Jonge vaders krijgen veel subtiele hints met dezelfde boodschap: ‘De zorg ligt bij mama’

Pas toen Rotterdammer Erik Verweij vader werd merkte hij hoe hardnekkig traditionele rolpatronen eigenlijk zijn.

Het zijn geen onoverkomelijke problemen maar als je het eenmaal ziet, zie je het overal, zegt Erik Verweij over de talloze hints over wat de rollen van een vader en een moeder zouden moeten zijn. Die begonnen op het moment dat hij wist dat hij vader werd. “Ik vond het allemaal heel spannend dus ik wilde me graag inlezen, weten hoe ik een luier moet vervangen”, vertelt hij.

Al snel merkte de jonge vader die werkt als advocaat en gemeenteraadslid (VVD) in Rotterdam, dat alle feitelijke informatie over het zorgen voor een baby op vrouwen is gericht. “Dat is deels begrijpelijk, omdat het bijvoorbeeld gaat om veranderingen in het lichaam tijdens de zwangerschap en klachten die kunnen opspelen na een bevalling”, zegt hij.

Opvallender vond hij het verschil in de informatie voor vaders en moeders als het gaat over de zorg voor het kind. “Voor papa zijn er veel semigrappige verhaaltjes. Veel nuttige informatie over goede voeding en verzorging is geschreven voor de moeder.” In flyers en op websites las hij zinnen als: “Na jouw bevalling zul je nog een tijdje moeten leunen op jouw partner. Zorg dat hij óók weet hoe hij een flesje moet verwarmen!”

‘Het kinderdagverblijf was verbaasd dat ik kwam en niet mijn vriendin’

Niet dat hij zich daar direct aan stoorde. “Maar toen gingen we ons inschrijven bij een kinderdagverblijf. Ze hadden daar een kijkochtend, dus ik daarheen en ze waren echt verbaasd dat ik kwam kijken en niet mijn vriendin. ‘Oh, oh wat leuk’, zeiden ze.”

Even later gaan de twee een EHBO-cursus bij baby's doen. “Ik was de enige man daar”, zegt hij. Dat viel zo op dat de aanwezige vrouwen hem vroegen of hij in een kinderdagverblijf werkt. “Ik moest uitleggen dat ik gewoon graag wil weten hoe ik voor mijn kind moet zorgen. Dat vonden ze allemaal super goed van me.”

Zijn verzoek om aanvullend geboorteverlof was geen probleem bij zijn werkgevers. Maar waar zijn vriendin veel vragen krijgt over hoe ze haar werk gaat combineren met de zorg voor hun kind, krijgt hij die vraag maar twee keer.

‘De vader hangt er een beetje bij’

Toen ging bij de Rotterdammer een lampje branden. “We gaan er in Nederland echt nog vanuit dat de vrouw de zorg voor het kind regelt, de vader hangt er een beetje bij. Die heeft een papadag. Wat insinueert dat de zorgtaak voor papa’s van tijdelijke aard is en in de leuke dingen zit. Lekker naar de kinderboerderij of de speeltuin. Dat klopt niet, want iemand is echt afhankelijk van jou om veilig en in leven te blijven.”

Verweij deelt zijn bevindingen op LinkedIn. “Ik wilde mezelf en anderen wakker schudden. We denken dat we hier heel progressief en modern zijn en dat vrouwen en mannen gelijke kansen krijgen. Maar stiekem zijn we best ouderwets. Dat merk je pas als je in zo’n situatie terecht komt”, zegt hij.

Luierwisselstations ook op mannen-wc’s

Hij pleit voor meer vrijheid voor jonge ouders om hun eigen keuzes te maken over de verdeling van de zorgtaken, zonder stiekem al een richting opgeduwd te worden. “Dat kan al met kleine dingen. Dat luierwissel-stations soms ook op mannen-wc’s beschikbaar zijn bijvoorbeeld.” Op die manier, denkt hij, voelen moeders misschien minder druk om minder dagen te werken. “We vinden het immers allemaal belangrijk dat vrouwen in de top vaker komen bovendrijven.”

Op zijn bericht op LinkedIn kreeg hij heel veel reacties. “Ik kreeg bijval van vaders die hier ook tegenaan lopen. Die zeiden dat ze door muren moesten beuken om één dag in de week minder te kunnen werken. Sommige vaders bekeken het juist praktisch. Die zeiden: ‘Ja het is zo dat een vrouw er langer uit is door de bevalling, dat is ook impactvoller voor haar, dus wat is dan het probleem met een boekje dat iets meer op een vrouw gericht is?’”

Groepsdruk

Die gedachte begrijpt hij ook wel, zegt Verweij. “Maar ik denk toch dat heel veel mensen naar hun omgeving kijken om te bepalen wat er van hen verwacht wordt. Het ouderschap is nieuw en spannend, er is geen handboek. Als je om je heen ziet dat van de vrouw wordt verwacht dat ze minder gaat werken en van de man dat hij doorwerkt, kun je dat toch als groepsdruk ervaren en je daarnaar schikken”, zegt hij.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) onderzocht die verwachtingen. Bij vaders met jonge kinderen verwacht 65 procent van de Nederlanders dat zij tenminste vier dagen per week blijven werken. Bij moeders daarentegen verwacht nog maar 17 procent dat.

Nog altijd werkt de man meer en zorgt de vrouw meer

De meeste vaders en moeders willen de zorg voor hun kind(eren) wel het liefst gelijk verdelen, zeggen ze. Maar in de praktijk geeft de helft van de ouders aan dat de man meer werkt en de vrouw een groter deel van de zorg op zich neemt, meldt het CBS. Mannen zijn er vaker (35 procent) dan vrouwen (16 procent) van overtuigd zijn dat een vrouw geschikter is om kleine kinderen op te voeden.

Uiteindelijk moet iedereen natuurlijk zelf weten hoe ze de zorg van hun kind regelen, besluit Verweij. Zijn zoontje is nu zes weken oud, zelf is hij net weer begonnen met werken. Hij heeft besloten voortaan één dag in het weekend wat leeswerk te doen zodat hij een doordeweekse dag voor zijn zoontje kan zorgen. Zijn vriendin gaat straks vier dagen in de week werken en wil dat misschien weer opbouwen naar vijf.

Lees ook:

Voor jonge mannen is een geëmancipeerde vrouw nog altijd een bedreiging

Het lijkt niet langer vanzelfsprekend dat gendergelijkheid in westerse democratieën toeneemt. Vooral jonge mannen zien vrouwenemancipatie als bedreiging, zo blijkt uit een groot Zweeds onderzoek dat deze week is gepubliceerd.

Het einde van de moederschapsverheerlijking: Orna Donath sprak moeders met spijt

Kinderen een verrijking voor je leven? Niet volgens de Israëlische Orna Donath. In een taboedoorbrekend boek neemt ze het op voor moeders met spijt.