Brandbrief
Kabinet moet armoede beter bestrijden, dan wordt Nederland vanzelf gezonder, zeggen artsen
De bestaanszekerheid van Nederlanders moet worden aangepakt, staat in een brandbrief aan het Rijk. Tientallen organisaties en artsen roepen de regering onder meer op het recht op een toereikend besteedbaar inkomen vast te leggen in de wet.
Armoede leidt tot ernstige gezondheidsproblemen, signaleren artsen in een open brief aan de regering. Samen met ruim zeventig organisaties als GGD’s en sportkoepel NOC-NSF roepen zij het Rijk op om meer werk te maken van bestaanszekerheid om de gezondheid van Nederlanders te verbeteren. Het recht op een stabiel en toereikend besteedbaar inkomen moet volgens hen wettelijk worden vastgelegd.
De brief, die is gericht aan minister Schouten van armoedebeleid en staatssecretaris Van Ooijen van volksgezondheid (allebei ChristenUnie), komt uit de koker van artsenfederatie KNMG. Ook verschillende hoogleraren zetten er hun handtekening onder.
Artsen willen meer doen dat symptoombestrijding
De briefschrijvers geven aan zich geregeld machteloos te voelen. ‘Dagelijks zien artsen en andere professionals mensen in hun spreekkamer met gezondheidsproblemen waarvan de oorzaken en oplossingen buiten het medische domein liggen’, leggen ze uit.
In zulke gevallen kunnen medici niet veel anders doen dan de symptomen bestrijden. ‘Ze schrijven slaappillen voor aan mensen die wakker liggen omdat hun baan op de tocht staat. Een kind met astma veroorzaakt door een schimmelig huis, krijgt een puffer.’
Dweilen met de kraan open, zo omschrijven de ondertekenaars die tendens. “Bestaanszekerheid is een belangrijke sleutel tot de oplossing”, zegt KNMG-voorzitter René Héman: “Wie voortdurend ieder dubbeltje moet omdraaien, kan in de supermarkt niet anders dan kiezen voor de goedkoopste optie, wat vaak ook de ongezondste is. Het vergroten van de kans-gelijkheid leidt tot een gezonder leven voor iedereen.”
Mensen met een lagere sociaal-economische positie sterven eerder
Leefstijl en de sociale en fysieke omgeving bepalen voor bijna 70 procent de gezondheid van mensen, stellen de artsen. De impact van medische zorg is volgens hen slechts 11 procent.
Bovendien zijn de kansen op een gezond leven ongelijk verdeeld: mensen met een lagere sociaal-economische positie sterven gemiddeld acht jaar eerder. ‘Het vergroten van de kans-gelijkheid vanuit een gezonde sociaal-economische basis is de sleutel tot een gezonder leven voor iedereen’, concluderen de auteurs van de brief.
Ze erkennen dat er al veel maatregelen worden getroffen om de bestaanszekerheid te verbeteren. Maar de effecten van dat beleid zijn mager, zien artsen. In hun brief roepen ze Schouten en Van Ooijen op tot het nemen van vier stappen. Los van een wettelijke borging van ‘een stabiel en voldoende besteedbaar inkomen’, moet nieuw beleid onder meer in samenwerking met ervaringsdeskundigen worden ontwikkeld.
‘We moeten niet oordelen over de keuzes die mensen maken vanuit armoede, maar de vraag stellen waarom ze die keuze maken’, sporen ze het Rijk aan. ‘Hiermee brengen we ook de menselijke maat terug en het zo nodige vertrouwen in de overheid.’
Lees ook:
Proef met basisinkomen voor ggz-patiënten: omstreden én geslaagd
Ze zijn psychiatrisch patiënt, verslaafd, hebben een strafblad en leven op de armoedegrens. Veertien inwoners van Den Helder ontvingen bij wijze van proef drie jaar lang 350 euro per maand bovenop de uitkering. Wat deed dat met hun leven?
De kerk is helemaal terug als armoedebestrijder. ‘De overheid slaat geen arm om je schouder’
Kerken geven steeds meer uit aan hulp aan mensen die in armoede leven. Is dat een goede ontwikkeling? ‘Op deze manier blijft het probleem bestaan en blijven hulpvragers afhankelijk van de caritas.’
