Jaar cel geëist tegen man die zonder toestemming condoom afdeed. ‘Ik voelde me op een bepaalde manier misbruikt’

Het gebeurde zonder dat ze het merkte. Toen Lisa in 2017 ‘s ochtends na een date wakker werd, vertelde de man waarmee ze de avond ervoor seks had gehad dat ze maar even een morning-afterpil moest halen. Tegen de afspraak in had haar bedpartner ongemerkt het condoom afgedaan en was in haar klaargekomen. Ze was met stomheid geslagen. “Mijn vertrouwen was beschaamd. Ik voelde me op een bepaalde manier misbruikt.”

Lisa, die niet met haar echte naam in de krant wil, is niet de enige met zo’n verhaal. Twee andere vrouwen deden aangifte nadat ze iets soortgelijks hadden meegemaakt. Zij spanden een zaak aan tegen de mannen die zonder toestemming het condoom af hadden gedaan.

Het Openbaar Ministerie in Dordrecht eiste gisteren celstraffen van twaalf maanden, waarvan respectievelijk vier en zes maanden voorwaardelijk, tegen twee mannen die tijdens de seks tegen de afspraken in onveilig verder waren gegaan.

Het is, voor zover bekend, de eerste keer dat een dergelijke zaak in Nederland voor de rechter komt. Het OM ziet het stiekem afdoen van het condoom als een vorm van gedwongen onveilige seks die onder verkrachting valt. Eén van de slachtoffers liet in de rechtbank een verklaring voorlezen door haar advocaat waarin ze zegt dat ze het zat is dat veel mannen ‘denken alles te kunnen maken’. “Er moet meer aandacht besteed worden aan het aangeven van elkaars grenzen.”

Ervaringsverhalen

Lisa is het daar hartgrondig mee eens. Sinds haar eigen ervaring probeert ze aandacht te vragen voor dit probleem. Ze richtte na de gebeurtenis de website stealthing.nl op, waar ze ervaringsverhalen van mensen deelt die dit hebben meegemaakt. “Ik kwam er per toeval achter dat er een term bestaat voor dit fenomeen: stealthing. Het is een afgeleide van een stealth, een vliegtuig dat onder de radar blijft. Je doet verborgen dingen die niet mogen.”

De man waarmee ze seks had, was zich aanvankelijk van geen kwaad bewust. Ze vroeg hem in de ochtend om haar naar het station te brengen om naar huis te gaan. In de auto klapte ze helemaal dicht. “Hij zei: ‘Goh, het heeft wel echt iets gedaan met je, hè?’ Hij had zelf niet eens door dat hij iets slechts had gedaan. Hij zag het halen van een morning-afterpil als de normaalste zaak van de wereld.”

Lisa ging naar de huisarts om met spoed een koperspiraal te laten plaatsen om er zeker van te zijn dat ze niet zwanger werd. De huisarts gaf aan dat ze bij de politie moest vragen of ze aangifte kon doen en verwees haar door naar het Centrum voor Seksueel Geweld. Daar werd haar aangeraden om aangifte te doen. “Ik deed het eerst af als gewoon een slechte date. Dat is typische vrouwelijk, je geeft jezelf snel de schuld. Ik voelde wel dat er meer aan de hand was.”

Tot een veroordeling kwam het niet, de zaak werd geseponeerd omdat er geen bewijs was dat de dader moedwillig het condoom af had gedaan. “De rechercheur had destijds nog nooit eerder van zo’n zaak gehoord. Voor mijn gevoel moest ik hem echt overtuigen dat dit strafbaar zou moeten zijn.”

Er staat niks over stealthing in het Wetboek van Strafrecht. Strafrechtadvocaat Richard Korver, die niet betrokken is bij de twee zaken in Dordrecht, vindt dat dit moet veranderen. “Als je seks hebt met elkaar en je hebt de afspraak dat je het veilig doet en iemand trekt stiekem dat ding eraf, heb je ineens geen consensuele seks meer.”

Minister Dilan Yesilgöz (justitie) is het daarmee eens. Zij werkt aan een nieuwe zedenwet, en in de toelichting op de wet noemt ze stealthing een ‘rechtstreekse aantasting van de seksuele integriteit van de ander’. Deze vorm van misleiding kan volgens het wetsvoorstel leiden tot vervolging van verkrachting.

Dwang

In het buitenland is het stiekem verwijderen van een condoom wel in de wet vastgelegd, in onder meer Duitsland, Groot-Brittannië, Zwitserland en Nieuw-Zeeland is het strafbaar. De officier van justitie zei gisteren bij de inhoudelijke behandeling van de zaak dat Nederland wat in te halen heeft op dit gebied.

Als verkrachting niet bewezen wordt, vraagt het OM om een veroordeling van dwang omdat ze de slachtoffers hebben gedwongen ‘te dulden onbeschermde seks’ te hebben. De rechtbank in Dordrecht doet op 14 maart uitspraak.

De naam van Lisa is gefingeerd. Haar echte naam is bij de hoofdredactie bekend.

Lees ook:

‘Verkrachting wordt te vaak als bijzaak gezien’

Hoewel het al in 1919 als oorlogsmisdaad werd benoemd, wordt verkrachting in conflictsituaties toch vaak gezien als bijzaak. Het maakte de Britse journaliste Christina Lamb enorm boos. Daarom schreef ze Ons lichaam, jullie slagveld.

Is aangifte doen altijd het beste voor slachtoffers van seksueel wangedrag?

Slachtoffers van zedendelicten, zoals bij The Voice of Holland, proberen vooral hun leven weer terug te krijgen.