Personeelstekort
Kinderopvang in ‘permanente crisis’: ‘Overal waar jonge gezinnen wonen, is het een probleem’
De kinderopvang komt nog altijd duizenden medewerkers tekort. Een oplossing is er niet. Ondertussen worden ouders vaker afgebeld omdat groepen sluiten.
“Een permanente crisissituatie”, noemt Emmeline Bijlsma van de Brancheorganisatie Kinderopvang de stand van zaken in haar sector. Vanwege de grote personeelstekorten kan de kinderopvang de vraag naar zijn diensten niet aan, en dat heeft grote gevolgen. “Overal waar jonge gezinnen wonen, bijvoorbeeld in groeikernen of nieuwbouwwijken, is het een probleem.”
Met kerst kreeg Bijlsma’s organisatie de eerste berichten dat er soms kinderopvanggroepen niet door kunnen gaan wegens een tekort aan personeel. Ze heeft geen exacte cijfers, maar ontvangt wel veel signalen uit de sector waardoor ze kan stellen dat het afzeggen van groepen bijna normaal is geworden. “We kijken er nu meer van op als organisaties zeggen dat ze géén groepen hoeven te sluiten.”
32.000 medewerkers extra nodig
Afgelopen april berekende de koepel Kinderopvang werkt! dat er de komende vijf jaar 32.000 medewerkers extra nodig zijn om de grote vraag naar kinderopvang op te vangen. In 2031 zal dat aantal zijn gestegen naar 50.000.
Lisette van Vugt van Humankind (485 locaties) herkent de tekorten. “Op een bestand van 3500 medewerkers hebben we ruim honderd vacatures openstaan. Wij kunnen nog met mensen schuiven, voor kleinere organisaties is dat moeilijker. Door daarnaast ondersteuning te regelen voor niet-pedagogische werkzaamheden, lukt het net. Dan kun je bijvoorbeeld denken aan het opvangen door ouders of leveranciers. Het is elke dag weer een puzzel. Dat staat nog los van de wachtlijsten die we hebben. Die verschillen per regio in lengte.”
Vrezen voor de zomervakantie
Kinderopvangorganisaties vrezen ook voor de zomervakantie, die alweer bijna voor de deur staat. “In de vakantie zal het nog veel moeilijker worden om de planning rond te krijgen”, zegt woordvoerster Marika Zijp van KidsFoundation, met ruim 700 vestigingen en 65.000 opgevangen kinderen. “We hebben nu al uitzendkrachten en zzp’ers nodig om de overlast te beperken. Ook het benaderen van oud-collega’s wil nog wel eens werken. Zeker in de Randstad, waar de problemen het grootst zijn, vraag ik me af hoe het de komende maanden zal gaan.”
“In coronatijd haalden veel ouders hun kinderen weg”, zegt Anouk van Lange van Kober. De organisatie biedt kinderopvang in 25 West-Brabantse steden en dorpen op 211 locaties. “Sommigen vreesden voor hun baan en snoeiden daarom alvast in hun kosten. Intussen zijn de kinderen weer massaal aangemeld en lopen wachttijden op van enkele maanden tot een half jaar. Vooral op maandag, dinsdag en donderdag is het maar de vraag wanneer je terecht kunt. Soms vragen we flexibiliteit van de ouders. Het begrip daarvoor wisselt. Dat geldt ook wanneer we incidenteel een locatie moeten sluiten omdat we te veel zieken hebben.”
Vissen in dezelfde vijver
Waarschijnlijk houdt de crisis nog wel even aan. “Soms worden er wel nieuwe vestigingen geopend, maar die blijven dicht met de spullen in het plastic. Want er is geen personeel te krijgen”, zegt Emmeline Bijlsma. Veel branches vissen in dezelfde vijver naar nieuwe werknemers. “We strijden met z’n allen om dezelfde mensen: in de jeugdzorg, onderwijs, verduurzaming.” En dan wil Den Haag de kinderopvang ook nog goedkoper maken. “De vraag gaat stijgen. Als we meer kinderopvang willen, moeten we daar wel op voorbereid zijn.”
Bijlsma ziet wel oplossingen in bijvoorbeeld het gelijktrekken van schooltijden. “Scholen gaan vaak op woensdag en vrijdag eerder uit. Als we dat kunnen veranderen, kan de vraag naar opvang beter gespreid worden.” Dat klinkt gemakkelijker dan het is. “Dit zijn echt ingesleten patronen van mensen, dus tegen deze veranderingen komt wel verzet.”
Lees ook:
Bij gebrek aan personeel vangen ouders in Brabant nu zelf de kinderen op
Nu er door capaciteitsgebrek is gesneden in de groepen, regelt het Brabantse Riethoven de buitenschoolse opvang zelf. ‘De kinderen vinden het fantastisch.’
Kinderopvang, ga geen schooltje spelen, waarschuwt de branche
De Brancheorganisatie Kinderopvang vreest dat jonge kinderen steeds vroeger te maken krijgen met leerdoelen. Laat ze gewoon spelen en ze leren vanzelf, zegt directeur Emmeline Bijlsma.
