Frank Smits melkt honderd dromedarissen, maar mag dat vanaf 2024 waarschijnlijk niet meer doen

Als Frank Smits zijn stal in het Brabantse Berlicum binnenkomt, gebeurt er ongeveer hetzelfde als bij andere melkveehouders in zijn omgeving. Zijn dieren komen rustig maar nieuwsgierig aan het voerhek staan. Terwijl ze staan te herkauwen, laten ze zich graag aanhalen. Een van zijn dames, een bonte, is net wat brutaler en aanhankelijker. Smits schuift het gras met zijn voeten wat dichter naar het hek toe.

Dat hek is trouwens wel zeker een halve meter hoger dan bij zijn collega-boeren. Want Smits melkt geen koeien, maar dromedarissen, die hoog op de poten staan en een lange nek hebben. Hij doet het al sinds 2006; stap voor stap bouwde hij aan een eigen bedrijf. Met zo’n honderd dieren, een groepsaccommodatie en een ontvangstruimte voor vergaderingen en kinderfeestjes. En niet te vergeten een restaurant, waar hij ook ‘warme choCamel’ serveert.

Maar sinds juli is zijn toekomst onzeker. Toen bleek namelijk dat de dromedaris ontbreekt op de ‘huis- en hobbydierenlijst’ die de overheid vanaf 2024 wil invoeren. Daarop staan alle dieren die als huisdier mogen worden gehouden. Hond, kat, konijn, varken en rund bijvoorbeeld. De kameel met twee bulten, de lama en de alpaca ook. Maar de dromedaris? Daarover is het adviescollege dat de huisdierenlijst opstelt onverbiddelijk. De soort zou onvoldoende gedomesticeerd zijn.

‘We houden al duizenden jaren dromedarissen’

Bij die conclusie heeft Frank Smits grote bedenkingen. “Zo rustig als de dieren zijn in het bijzijn van mensen: dat kan nooit als ze niet gedomesticeerd zijn.” De precieze argumentatie laat Smits vooral aan zijn vader Marcel over. Die kent als gepensioneerd neuroloog – hij verwierf bekendheid als specialist op het gebied van slaapproblemen – de weg in de wereld van de wetenschap.

De commissie heeft de beschikbare dromedarisliteratuur verkeerd geïnterpreteerd, concludeert hij. Diverse studies wijzen erop dat mens en dromedaris al millennia samenleven. “De wilde voorouder bestaat zelfs niet eens meer. De dieren die nu leven, zijn door de geschiedenis heen geselecteerd op onder meer hun tamheid.”

Het Oostenrijkse rapport waar de commissie zich op baseert, laat volgens Marcel Smits juist wél zien dat de dromedaris ‘vergaand gedomesticeerd’ is. Het genenpakket van de dieren is – net als bij andere huis- en landbouwdieren – aangepast aan omgang met de mens: ze reageren bijvoorbeeld minder heftig op gevaar.

Dromedaris in de Tweede Kamer

Sinds de huisdierenlijst bekend is, doen zoon en vader Smits verwoede pogingen om tot een herbeoordeling van de dromedaris te komen. Tot nu toe zonder succes. Marcel Smits: “Van ambtenaren en landbouwminister Piet Adema krijgen we steeds te horen dat ze hier niet zomaar van af kunnen wijken. Zij baseren zich op het oordeel van de deskundigen van de adviescommissie. Maar ook zo’n commissie kan fouten maken.”

Kamerlid Caroline van der Plas (BBB) stelde onlangs vragen over de dromedariskwestie. “Het feit dat sommige van deze dieren tam zijn en gewend zijn aan mensen, betekent niet dat er sprake is van een gedomesticeerde diersoort”, antwoordde Adema toen. “Ik volg het advies van het college en plaats deze dieren dus niet op de lijst.”

BBB diende daarop een motie in. De Tweede Kamer stemt daar dinsdagmiddag over. Het voorstel verzoekt het kabinet om een herbeoordeling te laten uitvoeren door ‘de meest toonaangevende wetenschappers wereldwijd op het gebied van domesticatie van de dromedaris’.

‘We doen hier wat de overheid wil’

Frank Smits hoopt dat er linksom of rechtsom een eind komt aan de onzekerheid. “We hebben hier een bedrijf dat precies doet wat de overheid wil”, benadrukt hij. “We hebben een recreatietak. De dieren staan in de wei. En het kalf blijft bij de moeder: dat kan ook niet anders, want zonder het eigen kalf in de buurt geeft een dromedaris überhaupt geen melk.”

Bovendien: dromedarissen, die aan weinig water gewend zijn, plassen niet zoveel. Hun droge keutels zorgen voor relatief weinig stikstofuitstoot. En de mest die de dieren wél produceren, kan Smits moeiteloos op zijn eigen grond kwijt.

Hij verkoopt de melk onder meer aan klanten uit Arabische landen, maar ook aan mensen met koemelkallergie. En of het een beetje smaakt? Nou, ook weer niet zo heel erg anders dan de rundveevariant, al is de nasmaak net iets zouter. “Dromedarismelk is rijker aan mineralen. Maar het gras dat je erin stopt, is hetzelfde als bij een koe.”

Lees ook:

Kan de dromedaris een huisdier zijn? De Tweede Kamer wil het onderzoeken
De dromedaris heeft na tussenkomst van de Tweede Kamer mogelijk toch toekomst als huisdier in Nederland. Dat is vooral goed nieuws voor dromedarishouder Frank Smits.

Waar komt toch de liefde voor havermelk vandaan?

Havermelk in de cappuccino neemt de plaats in van gewone melk, ook in de koffiezaken van Amersfoort. “Haver is here to stay.”