ReportageWerkdruk
In de kinderopvang is de lijst met taakjes eindeloos geworden, en dus gaan medewerkers in staking
Voor het eerst in twintig jaar staakte donderdag de kinderopvang. De werkdruk is veel te hoog, zeggen medewerkers op het landelijke evenement in Nieuwegein.
Op de buitenschoolse opvang waar Petra Snel werkt, lopen sinds kort jongeren rond om activiteiten met kinderen te begeleiden. De omgekeerde wereld, verzucht de pedagogisch medewerker uit Haarlem, want dat is haar taak. Dáár is ze voor opgeleid. Maar zij heeft er geen tijd meer voor. Te druk met de vaat opruimen, fruit snijden en formulieren invullen.
Snel is een van de grofweg drieduizend medewerkers die donderdag naar Nieuwegein kwamen voor de landelijke stakingsdag in de kinderopvang. Uitzonderlijk, want voor het eerst sinds twintig jaar werd het werk neergelegd. Volgens vakbond FNV bleven donderdag op 538 locaties – van babygroep tot buitenschoolse opvang – de deuren (deels) dicht.
Tussen de veelal jonge vrouwen, en enkele kinderen met opblaasballen, houdt Snel met een collega een groot spandoek vast waar een octopus op staat die met zijn tentakels van alles vasthoudt. “Mis jij niet iets”, wijst ze naar het dier, dat jongleert met handelingsplannen en schoonmaakspullen. “Waar zijn de kinderen?”
Hoge werkdruk
Want de hoge werkdruk in de kinderopvang gaat ten koste van de zorg voor kinderen, is de boodschap van deze middag. “Leuk hoor, die drie procent loonsverhoging. Maar wij willen een lagere werkdruk”, zegt Güler Zorlu, die met collega Myrna van Eck helemaal vooraan staat bij het podium. Als ‘Bob en Jordi’ – die de boel aan elkaar praten – de stakers vragen om uit de welbekende halve cirkel te stappen die zo vaak ontstaat rondom podia, dirigeert Zorlu haar collega's naar voren.
Waarom ook alweer staken?
De landelijke stakingsdag, die is voorafgegaan door regionale stakingsdagen, is georganiseerd door vakbond FNV. De onderhandelingen met de werkgevers Brancheorganisatie Kinderopvang (BK) en Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang (BMK) liepen spaak. Vakbond CNV ondertekende al wel nieuwe cao-afspraken met deze werkgevers. FNV vindt de door de CNV goedgekeurde drie procent loonsverhoging en een afspraak om de werkdruk ‘te bekijken’ echter te mager.
Het CNV en de werkgevers vinden het aanpakken van de werkdruk primair een zaak van de overheid. Vakbond FNV vindt dat werkgevers die verantwoordelijkheid veel te gemakkelijk afschuiven.
Zorlu werkt op een dreumesgroep, voor kinderen tussen de 1 en 2 jaar. Daar mogen van de wet twee begeleiders zijn op zestien kinderen. Dat zijn er al veel, zeggen meerdere stakers. Maar wat hen vooral dwars zit: ze moeten niet alleen voor de kinderen zorgen maar óók de vaat doen, formulieren invullen, de was opvouwen, stofzuigen, of dweilen. Allemaal taken die de ooit wegbezuinigde groepshulpen of schoonmakers zouden kunnen doen.
De eindeloze lijst met taakjes
De lijst met taakjes lijkt af en toe eindeloos. “We eten drie keer per dag met de kinderen, dat levert afwas op en we hebben geen vaatwasser. Je wilt niet dat de baby’s die kruipen alle restjes opeten, dus dat moet je ook schoonmaken”, schetst Angely Sangmuang de situatie. De taakjes hebben de overhand gekregen, zeggen ook haar collega’s. “Er blijft geen tijd over voor een leuke knutselactiviteit.”
Terwijl de zon steeds uitbundiger gaat schijnen en er zakjes friet en kaassoufflés worden uitgedeeld, betreden Kamerleden van de SP en PvdA het podium. SP’er Peter Kwint zegt precies de juiste dingen als hij declameert dat “werkgevers jullie te waarderen hebben en anders zoeken ze het maar uit”. De kinderopvang is meer dan de plek waar je kinderen achterlaat om zelf te gaan werken, benadrukt hij ook. “Ouders laten hun kostbaarste bezit achter bij jullie. In belangrijke jaren van een kinderleven. Daar moeten werkgevers en politici beter over nadenken.”
Hij raakt de juiste snaar. “Er is iets mis met het imago van de kinderopvang”, zegt Petra Snel, nog steeds met haar octopusspandoek in de hand. “Het is niet alleen maar een beetje met kindertjes spelen. Wij zijn allemaal professionals. Ik wil kinderen begeleiden in hun spel, ze veiligheid bieden, normen en waarden bijbrengen en helpen in het contact met andere kinderen.”
Lees ook:
Gratis kinderopvang: het klinkt goed, maar het is een duivels dilemma
Het politieke draagvlak voor gratis kinderopvang groeit. Het idee lijkt eerlijk en eenvoudig, maar wat betekent het voor de kwaliteit van de opvang die in Nederland juist net zo tot bloei is gekomen? Een belangenafweging.
