Laboratoria eisen bij de rechter dat ze ook coronatests mogen analyseren

Wie krijgt wel of niet een opdracht tijdens een crisis? Die vraag stond gisteren centraal tijdens de inhoudelijke behandeling van een kort geding tegen de Nederlandse staat en de GGD. Twee laboratoria, U-diagnostics uit Baarn en het partnerbedrijf Labor Dr. Wisplinghoff (LDK) uit Keulen, vermoeden dat zij bewust uitgesloten zijn – en worden – door de staat en de GGD. Simpel gesteld willen zij ook coronatesten analyseren, en zo geld verdienen, net als tientallen andere laboratoria dat in Nederland nu doen.

Volgens LDK krijgen zij geen opdrachten, omdat ze Duits zijn, en is daarmee geen gelijk speelveld zoals staat beschreven in Europese regelgeving: er geldt immers vrij verkeer van diensten tussen alle lidstaten. Ook vindt LDK dat het gediscrimineerd wordt naar nationaliteit. Het bedrijf heeft het gevoel dat het belangrijke brieven met opzet niet krijgt en dat de overheidssite voor de 25 GGD’s het Duitse lab onterecht uitsluit.

Sinds de uitbraak van het coronavirus hebben laboratoria veel werk, helemaal omdat per 1 juni iedere Nederlander met klachten getest kan worden en er zo wekelijks zo’n zestigduizend tests moeten worden geanalyseerd door laboratoria. U-diagnostics en LDK willen graag een puntje van die taart. Omdat voor het najaar de verwachting is dat vanwege het koelere weer het aantal mensen met luchtwegklachten kan oplopen tot enkele honderdduizenden per week, willen de twee laboratoria voorkomen dat ze dan nog altijd geen klussen krijgen. Bovendien willen ze aangesloten worden op de systemen van de overheid en GGD’s.

Extreme crisissituatie

De kritiek van de laboratoria op het niet naleven van het vrije verkeer van diensten en discriminatie op nationaliteit wees landsadvocaat Karlijn Teuben van de hand. Zeker met betrekking tot de maanden maart, april en mei was er volgens haar sprake was van een extreme crisissituatie. Er moesten toen ongekende en ingrijpende maatregelen worden genomen waarbij het niet mogelijk was om alle afwegingen te maken die normaal gemaakt zouden worden.

Daarnaast is het volgens de staat simpel: er zijn nu 49 labs officieel geaccrediteerd om coronatesten te analyseren, en samen hebben zij veel meer capaciteit dan de 10.000 testen die nu dagelijks worden uitgevoerd. En dus is het niet gek dat er laboratoria buiten de boot vallen. Het is volgens de staat onredelijk testen naar marktaandeel te verdelen, het is in het belang van de volksgezondheid dat testen efficiënt gebeurt. Ook is het volgens de staat onredelijk om te verwachten dat op digitale lijsten alle laboratoria staan vermeld die in heel Europa geschikt zijn om coronatesten uit te voeren.

Een van de belangrijkste eisen van de twee laboratoria willigde de staat ter plekke in. Ze is bereid om eventuele onduidelijke communicatie te verbeteren zodat de regionale GGD’s niet ten onrechte denken dat ze zich niet mogen melden bij U-diagnostics en LDK. Voor de verdere vorderingen doet de rechter vrijdag 10 juli uitspraak.

Lees ook:

Verpleeghuizen wilden al vroeg testen maar werden geweigerd

Terwijl verpleeghuizen in maart probeerden een ramp af te wenden, liepen zij vast in onduidelijkheid over richtlijnen en beschikbaarheid van testen. ‘We wilden personeel laten testen, maar we mochten niet.’