ReportageDakloosheid
Kamers met Aandacht, voor wie nog niet helemaal zelfstandig kan wonen
In 2030 is er niemand meer dakloos, zo omschreef het kabinet de ambitie begin deze maand in een nieuw actieplan. Jongeren en preventie spelen daarin een grote rol. Nathalie (19) heeft een woonruimte gevonden bij Dirk en Yvonne van Ee via Kamers met Aandacht.
Tegen de koelkast hangt een foto van een herdershond. “Een beetje een mislukte”, zegt Nathalie (19). “Hij is te klein, en zijn oortjes hangen een beetje”, zegt ze als ze meer foto’s laat zien op haar telefoon. De hond, haar hond, woont nog bij haar moeder. Nathalie kan daar zelf niet meer wonen. Zij en haar moeder samen in een huis, dat gaat echt niet, zegt ze. Ook bij haar vader, die een nieuwe vriendin heeft, lukt dat niet.
Ze vond woonruimte via Kamers met Aandacht. Dat is een non-profitorganisatie die het aantal dak- en thuisloze jongeren wil verminderen. Dat doet de organisatie door jongeren die nog niet zelfstandig kunnen wonen te koppelen aan verhuurders van kamers. Die verhuurders zorgen dan ook voor steun als dat nodig is. Dat kan met raad en daad zijn, zoals hulp bij klusjes.
Eigenlijk wilden ze pleegouders worden
Nathalie komt niet over als kwetsbaar. Toch is zij een van de jongeren aan wie het kabinet denkt als het benadrukt dat ‘dakloosheid iedereen kan overkomen’. Nathalie volgt een opleiding en heeft een bijbaan bij de Lidl. De toekomst? Ze heeft nog geen idee. Een kennis van Nathalie kan ook niet thuis wonen. “Ze ging van meidenhuis naar crisisgezin en weer naar iets anders. Dan kan het echt mis gaan. Nu zit ze bij Kamers met Aandacht. Ze zei tegen mij: ‘Dat moet je ook doen’. Zo ben ik hier terecht gekomen.”
Hier, dat is in het huis van Dirk en Yvonne van Ee in Lopik. Dirk is taxichauffeur. Als ‘s avonds een bus uitvalt, haalt hij Nathalie wel eens op in Schoonhoven, waar zij werkt. “Wij wilden aanvankelijk pleegouders worden”, zegt Dirk, “maar dat traject liep vast. Toen kwamen we in aanraking met Kamers met Aandacht.”
“Ook dan ga je een traject in”, zegt Yvonne. “De bank, die de hypotheek voor ons huis verstrekt, moet akkoord gaan en je moet een Verklaring Omtrent het Gedrag hebben.”
Een waterkoker en een tosti-ijzer
De eerste kennismaking tussen Dirk, Yvonne en Nathalie verliep goed. Er werden afspraken gemaakt over de huisregels, over wie wat schoonhoudt bijvoorbeeld. “Dan weet je wat je van elkaar kunt verwachten”, zeggen Dirk en Nathalie.
Kamers met Aandacht is volgens Nathalie zeker een aanrader voor jongeren die niet in aanmerking komen voor begeleid wonen omdat zij daarvoor te goed zijn, maar wel hulp en een woonplek nodig hebben. “Ga dan zeker met de gemeente praten”, zegt Nathalie. “Bij de gemeente krijgt je wel verplichte begeleiding. Bij mij is dat officieel elke week. Maar omdat ik zelfstandig genoeg ben, heb ik nu een keer in de maand of twee maanden een gesprek.”
Bij Dirk en Yvonne heeft Nathalie een eigen slaapkamer, woonkamer en badkamer. De spullen in haar woonkamer zijn deels van haar, deels van Dirk en Yvonne. Ze heeft haar eigen koelkast, waar ze erg gelukkig mee is, een waterkoker en een tosti-ijzer. “Ik kan mezelf hier al goed redden.”
Niet dat ze op een dieet van tosti’s en poedersoep leeft. Koken doet ze beneden, in de keuken. Soms eet ze mee met Dirk en Yvonne. Ze zegt dat ze nu meer meer rust in haar hoofd heeft gekregen, wat belangrijk voor haar is. Ze heeft in elk geval geen zorgen meer over waar ze moet slapen.
Kamers met Aandacht hoopt op centrale regeling
Woonruimte creëren voor jongeren die nog onvoldoende vangnet, geld of praktische vaardigheden hebben om helemaal zelfstandig te wonen: met dat doel richtte Bianca van der Neut in 2020 Kamers met Aandacht op.
“Er zijn 8.500 jongeren dak- of thuisloos”, zegt Van der Neut. “Niet iedereen daarvan valt in onze doelgroep. Zo nemen wij geen mensen op met verslavingen en zware gedragsproblemen. De jongeren moeten namelijk wel in een huis kunnen wonen bij de verhuurders.”
Van der Neut heeft nu ongeveer 600 aanmeldingen gehad en 105 jongeren geplaatst. Dat hadden er meer kunnen zijn, maar Kamers met Aandacht is niet in elke gemeente actief. In totaal zijn er nu in 50 gemeenten kamers. Wat Van der Neut betreft, hoeft haar non-profitorganisatie niet enorm te groeien. Het gaat haar er meer om dat het concept zich over Nederland verspreidt en dat er meer centrale aansturing vanuit de landelijke overheid komt. Want dat stelde haar teleur in het deze maand gepubliceerde Nationaal Actieplan Dakloosheid.
“De ambities zijn goed, maar het is jammer dat de overheid niet een centrale rol oppakt. Nu moeten gemeenten het zelf doen. Dat betekent dat ik bij al die gemeenten moet vechten om bijvoorbeeld voor elkaar te krijgen dat er een huisje in de tuin kan worden geplaatst.”
Kamers met Aandacht kan worden gezien als een vorm van mantelzorg. De bewoners zijn namelijk jongeren met een zorgindicatie. “Maar dat moet ik nu bij elke gemeente opnieuw bevechten. Als er een centrale regeling is, heb je direct een landelijke dekking.”
Lees ook:
Leger des Heils: aantal daklozen, vooral jongeren, stijgt schrikbarend
Het aantal daklozen is in een jaar tijd met bijna een kwart toegenomen, constateert het Leger des Heils op basis van eigen cijfers. Onder jongeren ligt die toename nog hoger.
