Uitgaansgeweld
Een zomer vol post-lockdowngeweld? Overprikkeling na een prikkelarm jaar kan meespelen
Hubert Bruls, voorzitter van het Veiligheidsberaad, zei het aan het begin van de zomer al: het kan er wel eens heet aan toe gaan de komende maanden.
Hogere temperaturen, drank, jongeren die uit een lockdown komen, zo’n cocktail leidt tot meer overlast, waarschuwde Bruls. “Het maandenlange binnen zitten moet eruit”, zei hij half juni. Heeft hij gelijk gekregen? Afgaande op de berichten zeker.
Ook maandag kwam er weer nieuws naar buiten over jongeren die zich hebben misdragen in Zeeland. Dat is de hele week al zo. Tegelijkertijd boog de rechter-commissaris zich maandag over verlenging van het voorarrest van een van de jongeren die in Mallorca de 27-jarige Carlo doodsloegen.
Er zijn geen landelijke cijfers
Wat zeggen de landelijke cijfers over uitgaansgeweld? Die zijn er niet, zegt Marjolijn van Hest, adviseur bij het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV). “Wel hebben we vorig jaar een Quickscan uitgevoerd naar uitgaansgeweld, maar die gaat over 2019, de periode voor corona.”
“Uit die scan kwam het algemene beeld naar voren dat het aantal incidenten afneemt, maar men had wel het idee dat de ernst ervan toeneemt. Denk aan incidenten met wapens, of personen die onder invloed van drank en/of drugs helemaal buiten zinnen raken, of gevechten met zulke ernstige gevolgen dat hulpdiensten moeten ingrijpen.”
De oorzaken van uitgaansgeweld zijn bekend. Wie dat lijstje bekijkt, ziet dat deze zomer hoog scoort op risicofactoren. Drukte, alcohol, drugs en harde geluiden zorgen voor korte lontjes.
Van Hest noemt ook dolheid. “Juist in de coronatijd is die van belang”, zegt ze. “Bij dolheid gaat het over losbandigheid, over het uitgaansleven als uitlaatklep, als plek waar je je niet aan de regels hoeft te houden. In combinatie met alcohol kan dolheid leiden tot impulsief gedrag, waardoor mensen agressief op situaties reageren.”
Na een lange periode van beperkingen kan de behoefte aan ontsnappen aan de regels weleens groter zijn dan voorheen. Dat was ook de reden dat Bruls meer overlast vreesde.
Overprikkeling na prikkelarm jaar
De periode van beperkingen kan bij jongeren ook leiden tot overprikkeling als zij weer uitgaan. Het Trimbos-instituut bestudeerde post-lockdowngeweld in het buitenland en zag dat verschijnsel geregeld opduiken. Overprikkeling na een prikkelarm jaar vergroot de kans op agressie.
Nog een extra risicofactor: afgezien van een periode vorig jaar zomer is echt uitgaan er al bijna anderhalf jaar niet meer bij. Voor veel achttien- en negentien-jarigen is deze zomer het moment waarop zij kennismaken met uitgaan, zo verwacht het Trimbos-instituut. Deze nieuwe lichting kent de regels van het uitgaansleven nog niet, heeft minder ervaring met alcohol en drugs en kan dus sneller over grenzen heen gaan.
Agressie verminderen
Het uitgaansgeweld helemaal uitbannen gaat niet, maar er zijn volgens het CCV wel manieren om agressie te verminderen. Een probleem van de laatste jaren is dat er minder politie beschikbaar is om tijdens het uitgaan voor de veiligheid te zorgen. Dat is onder meer op te vangen door betere samenwerking met beveiligers en portiers, stelt het CCV.
Het centrum ziet dat er nogal wat schort aan de ‘alcoholopvoeding’ en adviseert betere voorlichting over drank- en drugsgebruik aan jongeren en hun ouders. Ook zouden toezichthouders als politie en beveiligers meer het gesprek kunnen aangaan met jongeren, omdat een autoritaire houding alleen niet helpt.
Lees ook:
Misschien moet je stoppen met heroïsche verhalen vertellen over die keer dat je ging matten
Column van Jurriën Hamer over de tijd dat hij zelf nog ging stappen en uitgaansgeweld meemaakte. Ook hij wijst op de verantwoordelijkheid van ouders.
