Gemeenten treden amper op tegen coronazondaars in de kroeg. ‘We gaan niet constant checken’

Lange rijen voor cafés én voor de testlocaties van Testen voor Toegang illustreerden dit weekend dat jonge mensen staan te trappelen om uit te gaan nu het weer kan. Maar wat als het binnen té druk wordt, of de testbewijzen niet goed worden gecontroleerd? De gemeenten, die verantwoordelijk zijn voor de handhaving van de coronamaatregelen, treden niet of nauwelijks op. Dat blijkt uit een rondgang van Trouw langs vijftien gemeenten waar veel uitgaansgelegenheden zijn.

In de eerste twee weekends dat weer gefeest kon worden, hebben de meeste gemeenten slechts een enkele officiële waarschuwing of boete uitgeschreven. Ze hebben er de capaciteit niet voor, of willen horecaondernemers iets langer de tijd geven zich aan de nieuwe regels aan te passen. Zoals een woordvoerder van de gemeente Maastricht het zegt: “Zij worden natuurlijk ook met iets nieuws geconfronteerd.”

Sjoemelen ‘ongelooflijk onverstandig’

Sinds de nieuwste ronde versoepelingen geldt er geen maximum voor het aantal bezoekers van cafés en kroegen binnen, mits er anderhalve meter afstand gehouden kan worden. Kiest een club ervoor om de afstandsregel te laten varen, dan moeten bezoekers met de CoronaCheck-app bij de ingang aantonen dat ze geen corona hebben of gevaccineerd zijn.

Gemeenten moeten erop toezien dat die regels ook worden nageleefd, benadrukte demissionair minister Grapperhaus (justitie) maandag. Hij noemt het sjoemelen met negatieve testen om toch ergens binnen te kunnen ‘ongelooflijk onverstandig’.

Uit de rondgang blijkt dat veel gemeenten het de afgelopen weken bij sommige horecazaken mis zagen gaan. Maar veel steden kunnen de handhavers die problemen in de horeca moeten signaleren op één hand tellen. In Groningen zijn er ongeveer vijf toezichthouders beschikbaar, Utrecht doet het met ongeveer zes boa-koppels, en in Zwolle lopen op een uitgaansavond vier handhavers van de gemeente rond.

Gemeenten zeggen er vanwege de beperkte handhavingscapaciteit voor te kiezen enkel ‘op excessen’ te handhaven. “We gaan niet constant in cafés checken of de anderhalve meter wel gehandhaafd wordt”, zegt een woordvoerder van de gemeente Haarlem. “Maar als we zien dat het ergens uit de hand loopt, of we krijgen bijvoorbeeld veel klachten, dan zitten we er bovenop.” Ook Groningen zegt pas bij uitwassen in te grijpen. “Dat is ter beoordeling van de toezichthouders. Als de maatregelen op grote schaal doelbewust worden genegeerd, grijpen we in.”

De verleiding van een bomvolle kroeg

Gemeenten geven ook aan dat ze geen zin hebben om ‘politieagent te spelen’. Dat zou haaks staan op de expertise van de horecaondernemer. “Kroegbazen hadden ook voor corona al veel verantwoordelijkheid”, aldus Marieke Ruijgrok van de gemeente Utrecht. “Ze moesten altijd al oplettend zijn, en bijvoorbeeld de keuze maken om te stoppen met schenken als mensen te diep in het glaasje hadden gekeken.”

De boa’s die worden ingezet in de horeca, zijn er dan ook niet alleen om boetes uit te delen, maar ook om te helpen en het gesprek aan te gaan. Ruijgrok gaat ervan uit dat horecaondernemers zich niet zullen laten verleiden door de inkomsten van een bomvolle kroeg. “Niemand zit op een coronaboete van duizenden euro's te wachten, al helemaal niet in deze tijd.”

Die aanpak werkt volgens gemeenten ook prima. In Groningen is men ‘tevreden’, zegt de woordvoerder. De woordvoerder van de gemeente Den Bosch benadrukt dat de aanpak ‘eerst een gesprek, dan een waarschuwing en dan pas een boete’ al de hele coronacrisis en bij alle maatregelen naar voldoening wordt gebruikt. Ook wil ze graag de horeca een pluim geven. “Er wordt door de meeste ondernemers heel hard gewerkt om dit allemaal goed te kunnen doen.”

Personeel besmet op barbecue

Ook in Assen is men blij met de opstelling van de lokale horeca. Toen het vorig weekend druk was in de stad vanwege de jaarlijkse TT-motorraces, sloot een aantal cafés uit zichzelf de deuren toen ze merkten dat ze de afstandsregels niet meer konden handhaven, vertelt woordvoerder Martin de Bruin.

Iets vergelijkbaars gebeurt nu in Maastricht. Daar sluiten vier kroegen de deuren omdat een deel van het personeel na een barbecue besmet raakte met het coronavirus, zo meldde 1Limburg maandag. Die beslissing komt van de ondernemers zelf, bevestigt de gemeente. “Daar zijn wij verder niet bij betrokken.”

Gemeenten sluiten niet uit dat er in de toekomst strenger gehandhaafd zal worden. Zo zegt Zwolle dat een ‘handvol’ kroegen waar geen afstand gehouden werd, kan rekenen op een formele waarschuwing als de situatie niet verbetert.

Lees ook:

Haalt de deltavariant de vaccinatiecampagne in? Sommige experts vrezen van wel

Het aantal Nederlanders dat besmet raakt met corona, neemt de laatste dagen toe. Moeten we ons al zorgen maken? Volgens sommige experts wel.