Hoe het is om naast een kerncentrale te wonen? Dat weten ze in Borsele al een halve eeuw

Een rond gebouw met een wit koepeldak en een schoorsteen ernaast. Dat beeld zullen veel Nederlanders hebben als zij denken aan Borssele (kerncentrale Borssele ligt in het dorp Borssele in de gemeente Borsele). Het is het beeld van de kerncentrale waarmee de Borselenaren al een halve eeuw vertrouwd zijn.

Het zou kunnen dat er nog twee bij komen. Eind november of begin december beslist het kabinet of de nieuwe centrales in Borsele, Rotterdam of Groningen komen.

Dat inwoners van Borsele al 50 jaar naast een kerncentrale leven, wil volgens hun burgemeester Gerben Dijksterhuis niet zeggen dat het kabinet er zomaar twee nieuwe centrales naast kan zetten. “Dat is echt een misverstand”, zegt hij. Nog voordat het kabinet een beslissing neemt, gaat het gemeentebestuur in gesprek met burgers.

Zaterdag was Dijksterhuis in het dorpshuis in Lewedorp, onderdeel van de gemeente Borsele. De gesprekken gaan niet over ‘kerncentrale ja of nee’, maar over de vraag onder welke voorwaarden er nieuwe centrales mogen komen, stelt hij.

“Het gaat dan veel over het landschap, over leefkwaliteit. En over wat zit er in voor ons, voor mij? Het is een spannende periode voor ons als er wordt gekozen voor Borsele. De bouwfase duurt 8 tot 12 jaar, met 3000 mensen die bouwen. En dan heb je daarbij nog het bouwverkeer.”

Geen zorgen over veiligheid huidige centrale

Veiligheid is een ander terugkerend onderwerp, al zijn er geen zorgen over de huidige centrale. Ook niet bij Wim van de Sluis uit Lewedorp, die zojuist de bijeenkomst heeft bijgewoond. “Van de week nog ben ik in de koepel van de centrale geweest. Daar mochten we kijken. En als je dan ziet wat daar aan de veiligheid wordt gedaan. We hebben niks te vrezen”, zegt hij.

Weerstand tegen kernenergie is er in Borsele dan ook niet of nauwelijks, merkt inwoner Patrick van Heijningen. “De SGP is hier de grote partij, en zij hebben kernenergie in hun verkiezingsprogramma staan. De mensen die op de partij stemmen weten dat.”

Oorspronkelijk komt Van Heijningen uit Schiedam. Dat er in Borsele een kerncentrale staat, was voor hem geen reden er niet te komen wonen. “Borsele heeft meer te bieden dan dat er toevallig een kerncentrale staat. Het is ook geen onderwerp waar wij het bij de bakker over hebben. Ja, nu misschien, omdat er wellicht twee nieuwe bij komen.”

Weerstand tegen kernenergie komt vaak van buiten, zegt burgemeester Dijksterhuis. De inwoners zelf kijken meer naar wat de bundeling van energiebronnen en -kabels met de omgeving doet. Borsele is een soort elektriciteitsknooppunt van Nederland. Niet alleen staat er een kerncentrale, ook draaien in de omgeving de wieken van windmolens en komt de energie van twee windmolenparken voor de Zeeuwse kust hier aan land.

Kabels door de Zak van Zuid-Beveland

Dat is terug te zien in de hoogspanningsmasten die langs de woonkernen lopen. “Dat punt kwam ook aan de orde tijdens de gesprekken”, zegt Dijksterhuis. “We hebben net weer een hoogspanningsleiding door ons gebied gekregen. Als Borselenaren zijn wij trots op ons natuurgebied dat de Zak van Zuid-Beveland heet. Maar daar lopen ineens hoogspanningsleidingen doorheen. Dat heeft impact op de mensen.

“Deze leidingen zijn voor de windenergie van zee. Maar als er nog één of twee van die leidingen bij komen voor de nieuwe kerncentrales, dan is dat meer dan een graat in de keel. Dat is een soort no-go. Een van onze eisen is dus dat we moeten voorkomen dat zoiets gebeurt.”

Lees ook:

Hebben we kernenergie nodig om de klimaatdoelen te halen? ‘Hangt af van onze levensstijl’

Hebben we kernenergie nodig om de klimaatdoelen te halen? Voorstanders zeggen van wel. Tegenstanders zeggen dat het ook zonder kan.