Liever vier dagen les dan een onbevoegde voor de klas

In de klas van meester Leroy Swankhuizen gaan acht vingers omhoog op de vraag wat het verschil is tussen een gezegde en een uitdrukking. Groep 8 van basisschool De Dukdalf is op deze donderdagochtend druk met Nederlands.

Swankhuizen ziet het meteen als een scholier niet oplet. “Kijk jij wel bij de juiste paragraaf?”, vraagt hij aan een leerling die de weg in het boek kwijt is. Het is extra belangrijk dat iedereen bij de les is, want deze klas blijft sinds dit schooljaar op dinsdagen thuis.

Twee juffen weg

De Dukdalf, een middelgrote basisschool met 400 leerlingen in 17 groepen, raakte vlak voor de zomer plots twee juffen kwijt. Een vacature uitzetten voor een bevoegde leerkracht bleek in deze tijd van personeelsgebrek zinloos.

Schoolleider Arjen Gaasterland zag het ook niet zitten om onbevoegden in te zetten, een plan dat in Amsterdam voor veel weerstand zorgt.

Om de opties te verkennen voerde hij wel gesprekken met enthousiastelingen die graag iets wilden doen voor de school. Hij ontving mensen die ervaring hebben met kinderen en voor de klas wilden staan. Maar ja, geen diploma. “School moet geen opvangplek worden. Aan passie geen gebrek, maar het waren geen onderwijzers met een opleiding van vier jaar, waarin ze leren over didactiek en pedagogiek. Je vraagt een slager toch ook niet om een operatie uit te voeren als de chirurg ziek is?”, zegt Gaasterland.

Er bleef maar één optie over: terugschakelen van vijf naar vier lesdagen. De vier groepen 7 en 8 zitten sinds september een dag per week thuis. Ze krijgen huiswerk mee.

Natuurlijk bracht het besluit onrust bij ouders, zegt adjunct-directeur Gretha Wassens. “De eerste weken was er wel wat paniek.”

Er werden creatieve oplossingen bedacht. “Sommige kinderen gaan nu mee naar het werk van hun ouders, er wordt wat meer thuis gewerkt, opa’s en oma’s schieten te hulp. Ook zijn er onderling afspraken gemaakt tussen ouders die om en om bij de kinderen zijn.”

Geen groot verschil

De 12-jarige Dallas vond het ‘leuk’ toen hij hoorde dat hij voortaan maar vier dagen naar school zou gaan. “Minder school en een vrije dag. Ik vond het goed.”

Hij speelt bij SC Buitenboys en wil later profvoetballer worden. Zijn ouders maakten zich wel zorgen. “Ze hoopten dat mijn advies nog omhoog zou gaan en waren bang dat het op deze manier niet zou lukken.”

Zijn klasgenoot Jenna, ook 12 jaar, merkt geen groot verschil nu ze minder naar school gaat. Ze vindt het belangrijk om op school slim te worden. En wat wil ze later worden? “Rijk.”

Swankhuizen was benieuwd hoe zijn leerlingen het zouden doen met minder lestijd. “Bij de eerste methodetoetsen houd je wel even je hart vast. Maar ze doen het super. De resultaten zijn niet omlaag gegaan. Het huiswerk wordt ook goed gemaakt.”

Schoolleider Gaasterland vindt dat er kritisch gekeken moet worden naar de urennorm in het onderwijs. “Op de basisschool zit je in Nederland gemiddeld 1000 uur per jaar in de klas. Wie zegt dat je die ook nodig hebt? Sommige landen houden 800 uur aan. Die kinderen zijn niet dommer.”

Het gevolg van de vierdaagse lesweek is wel dat de ‘franje’ er in de klas een beetje vanaf is, zegt Swankhuizen. “De onderwijstijd wordt nu nog efficiënter ingezet. Gezellig samen een film kijken na een week hard werken, doe je nu minder snel. De urgentie om de kids wat bij te brengen is nog hoger, omdat je maar vier dagen hebt.”

Lees ook:
Wereldwijde leerachterstand vanwege corona

Door corona hebben scholieren over de hele wereld leerachterstanden opgelopen. Vooral kinderen uit arme gezinnen en arme landen worden hard geraakt.