Excuses slavernij mogelijk toch op 19 december: ‘Een betekenisvolle dag’

Het blijft onduidelijk of en hoe het kabinet op 19 december excuses maakt voor de slavernij. Op het Catshuis in Den Haag spraken leden van de regering en premier Rutte donderdag met verschillende belangenorganisaties over de plannen voor dit najaar. Suriname en het Caribisch gebied willen excuses op 1 juli 2023, dan is de slavernij officieel 150 jaar afgeschaft.

Toch komen excuses mogelijk nog dit jaar. Premier Rutte sprak na het overleg in het Catshuis van een proces waarin 19 december de eerste ‘betekenisvolle’ dag is. “Maar dan is het niet klaar, het is een proces dat doorgaat.” De premier noemt de herdenking van de afschaffing van de slavernij op 1 juli als voorbeeld, ook daarna moet het verder gaan. “Het stopt pas nadat de laatste persoon in Nederland gediscrimineerd is op basis van zijn of haar huidskleur.”

Rutte zei ook dat het hem ergerde dat excuusplannen uitlekten. “Mensen zijn daarmee geconfronteerd en moesten reageren op snippers informatie, dat is uiterst ongelukkig.” Hij voegde eraan toe dat het voor hem een positief gesprek was. “We hebben afgesproken dat we er samen een succes van willen maken. Dat was het gevoel.”

Voor het eerst gelijkwaardig

Mercedes Zandwijken van de Stichting Keti Koti deelt die mening. “Voor het eerst heb ik het gevoel gehad een gelijkwaardig gesprekspartner te zijn”, zegt Zandwijken. Volgens haar heeft de premier ingezien dat een dialoog met gemeenschappen in Suriname en Curaçao nodig is.

Uit de gesprekken moet de komende tijd blijken of excuses op 19 december kunnen. “In het proces zijn tot nu toe fouten gemaakt. Die moeten gerepareerd worden”, zegt Johan Roozer, voorzitter van het Surinaamse Nationaal Comité Herdenking Slavernij. “Als dat lukt, zijn excuses op 19 december mogelijk. Zonder overleg kan het niet doorgaan. Er moet eerst een Nederlands bewindspersoon naar Suriname, en dat moet niet Weerwind zijn.” Excuses moeten volgens Roozer vooral geaccepteerd worden door de ontvangers. “Voor wie maak je ze anders?”

Lees ook:
In de geschiedenisles over slavernij is het verband met het heden snel gelegd

De maatschappelijke discussie over het slavernijverleden van Nederland dringt door tot in de geschiedenisles. ‘We beginnen ons langzaam te realiseren dat het een verhaal van ons allemaal is.’