ReportageRechtszaak
‘Laurens Buijs? Daar hebben we het veel te druk voor’
Studenten aan de Universiteit van Amsterdam hebben weinig trek in een kritisch debat over ‘academische vrijheid’. De geschorste docent Laurens Buijs roept er vooral ongemak op.
Veel tijd hebben ze er niet voor, de studentenraad en studieverenigingen van de Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam (UvA). De rechtszaak van ‘hun’ docent Laurens Buijs roept tijdens een rondje dat Trouw op de faculteit en per telefoon maakte overal ongemakkelijke reacties op. “Ik heb het druk, en ik denk alle studenten hier. Het enige dat ik erover kan zeggen is dat de rechtszaak onder de studenten niet een groot debat teweeg heeft gebracht”, zegt een lid van de studentenraad dat niet met zijn naam in de krant wil.
Nog een kopje koffie, en dan schuiven maandagochtend de bestuursleden van de studieverenigingen van de faculteit Maatschappij- en Gedragswetenschappen weer aan voor hun wekelijkse vergadering. Als de verslaggever op de deur met regenboogvlag aanklopt om te horen of de rechtszaak hen erg bezighoudt, wordt er zo min mogelijk gezegd. Bij SV Comenius, de studievereniging van pedagogiek en onderwijskunde, wordt de verslaggever door vier studentes achter hun laptops snel doorverwezen naar Pegasus, de studievereniging van Buijs’ studie Interdisciplinaire Sociale Wetenschap (ISW), die verderop in de gang vergadert. “Ik heb er wel een mening over”, zegt bestuurslid Maria Dijkstra, “maar wij denken dat we die beter voor ons kunnen houden. Twee deuren verder weten ze er meer van.”
“Bij ons op de faculteit leeft de zaak van Buijs wel”, zegt voorzitter Carlijn van Helden van Pegasus. “Maar wij hebben besloten hier niet tussen te gaan staan. Ons contact met het faculteitsbestuur is goed”. Laurens Buijs twitterde eerder al kritisch over het in zijn ogen ‘laffe’ Pegasus. Hij had hen gevraagd een debat over gender te organiseren, maar de studievereniging verklaarde zich solidair met de UvA en sloeg het idee in de wind. Bestuurslid Zwaantje van den Brink is resoluut in de beëindiging van de vragen over Buijs: “We moeten nu echt vergaderen.”
Klokkenluider
In de hal van het Roeterseiland passeren studenten sociologie, psychologie en rechten. Een enkeling heeft gelezen over de affaire rond Buijs, maar dat er vandaag een rechtszaak is? Dat heeft slechts een rechtenstudent in universiteitsblad Folia gelezen: “Ging het niet om de vraag of hij een klokkenluider is?”
Van de 42.000 studenten aan de UvA en 3000 docenten hebben er 574 een aan hen gerichte petitie ondertekend. Studenten vroegen hierin om een vrijstelling voor de colleges van Buijs voor wie zich daar niet veilig zou voelen, en een actief beleid om de veiligheid van non-binaire personen te garanderen. De helft van de ondertekenaars geeft aan zelf ‘getroffen’ te zijn door de gevoelens van onveiligheid, of iemand te kennen die getroffen is. Of er inderdaad sprake is van ernstige misstanden, moet voor de zomer blijken uit een onderzoek onder leiding van Carel Stolker, voormalig rector magnificus van de Leidse universiteit. Hij krijgt ook de opdracht de reikwijdte van de academische vrijheid bij de UvA onder de loep te nemen, in het bijzonder aan de Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen.
Studenten op het Roeterseiland halen hun schouders erover op. Met de academische vrijheid is op de UvA niks mis, vinden ze. Verschillende rechtenstudenten vinden dat in het vak Grondrechten geen invalshoek geschuwd wordt: het gaat daar volgens studenten hard tegen hard, maar wel op een ‘veilige’ manier. Psychologiestudenten merken dat docenten wel erg voorzichtig zijn om hun eigen mening te geven tegenover hun studenten. Als er inzichten op tafel komen die gevoelig liggen, wordt altijd heel bewust de wetenschappelijke bron erbij genoemd, merken zij. “Maar dat is toch juist heel academisch?”
Lees ook:
UvA onderzoekt ‘woke-klacht’ docent sociale wetenschappen
De Universiteit van Amsterdam (UvA) onderzoekt of de academische vrijheid op de onderwijsinstelling in het gedrang is. Aanleiding is een klacht van een docent sociale wetenschappen over de ‘woke’ cultuur op de universiteit.
Vrije wetenschap is belangrijker dan een sociaal veilige universiteit
Anonieme klachten over sociale onveiligheid bedreigen de vrijheid van wetenschappers, vindt Marinus van IJzendoorn, emeritus hoogleraar algemene pedagogiek aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en de Universiteit Leiden.