersoon?”, zegt voorzitter Inge te Brake. De link met de actualiteit is voor haar overduidelijk; al meteen nadat maandag het nieuws over Ajax naar buiten kwam, piekte het aantal vragen bij de LVV.
Vertrouwenspersonen hebben het nu ook extra druk, weet Te Brake, omdat mensen willen praten over iets wat ze hebben meegemaakt of hebben gezien. “In 2019 na MeToo zag je dat ook gebeuren. Met The Voice was er ook een grote toename. Maar nu lijkt het echt alsof de wereld in brand staat.” Volgens de voorzitter gaat het om tientallen telefoontjes per dag.
Initiatiefwet
Ondanks de grote belangstelling heeft slechts iets meer dan de helft van de werkenden in Nederland toegang tot een vertrouwenspersoon, blijkt uit onderzoek van TNO. Bedrijven hoeven dat op dit moment ook nog niet te bieden. “GroenLinks heeft een initiatiefwet ingediend die een vertrouwenspersoon voor elk bedrijf verplicht maakt. Maar die wet moet nog worden goedgekeurd door de Tweede Kamer.”
Is het wel haalbaar om als klein bedrijf iemand aan te stellen als vertrouwenspersoon? Volgens Te Brake zijn er in zo’n geval oplossingen. “Je kunt bijvoorbeeld iemand aanstellen in een samenwerkingsverband of per branche.”
Volgens Anton de Leeuw van het Centrum Vertrouwenspersonen Plus is er ‘al jaren’ sprake van meer interesse in vertrouwenspersonen. Zijn organisatie geeft advies aan bedrijven, ondersteunt interne vertrouwenspersonen en levert externe vertrouwenspersonen. “We hebben volle agenda’s. Maar dat heeft niet per se te maken met het nieuws. Het kan ook komen doordat de arbeidsinspectie een bezoekje heeft gebracht aan een bedrijf.”
Hij benadrukt dat alleen het aanstellen van een vertrouwenspersoon niet genoeg is om een veilige sfeer op de werkvloer te garanderen. “Bij Ajax waren er ook vertrouwenspersonen, en daar hielp het niet. Leidinggevenden moeten ook goed weten wat de grenzen zijn op het werk.”
Amnesty organiseert actie op scholen tegen grensoverschrijdend gedrag
Scholen komen volgende week maandag op Valentijnsdag in actie tegen seksueel overschrijdend gedrag. Amnesty International gaat dan op basisscholen, middelbare scholen en mbo’s het gesprek aan over wederzijdse instemming bij seks. Amnesty stelt dat de berichten over The Voice of Holland ‘laten zien dat het tijd is voor maatschappelijke verandering’.
De actie op scholen bestaat uit speciaal samengestelde lessen. Die maken deel uit van de campagne Let’s Talk About Yes die de mensenrechtenorganisatie voert. “Met de campagne willen wij met name onder jongeren de dialoog over consent op gang brengen. Daarnaast dringen we aan op snelle implementatie van de nieuwe verkrachtingswet”, aldus Amnesty.
Lees ook:
Machtsmisbruik en een cultuur van seksueel wangedrag: waar was het zelfreinigend vermogen bij Ajax?
De onthullingen over Marc Overmars leggen een breder probleem bloot in het voetbal, maar zeker bij Ajax. ‘Seksisme zit in de cultuur van de club.’
Waarom er waarschijnlijk ook in jouw contract een geheimhoudingsplicht staat
Contracten met een geheimhoudingsplicht zijn de normaalste zaak van de wereld. Waarom eigenlijk?