‘Mensen geven koning Charles III het voordeel van de twijfel’

“De sfeer is hier is toch wat bedrukt, het is een wereldstad in rouw”, zegt verslaggever Arjen van der Ziel vanuit een taxi in Londen. Hij komt net van de eerste officiële proclamatie van Koning Charles III. “Het voelde als een bijzonder moment in de geschiedenis”

Je komt dus net van het St. James's Palace waar werd aangekondigd dat Charles koning is. Hoe was het?

“Indrukwekkend, met een paar honderd mensen werd ik toegelaten tot een klein binnenplein bij het paleis. Daar zagen we de Koninklijke Garde met de kenmerkende rode tunieken met gouden knopen en zwarte bontmutsen. Vanaf het balkon klonk trompetgeschal over het plein en het volkslied werd gezongen.”

Hoe reageerde het publiek daarop?

“Britten staan natuurlijk bekend om hun stijve bovenlip, maar er was er toch emotie zichtbaar. Niet zoals na de dood van Princes Diana in 1997, dit is toch minder zwaar, maar er zijn hier en daar zeken wat ogen vochtig geworden. Zo‘n historisch moment doet de Britten wat.”

“En dat is ook niet zo gek, voor veel mensen is dit het einde van iets wat er altijd is geweest. Ze hebben nooit een andere monarch gehad. Een man die ik sprak omschreef zijn gemoedstoestand treffend. Hij zei: ‘Soms weet je pas wat je had als je het niet meer hebt’”.

Was de nieuwe koning nog te zien op het plein?

“Een gedeelte speelde zich binnen in het paleis af. Daar was koning Charles bij. Te midden van veel notabelen, zoals de oud-premiers Johnson en Cameron, werd er officieel vastgesteld dat Charles de enige rechtmatige nieuwe koning is. Een formalistisch ritueel.”

“Na het einde van de hele ceremonie buiten riepen mensen ineens: ‘The King! The King!’ Sommigen renden naar de zijkant van het plein, waar Charles kennelijk naar buiten kwam. Sommigen zagen hem inderdaad, de meesten waren te laat of stonden te veel achteraan. Ik heb hem niet gezien.”

Wat valt je verder op nu je onderweg bent in Londen?

“Er hangt toch een onwezenlijke sfeer. Dit is natuurlijk een wereldstad met mensen uit alle windstreken en er zijn heel wat toeristen. Het gewone leven gaat voor een deel ook gewoon door, maar de vlaggen hangen half stok en sommige winkels zijn dicht. Ook zijn sommige straten al afgezet voor alle plechtigheden van de komende week. Op allerlei plekken, onder meer bij monumenten en bij Buckingham Palace, liggen bloemen ter nagedachtenis aan de koningin.”

Haar opvolger Charles kreeg als kroonprins nogal wat kritiek. Zal dat veranderen nu hij koning is?

Dat is natuurlijk een belangrijke vraag, die de mensen hier zeker bezig houdt. De koningin zat 70 jaar op de troon zonder dat mensen haar echt leerden kennen. Ze sprak zich nooit uit over politieke kwesties. Haar oudste zoon doet dat wel. Zo had hij laatst nog kritiek op het regeringsplan om asielzoekers van Groot-Brittannië naar Rwanda te brengen. Ook zet hij zich al jaren in voor het milieu en het klimaat.

“Toch geven de mensen die ik sprak hem voorlopig het voordeel van de twijfel. Men is hoopvol en denkt dat Charles met de jaren wijzer is geworden. Ze verwachten dat hij zich als koning niet meer met politieke kwesties zal bemoeien. Een vrouw zei tegen me: “Als Charles zich in al die jaren nooit voor iets had ingezet, was het nog vreemder geweest.”